Drukuj


Historia Katedry Prawa Karnego Wydziału Prawa i Administracji UJ


Postulat wprowadzenia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego wykładu prawa kryminalnego, jako odrębnej dyscypliny naukowej, przedstawił w 1776 roku Hugo Kołłątaj w memoriale „O wprowadzeniu dobrych nauk do Akademii Krakowskiej”. W ramach przeprowadzonej w 1780 r. tzw. pierwszej reformy kołłątajowskiej Akademii Krakowskiej, nazywanej odtąd Szkołą Główną Koronną, w strukturze Wydziału Prawa (Collegium Iuridicum) prawo kryminalne miało być wykładane jako samodzielny przedmiot objęty odrębną katedrą, aczkolwiek bez osobnego profesora. Mimo tego, aż do 1783 r. prawo kryminalne nie było faktycznie wykładane. W roku akademickim 1783/84 wykładu prawa kryminalnego podjął się ks. Antonii Popławski, profesor prawa natury, który prowadził zajęcia z tego zakresu przez trzy kolejne lata. Jednak od roku akademickiego 1786/87 zaprzestał wykładu prawa kryminalnego. W tym okresie prace z zakresu prawa karnego opublikowali inni profesorowie Szkoły Głównej Koronnej, a mianowicie: profesor procesu duchowego ks. Sebastian Czochron („Dysertacja o prawodawstwie kryminalnym” z 1788 r. i „O wymiarze sprawiedliwości kryminalnej”) oraz, profesor prawa krajowego publicznego i cywilnego, Józef Januszewicz („Rozprawa o przestępstwach i karach” z 1796 r.; publ. w Roczniku Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Jagiellońskim Połączonego, Kraków 1820, t. V, s. 165).


Wykład prawa karnego został przywrócony na początku XIX w. Wiązało się to z wejściem w życie k.k. austriackiego z roku 1803 r. tzw. Franciscany, która wcześniej od roku 1796 obowiązywała na terenie Galicji Zachodniej jako Ustawa Karna Zachodnio-Galicyjska. Wprowadzenie nowej kodyfikacji karnej wiązało się z zadekretowaniem przez władze zaborcze konieczności wykładu prawa karnego w ramach studiów prawniczych. W roku akademickim 1802/1803 wykład prawa kryminalnego prowadził przybyły z Lwowa prof. Walenty Litwiński. Następnie wykład objęli profesorowie austriaccy. W latach akademickich 1803/04–1804/05 wykład prowadził Józef Nemetz, a następnie w latach akademickich 1805/06–1808/09 Karol Appeltauer.

Po włączeniu w 1809 r. ziem zaboru austriackiego do Księstwa Warszawskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim miała miejsce tzw. druga reforma kołłątajowska. W jej wyniku w sierpniu 1811 roku Izba Edukacyjna zadecydowała o utworzeniu na Wydziale Prawa Katedry Prawa Kryminalnego i Procedury Sądowej, obejmującej zarówno wykład prawa karnego materialnego, jak i postępowania cywilnego i postępowania karnego. Pierwszym profesorem, który objął nowo powstałą katedrę był Walenty Litwiński, wcześniej profesor prawa cywilnego. Katedrą kierował w latach 1811/12–1822/23. Prof. Litwiński skupiał się na wykładzie procedury. W zakresie prawa karnego materialnego opierał się na pracach C. Beccarii, A. Servina, K. Kleinschroda, A. P. Feuerbacha. W latach 1814–1821 był siedmiokrotnie wybierany na stanowisko Rektora Uniwersytetu, odgrywając istotną rolę polityczną w pierwszych latach istnienia, utworzonego w 1815 r., Wolnego Miasta Krakowa. Po śmierci prof. Litwińskiego wykłady w roku akademickim 1823/24 prowadził prof. Augustyn Boduszyński.


W 1825 r. Katedra Prawa Kryminalnego i Procedury Sądowej objął Antonii Matakiewicz, uczeń Litwinowskiego. Przejmując katedrę miał długoletnie doświadczenie w praktyce sądowej. Wykładem obejmował prawo karne materialne i formalne oraz postępowanie cywilne austriackie, francuskie, pruskie i Królestwa Polskiego. Wykładał prawo karne łącznie z procedurą karną, oddzielając je od procedury cywilnej. W wykładzie zajmował się nie tylko prawem pozytywnym, ale i teorią, wykazując duże oczytanie wśród współczesnych mu teoretyków. Matakiewicz wprowadził między innymi ćwiczenia praktyczne z postępowania sądowego. W latach akademickich 1835/36 i 1836/37 był dziekanem Wydziału Prawa. W latach 1838/39 był rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po śmierci prof. Matakiewicza w 1844 r. do jego zastępstwa w wykładzie prawa karnego w roku akademickim 1844/45 został upoważniony prof. Ferdynand Kojsiewicz. W latach akademickich 1845/46–1846/47 Katedrę objął prof. Wawrzyniec Soświński. Ten ostatni nie związał się z nią na długo, prowadząc następnie od roku 1847 wykład prawa cywilnego francuskiego. To spowodowało przyłączenie Katedry do katedry prawa natury, która przyjęła nazwę Katedry Prawa Natury i Prawa Kryminalnego. Wykład prawa karnego w roku akademickim 1847/48 objął prof. prawa natury Feliks Słotwiński, a w roku akademickim 1848/49-1850/51 zastępca profesora Jan Kanty Hieronim Stefan Rzesiński, przy czym w II semestrze roku akademickiego 1850/51 wykład prowadził zastępca prof. Julian Dunajewski.


W 1851 r. powstaje Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego. Wówczas doszło do trwałego rozdzielenia w ramach procedury sądowej procedury karnej i procedury cywilnej. Nową katedrę objął Michał Koczyński, pierwotnie w charakterze profesora nad-zwyczajnego, a od 1855 r. profesora zwyczajnego. Koczyński był pierwszym profesorem wykładającym obowiązujący od 1852 r. nowy austriacki kodeks karny. Obejmował on swoimi wykładami: filozofię prawa karnego, teorię procesu, historię prawa kryminalnego, sztukę obrony w procesie karnym, politykę karną, kazuistykę kryminalistyczną, staropolskie prawo prywatne, a wreszcie zainicjował wykłady z zakresu prawa górniczego. W roku akademickim 1861/62 był dziekanem Wydziału Prawa. Od 1863 do 1865 r. redagował organ Wydziału „Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym". W roku 1865 został usunięty z Katedry, prawdopodobnie ze względów politycznych, popadając w konflikt z profesorami niemieckimi.


W 1865 r. Katedrę Prawa Karnego i Postępowania Karnego obejmuje Aleksander Sas Bojarski, pierwotnie w charakterze profesora zastępczego, następnie od roku 1866 jako profesor nadzwyczajny, a od roku 1868 jako profesor zwyczajny. Był raczej praktykiem niż teoretykiem, przychodząc na Uniwersytet po długoletniej pracy w sądownictwie. Wprowadził regularne seminaria z prawa karnego na UJ. Wykładał prawo i postępowanie karne, zajmował się także prawem penitencjarnym. Przedstawiał zasady prawa karnego i postępowania karnego na tle porównawczym prawodawstw zagranicznych: niemieckiego, angielskiego i francuskiego. Pracował nad przygotowaniem słownika niemiecko–polskiego wyrazów prawniczych i administracyjnych. Interesował się przyczynami wzrostu przestępczości w Galicji. Jako jeden z pierwszych w Galicji organizował opiekę nad więźniami. Zgłosił w związku ze swoimi obserwacjami projekty reform administracyjnych i penitencjarnych. W latach 1868–1869 redagował organ Wydziału Prawa „Czasopismo poświęcone prawu i umie-jętnościom politycznym". W roku akademickim 1872/1873 oraz 1880/81 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa. Był członkiem Akademii Umiejętności. Wykładał 18 lat do 1883 r.


Po śmierci prof. Bojarskiego na Wydziale Prawa powołano specjalną komisję, składającej się z profesorów M. Bobrzyńskiego, U. Heyzmanna i F. Kasperka, której zadaniem było obsadzenie Katedry Prawa Karnego i Postępowania Karnego. Ostatecznie zrezygnowano z pierwotnego pomysłu zaproponowania Katedry jednemu z profesorów prawa karnego z innych ośrodków akademickich. Pod uwagę byli brani prof. Stanisław Budziński i prof. Walenty Miklaszewski, obaj z Uniwersytetu Warszawskiego, były prof. Uniwersytetu Petersburskiego i adwokat Włodzimierz Spasowicz, oraz prof. Uniwersytetu Lwowskiego Feliks Gryzicki. Jednak komisja zdecydowała się przedstawić do ministerstwa wnioski o mianowanie na stanowisko profesorów nadzwyczajnych dwóch młodych uczonych, związanych z Uniwersytetem Jagiellońskim, Edmunda Krzymuskiego i Józefa Rosenblatta. Pierwszy z nich w roku 1881 habilitował się z zakresu filozofii prawa, a następnie w roku 1883 rozszerzył habilitację na prawo karne i proces karny. Drugi z nich habilitował się w 1877 r. z zakresu prawa karnego, a następnie w 1878 r. rozszerzył habilitację na postępowanie karne. Ponieważ Wydział podejrzewał, że ministerstwo nie zgodzi się na obsadzenie Katedry dwoma płatnymi profesorami nadzwyczajnymi, jednocześnie sformułował wniosek alternatywny o mianowanie Edmunda Krzymuskiego profesorem nadzwyczajnym płatnym, zaś Józefa Rosenblatta profesorem nadzwyczajnym bezpłatnym, uzasadniając to tym, że ten ostatni posiada niezależne źródło dochodu, zajmując się jednocześnie adwokaturą. W istocie ministerstwo zgodziło się na mianowanie profesorem nadzwyczajnym Krzymuskiego, zaś Rosenblattowi przyznano tylko tytuł profesora nadzwyczajnego, pozostawiając go formalnie na stanowisku docenta. W ten sposób kierownikiem Katedry Prawa Karnego i Postępowania Karnego został Edmund Krzymuski, który sprawował tę funkcję przez 44 lata, aż do śmierci w 1928 r. W 1888 r. został on mianowany profesorem zwyczajnym. Równocześnie z nim, przez 40 lat, aż do śmierci w 1917 r., w Katedrze pracował Józef Rosenblatt, który prowadził zajęcia z prawa karnego, postępowania karnego, a także zastępczo z prawa cywilnego i postępowania cywilnego. Rosenblatt w 1887 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym bezpłatnym, a w 1893 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.

Edmund Krzymuski uznawany jest za najwybitniejszego przedstawiciela nauki prawa karnego w Polsce w XIX wieku. Pomimo tego, że znaczna część jego pracy naukowej przypadła na początek wieku XX Krzymuski do końca życia pozostał wiernym przedstawicielem szkoły klasycznej w prawie karnym, pomimo tego, że przełom XIX i XX w. przyniósł nowe prądy w postaci szkoły socjologicznej prawa karnego. Krzymuski konsekwentnie kwestionował założenia tego prądu, kładącego nacisk na osobę sprawcy, a nie na jego czyn, czemu dał wyraz w licznych swoich publikacjach (Represja przestępstw wobec fatalizmu filozofii współczesnej (1877), Znaczenie naukowe statystyki moralności i doniosłość jej wywodów dla represji przestępstw (1877), Szkoła pozytywna prawa karnego we Włoszech (1889) oraz Determinizm i poczytanie przestępstw w świetle najnowszych badań z 1900 r.). W swej działalności naukowej Krzymuski był wszechstronny, zajmując się prawem karnym materialnym, procesem karnym, jak i filozofią prawa. Krzymuski wsławił się stworzeniem pierwszego polskiego kompleksowego, systemowego opracowania prawa karnego. Jego Wykład prawa karnego ze stanowiska nauki i prawa austriackiego był pierwszym systemem prawa karnego austriackiego, napisanym w języku polskim, oddającym w pełni poglądy panującej wówczas klasycznej szkoły prawa karnego. Podręcznik ten charakteryzuje przejrzysta systematyka, przedstawienie spektrum poglądów teoretycznych odnośnie danej tematyki oraz jednoznaczne zaprezentowanie własnego stanowiska autora odnośnie rozważanych kwestii przy zachowaniu nienagannej formy stylistycznej. Trzy wydania Wykładu stały się podstawowym materiałem nie tylko dydaktycznym, ale z uwagi na swoją formę przekraczającą ramy podręcznika uniwersyteckiego, były szeroko wykorzystywane w praktyce wymiaru sprawiedliwości. Krzymuski napisał również dwa stricte akademickie podręczniki z zakresu prawa karnego: Zarys ogólnych instytucji prawa karnego oraz System prawa karnego ze stanowiska nauki i trzech kodeksów obowiązujących w Polsce. Krzymuski poświęcił w swoich opracowaniach wiele miejsca tematyce usiłowania, zwłaszcza usiłowania nieudolnego (Zasady nauki o usiłowaniu przestępstw (1884); O pojęciu i karygodności usiłowania nieudolnego (1894), Considérations sur la tentative irrealisable (1897), Uber den Ausdruck »eine Handlung unternehmen« z 1913 r.), zagadnieniu udziału w przestępstwie (Kilka uwag, jako przyczynek do nauki o udziale w przestępstwie z 1893 r.), oraz kwestii wymiaru kary (Kilka słów o usprawiedliwieniu teorii poprawy (1875), Les peines non déshonorantes z 1897 r.). Krzymuski był przede wszystkim wybitnym znawcą prawa karnego materialnego i mniej w swej działalności naukowej zajmował się procesem karnym, zwłaszcza, że równocześnie z nim w Katedrze pracował wyśmienity procesualista Józef Rosenblatt. Niemniej jednak Krzymuski napisał całościowe opracowanie podręcznikowe austriackiej procedury karnej wydanej, jako Wykład procesu karnego austriackiego, a w okresie międzywojennym opracowanie trójdzielnicowej procedury karnej zatytułowane Wykład procesu karnego ze stanowiska nauki i prawa obowiązującego w. b. dzielnicy austrjackiej oraz z uwzględnieniem ważniejszych różnic na innych ziemiach polskich. Krzymuski zajmował się nie tylko prawem karnym i procesem karnym, ale i swoją pierwszą sferą zainteresowań naukowych, jaką była filozofia prawa, co zresztą znalazło wyraźne odbicie w sferze jego prac dogmatycznych z zakresu prawa karnego materialnego. Swą karierę naukową rozpoczął od wydania pracy Teoria państwowa Ahrensa (1876), następnie habilitację z zakresu filozofii prawa uzyskał na podstawie rozprawy Teoria karna Kanta ze stanowiska jego ogólnej nauki o rozumie praktycznym (1882). Uwieńczeniem jego pracy naukowej było zaś wydanie Historja filozofji prawa do połowy XIX wieku (1923). Krzymuski brał czynny udział w tworzeniu kodyfikacji karnych po odzyskaniu niepodległości. W 1918 r. opublikował Projekt kodeksu karnego polskiego, który jednak nie został zaakceptowany na łamach Komisji Kodyfikacyjnej, przede wszystkim z uwagi na jego krytykę przeprowadzoną przez Juliusza Makarewicza. To skłoniło Krzymuskiego do przeniesienia się z sekcji materialnej Wydziału Karnego do sekcji procedury karnej, gdzie pracował nad kodyfikacją procedury karnej i przepisów karnych prawa autorskiego. Był zaangażowany w życie Uniwersytetu Jagiellońskiego wielokrotnie pełniąc funkcję dziekana Wydziału Prawa (1891/92, 1892/93, 1898/99, 1905/06, 1914/15, 1924/25) oraz rektora UJ (1903/04).


Na przełomie XIX i XX w. z Katedrą Prawa Karnego i Postępowania Karnego UJ związany był drugi wybitny profesor Józef Rosenblatt. Była to jednostka niezwykle wszechstronna i płodna naukowo. Równocześnie z pracą na uniwersytecie zajmował się praktyką adwokacką. Rosenblatt był przede wszystkim procesualistą, aczkolwiek publikował również liczne opracowania z zakresu prawa karnego, a także prawa i procedury cywilnej. Uniwersalność Rosenblata wykorzystywana była również przez Wydział Prawa, który zlecał mu czasowe prowadzenie wykładów z zakresu prawa cywilnego (1892/93–1896/97) i procedury cywilnej (1889/90–1891/92). Zwrócić wypada uwagę na prace o charakterze materialnoprawnym (Zasady nauki o udziale w przestępstwie (1874), Przyczynek do nauki o udziale w przestępstwie (1897), Rzecz o zbiegu przestępstw z uwzględnieniem obecnego ustawodawstwa w Europie (1877), O obecnych szkołach prawa karnego i ich metodzie z 1887 r.), prace historyczne z zakresu prawa karnego (Czarownica powołana, przyczynek do historji spraw przeciw czarownicom w Polsce z 1883 r.), prace z zakresu prawa penitencjarnego (Kara uwięzienia i zakłady karne (1877), System kar więziennych w projekcie nowej ustawy karnej z 1887 r.). Zasadniczą część swojego dorobku naukowego Roseblatt poświęcił jednak zagadnieniom proceduralnym. W szczególności opracował Wykład austryackiego procesu karnego (1884).


W latach 1904–1907 profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Karnego i Postępowania Karnego UJ był Juliusz Makarewicz. Ten absolwent Wydziału Prawa UJ w 1896 r., jako rozprawę habilitacyjną przedstawił pracę „Das Wesen des Verbrechens”, będącą owocem jego wyjazdu naukowego do Niemiec, gdzie uczęszczał między innymi na słynne seminaria prof. Liszta. Dzieło to będące w pełni wyrazem poglądów szkoły socjologicznej prawa karnego zostało negatywnie ocenione przez jego recenzentów, profesorów Edmunda Krzymuskiego i Józefa Rosenblatta. Pomimo tego zostało przyjęte przez Wydział Prawa jako podstawa przewodu habilitacyjnego, który jednak zakończył się niepowodzeniem z uwagi na negatywną ocenę samego kolokwium habilitacyjnego. Praca ta po jej rozbudowaniu i uzupełnieniu o nowy zakres materiału została wydana przez Makarewicza w 1906 r., jako Einführung in die Philosophie des Strafrechts, przynosząc autorowi światowy rozgłos i uznanie. W roku 1897 r. Makarewicz przedstawił Wydziałowi Prawa pracę Idealny zbieg przestępstw w ustawie karnej austriackiej, na podstawie której zaledwie 25-letni uczony uzyskał habilitację w zakresie prawa karnego. Od tego roku, jako docent prowadził wykłady z prawa karnego. W 1904 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Jednak konflikt personalny z kierownikiem Katedry prof. Krzymuskim doprowadził do tego, że w roku 1907 przyjął propozycję objęcia Katedry Prawa i Postępowania Karnego Uniwersytetu Lwowskiego. Okres krakowski twórczości Makarewicza był najbardziej płodny w jego pracy naukowej. Oprócz wyżej wymienionych dzieł powstały wówczas między innymi prace: Neuroza i zbrodnia (1896), Klasycyzm i pozytywizm w nauce prawa karnego (1896), Ewolucja kary (1897), Faza teokratyczna w ewolucji przestępstwa (1900), Nowożytne zadania filozofii prawa (1905), Juristiche Abhandlungen (1907). Makarewicz uważany jest za najwybitniejszego polskiego przedstawiciela szkoły socjologicznej w prawie karnym, kładącej przy ocenie odpowiedzialności karnej nacisk na osobowość sprawcy, a nie na jego czyn. Decydujące znaczenie miało mieć niebezpieczeństwo sprawcy dla porządku społecznego, a nie kwestia przypisania mu winy. Makarewicz wsławił się badaniami nad przestępstwem w ich uwarunkowaniu historycznym, socjologicznym i etnograficznym, konsekwentnie korzystając z metody prawnoporównawczej. Założenia szkoły socjologicznej znalazły również wyraz w przygotowanym przez Makarewicza, Kodeksie karnym z 1932 r., który został oparty na zasadach subiektywizmu i indywidualizacji kary. Charakterystyczna dla tego kodeksu było położenie nacisku na elementy celowości kary i względy prewencji szczególnej oraz jego dwutorowość, polegająca na stosowaniu kar i środków zabezpieczających.


Odmiennie niż z Makarewiczem ułożyły się stosunki Krzymuskiego z Józefem Reinholdem. Uczeni współpracowali ze sobą harmonijnie pomimo tego, że poglądy naukowe Reinholda w pełni harmonizowały ze szkołą socjologiczną Liszta, którego ten był uczniem w czasie pobytu w Berlinie. Wyraz temu dał w swoich pracach: powstałej w okresie berlińskim Die Chantage (1909), czy późniejszych Środki zabezpieczające przeciw przestępcom (1913) oraz Reforma grzywny z uwzględnieniem austriackiego projektu kodeksu karnego (1918). O dobrych stosunkach z kierownikiem Katedry, świadczy między innymi to, że Reinhold dedykował Krzymuskiemu swój podręcznik Zarys prawa karnego obowiązującego na ziemiach polskich, część ogólna (1920). W 1918 r. Reinhold habilitował się w zakresie prawa karnego na UJ. W 1921 r. mianowany został profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Karnego i Postępowania Karnego. Przedwczesna śmierć Reinholda w 1928 roku przerwała jego karierę naukową.

Na początku XX wieku na Uniwersytecie Jagiellońskim miały miejsce jeszcze dwie habilitacje z zakresu prawa karnego. Pierwsza z nich była udziałem Kazimierza Marowskiego, zasłużonego praktyka, pełniący funkcje sędziowskie i prokuratorskie w czasach zaboru austriackiego i początkach II Rzeczpospolitej. W 1913 r. na podstawie pracy Ochrona tajemnicy listowej ze szczególnym uwzględnieniem prawa karnego austriackiego (1912) uzyskał on habilitację z zakresu prawa karnego zostając docentem prywatnym UJ. Od roku akademickiego 1914/15 przez kolejne lata prowadził wykład prawa procesowego. Nie pozostawił on jednak po sobie większego dorobku naukowego. W roku 1921 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim jego absolwent Józef Jan Bossowski, który następnie został profesorem prawa karnego na Uniwersytecie Poznańskim.


W 1928 r. Katedrę Prawa Karnego i Postępowania Karnego objął młody, zaledwie 30-letni uczony, wychowanek Uniwersytetu Jagiellońskiego, ulubiony uczeń prof. Krzymuskiego Władysław Wolter. Pełnił on rolę kierownika Katedry przez blisko 40 lat, do przejścia na emeryturę w 1967 r. Przy czym znaczna część dorobku naukowego tego uczonego przypada już na okres kiedy był emerytowanym profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pozostał on aktywny naukowo do samego końca swojego życia. Prof. Wolter był jednym z najwybitniejszych, o ile nie najwybitniejszym, znawcą prawa karnego materialnego w Polsce, którego dokonań naukowych nie sposób przecenić. Miarą osobowości prof. Woltera jest nie tylko niezwykle bogaty dorobek naukowy, przejawiający się liczbą 250 opracowań naukowych, szeregu rozwiązań teoretycznych przekutych później na rozwiązania kodeksowe, ale również fakt, że pozostawił po sobie liczne grono wychowanków, późniejszych profesorów prawa karnego (K. Buchała, W. Mącior, M. Szewczyk, A. Zoll), postępowania karnego (M. Cieślak), kryminologii (A. Gaberle) i kryminalistyki (T. Hanausek). Głównym przedmiotem zainteresowań naukowych prof. Woltera było prawo karne materialne, ale należy pamiętać, że do czasu wyodrębnienia po II wojnie światowej Katedry Postępowania Karnego zajmował się wykładem postępowania karnego. Przez wiele lat prowadził również zajęcia z logiki prawniczej. Profesor Wolter uznawany jest za twórcę tzw. krakowskiej szkoły prawa karnego, której podstawowymi założeniami metodologicznymi jest strukturalna i normatywna analiza formalno – logiczna konstrukcji prawnokarnych, oparta na krytycznej, językowej wykładni tekstu prawnego. Wolter jest autorem kilku podręczników uniwersyteckich z zakresu prawa karnego, które w ciąż należą do kanonu literatury przedmiotu (dwutomowy Zarys systemu prawa karnego (1933–34), Prawo karne (1946), Wykład prawa karnego na podstawie kodeksu karnego z 1969 r. (1971), Nauka o przestępstwie z 1973 r.). Dorobek naukowy prof. Woltera z zakresu prawa karnego dotyka najbardziej fundamentalnych zagadnień dogmatycznych. Już u progu swojej kariery naukowej zajmował się najtrudniejszymi zagadnieniami teoretycznymi. W szczególności w swojej pracy habilitacyjnej Czynnik psychiczny w istocie przestępstwa (1924) lansował normatywną teorię winy w jej wydaniu kompleksowym, wyraźnie zaliczając elementy strony podmiotowej do problematyki znamion typu czynu zabronionego. Obszernie zajmował się zagadnieniem przypisywalności skutku przestępnego. Jako konsekwentny przeciwnik przyczynowości zaniechania wiele miejsca w swoich pracach poświęcił problematyce normatywnych kryteriów przypisania skutku w przypadku przestępstw materialnych dokonanych przez zaniechanie (Związek przyczynowy i związek adekwatny (1927), Przestępne przeszkodzenie (1930), O tzw. przyczynowości zaniechania (1954), O czynie jako działaniu lub zaniechaniu przestępnym (1956), Błędne koło przyczynowości w teorii i praktyce prawa karnego (1964), O przyczynowych i nieprzyczynowych zaniechaniach (1969), Swoistość zaniechania czynu zabronionego z 1982 r.). W zakresie problematyki strony podmiotowej starał się wyznaczyć granice zamiaru ewentualnego wypracowując tzw. teorię obojętności woli (Problematyka zamiaru wynikowego (1947), W sprawie tzw. zamiaru ewentualnego (1957), Z problematyki zamiarów przestępnych z 1981 r.). Wolterowi zawdzięcza polska nauka prawa karnego dogmatyczne rozwinięcie przestępstwa, jako pojęcia o charakterze formalno – materialnym, wyznaczanego z jednej strony granicami opisu typu czynu zabronionego, a z drugiej strony mającego swój materialny pierwiastek. To od Woltera pochodzi pojęcie kontratypu na określenie okoliczności wyłączających bezprawność (Prawo karne (1946), O kontratypach i braku społecznej szkodliwości czynu z 1963 r.). Również ten uczony poświęcił wiele miejsca opracowaniu i wyjaśnieniu zagadnienia społecznego niebezpieczeństwa czynu (Nieświadomość społecznego niebezpieczeństwa a przestępstwo nieumyślne (1955), W sprawie społecznego niebezpieczeństwa i bezprawności (1956), Materialne pojęcie przestępstwa i jego konsekwencja w prawie karnym z 1973 r.). Na szczególne uwzględnienie zasługują wolterowska koncepcja błędu i jego funkcji (Błąd w prawie karnym w ujęciu systematycznym (1947) Z problematyki błędu (1959), Funkcja błędu w prawie karnym (1965), Błąd co do kontratypu i co do bezprawności czynu (1976), Wokół problemu błędu w prawie karnym z 1983 r.) oraz nowatorska koncepcja kumulatywnego zbiegu przepisów (Przestępstwa o kumulatywnej kwalifikacji (1955), Kumulatywny zbieg przepisów ustawy (1960), Reguły wyłączania wielości ocen w prawie karnym (1961), Z rozważań nad kwalifikowanymi typami przestępstw (1972), Zbieg przepisów ustawy z 1973 r.). Istotne znaczenie w twórczości naukowej W. Woltera odgrywały również zagadnienia teoretyczne związane z problematyką odpowiedzialności za formy przestępnego współdziałania (Spowodowanie a sprawstwo pośrednie (1929), Zagadnienie uczestnictwa w przestępstwie (1955), Podżeganie i pomocnictwo do przestępstw indywidualnych (1964), W odpowiedzi mojemu oponentowi (1971), Problem usiłowanego podżegania lub pomocnictwa z 1974 r.), jak również konstrukcją przestępstwa ciągłego (Głos w dyskusji w sprawie przestępstwa ciągłego (1979), Problem struktury tzw. przestępstwa ciągłego (1982), Ponownie o tzw. przestępstwie ciągłym z 1984 r.). Podkreślić trzeba, że wiele z tych rozwiązań teoretycznych znalazło swe odzwierciedlenie w Kodeksie karnym z 1969 r., którego Wolter był jednym z twórców. W szczególności uznać go trzeba za ojca konstrukcji kumulatywnego zbiegu przepisów z art. 10 k.k. z 1969 r., czy konstrukcji sprawstwa kierowniczego z art. 16 k.k. z 1969 r. W wielu glosach poświęcał uwagę szeregowi zagadnień z zakresu wykładni poszczególnych typów czynów zabronionych. Drugą zasadniczą pasją prof. Woltera obok prawa karnego była logika, co wyraźnie znajduje odzwierciedlenie w jego pracach teoretycznych, w których często posługiwał się analizą logiczną. Niewątpliwie działalność naukowa prof. Woltera w sposób zasadniczy ukształtowała współczesną doktrynę polskiego prawa karnego.

Okres powojenny charakteryzuje się stopniowym wyłanianiem się w ramach struktury Wydziału Prawa i Administracji UJ odrębnych katedr i zakładów zajmujących się naukami szczegółowymi w zakresie szeroko pojętych nauk penalnych. Pierwszym krokiem w tym kierunku było odejście od tradycyjnego łączenia w jednej katedrze wykładu prawa karnego materialnego i prawa karnego procesowego. W 1953 roku doszło do powstania odrębnej Katedry Postępowania Karnego, którą objął dotychczasowy zastępca prof. Woltera prof. Marian Cieślak. Po jego odejściu z UJ długoletnim kierownikiem tej katedry był w latach 1974–2003 prof. Stanisław Waltoś. Z Katedry Prawa Karnego wyłoniła się również stopniowo Katedra Kryminalistyki. Początki tego przedmiotu datować należy na rok 1949 r. kiedy w ramach Katedry Prawa Karnego powierzono zajęcia z zakresu techniki śledztwa dr Janowi Sehnowi, również od tegoż roku dyrektorowi Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie. W 1952 r. prowadzony przez niego przedmiot uzyskał nazwę kryminalistyki. W 1962 r. Rada Wydziału poparła wniosek prof. Woltera o utworzenie przy Katedrze Prawa Karnego Zakładu Kryminalistyki, który powstał decyzją Rektora w roku 1963. Pierwszym kierownikiem tego Zakładu był do śmierci w 1965 r. prof. Jan Sehn, następnie zaś w latach 1966–2000 r. prof. Tadeusz Hanausek. Z Katedry Prawa Karnego wyłoniła się także Katedra Prawa i Polityki Penitencjarnej, której długoletnim kierownikiem był prof. Mieczysław Rudnik. Od 1 kwietnia 1970 r. powołano do życia Instytut Prawa Karnego, którego kierownikiem został prof. K. Buchała. W obrębie Instytutu pierwotnie powołano do życia: Zakład Prawa Karnego kierowany przez prof. Buchałę, Zakład Postępowania Karnego kierowany przez prof. M. Cieślaka, później przez prof. S. Waltosia, oraz Zakład Kryminalistyki kierowany przez prof. T. Hanauska. W roku 1978 powstał Zakład Kryminologii wchodzący w skład ówczesnego Instytutu. Kierownikiem jednostki w latach 1978–2006 był prof. Andrzej Gaberle. Po likwidacji w 1982 r. Instytutu Prawa Karnego dotychczasowo istniejące w jego ramach Zakłady uzyskały formalnie statut odrębnych Katedr w obrębie struktury Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W okresie powojennym z Katedrą Prawa Karnego, w zakresie w jakim zajmowała się ona prawem karnym materialnym, związanych było szereg wybitnych osobowości naukowych.


W pierwszych latach po II Wojnie Światowej z Katedrą Prawa Karnego związał się, przybyły z Uniwersytetu Wileńskiego, docent Stanisław Stomma, uczeń prof. Bronisława Wróblewskiego. W 1947 r. uczony ten habilitował się na UJ w zakresie prawa karnego. Jego zaangażowanie w środowiskach inteligencji katolickiej, w szczególności praca w „Tygodniku Powszechnym” i „Znaku”, doprowadziły do tego, że w roku 1950 został usunięty z uczelni. W roku 1956 przywrócono go do pracy na Uniwersytecie, ale jego działalność polityczna stanęła mu na drodze w odegraniu istotniejszej roli naukowej. W przyczynach natury politycznej upatrywać należy również fakt, że nigdy nie został uwzględniony wniosek o nadanie mu tytułu profesora. Tym samym ton życiu Katedry Prawa Karnego w okresie powojennym zaczęli nadawać wychowankowie prof. Woltera.


Pierwszym z nich był Kazimierz Buchała, który w roku 1959 obronił doktorat na podstawie pracy Wina przy przestępstwach sprowadzenia powszechnego niebezpieczeństwa (1960), a następnie w 1964 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Dyrektywy sądowego wymiaru kary (1964). W roku 1967 r. objął kierownictwo Katedry Prawa Karnego. W latach 1968–1970 sprawował funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji UJ. W roku 1972 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w roku 1975 profesora zwyczajnego. Do przejścia na emeryturę w 1994 roku pozostawał kierownikiem Katedry Prawa Karnego. Obejmujący blisko 270 pozycji dorobek naukowy prof. Buchały zawiera przede wszystkim opracowania z zakresu prawa karnego, ale można w nim odnaleźć także prace poświęcone zagadnieniom procesu karnego i problematyce samorządu adwokackiego. Podstawowym tematem zainteresowań naukowych prof. Buchały w zakresie prawa karnego było zagadnienie struktury przestępstw nieumyślnych, w szczególności kwestia rozumienia reguł ostrożności, jako przesłanki ustalenia bezprawności tego rodzaju przestępstw (Przestrzeganie zasad ostrożności – problem bezprawności czy winy (1963), Bezprawność zorientowana na zachowanie się sprawcy, czy też jego następstwa (1969), Bezprawność przestępstw nieumyślnych oraz wyłączające ją dozwolone ryzyko z 1971 r.). Zainteresowanie przestępstwami nieumyślnymi znalazła bezpośrednie przełożenie na inne poruszane przez prof. Buchałę zagadnienia teoretyczne związane z problematyką przestępstw komunikacyjnych (Przestępstwa w komunikacji drogowej (1961), Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej (1973), Przestępstwa i wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej z 1997 r.) i przestępstw powszechnego narażenia na niebezpieczeństwo (Wina przy przestępstwach sprowadzenia powszechnego niebezpieczeństwa z 1960 r.). Istotnym wkładem prof. Buchały było opracowanie własnej teorii zamiaru wynikowego opartej na ocenie uświadamiania sobie przez sprawcę stopnia prawdopodobieństwa realizacji znamion typu czynu zabronionego (Problemy zamiaru wynikowego (1960), Prawo karne materialne z 1988) oraz rozgraniczenie do siebie pojęć kontratypu ryzyka nowatorstwa od tzw. ryzyka dnia codziennego (Niektóre problemy zachowania w warunkach umiarkowanego ryzyka z 1986 r.). Wiele miejsca w swojej pracy poświęcił prof. Buchała zagadnieniom związanym z ustawowym wymiarem kary, w szczególności kwestii dyrektyw sądowego wymiaru kary (Dyrektywy sądowego wymiaru kary (1964), Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary (1969), System sądowego wymiaru kary w nowym kodeksie karnym (1969), Problemy wyboru wiodącej dyrektywy wymiaru kary według art. 54 projektu kodeksu karnego z 1995 r.). Prof. Buchała jest autorem dwóch podręczników prawa karnego (Prawo karne materialne, 1980 i 1989), w tym jednego we współautorstwie z prof. A. Zollem (Polskie prawo karne, 1995 i 1997). W szczególności pierwszy z tych podręczników stanowi obszerne systemowe opracowanie ogółu zagadnień materialnoprawnych w zakresie prawa karnego. Był on również pierwszym redaktorem wydanego jeszcze w czasie obowiązywania k.k. z 1969 r. tzw. komentarza krakowskiego. Prof. Buchała, pozostając od 1987 r. na stanowisku przewodniczącego Komisja do spraw Reformy Prawa Karnego, był wraz z prof. Andrzejem Zollem głównym twórcą obowiązującego Kodeksu karnego z 1997 r.

Drugim wychowankiem prof. Woltera jest Władysław Mącior, emerytowany profesor prawa karnego w Katedrze Prawa Karnego WPiA UJ. W 1963 r. uzyskał stopień doktora nauk prawnych na podstawie pracy „Polska konstrukcja podżegania i pomocnictwa a teoria udziału w przestępstwie”. W 1968 r. habilitował się w zakresie prawa karnego na podstawie pracy „Problem przestępstw nieumyślnych na tle aktualnych wymagań teorii i praktyki”. Tytuł naukowy profesora nauk prawnych uzyskał w 1992 r. na podstawie monografii „Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym”. Prof. Mąciora można śmiało uznać jako jednego z nielicznych w polskiej nauce prawa karnego konsekwentnych przedstawicieli nurtu finalistycznego (O finalizmie w prawie karnym (1971), W związku z dyskusją na temat finalizmu z 1972 r.). W swojej pracy naukowej zajmował się zagadnieniami: czynu, struktury przestępstw nieumyślnych, odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie (Problem podżegania i pomocnictwa do przestępstw nieumyślnych (1959), Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika za przestępstwa z winy nieumyślnej (1962), Kryminalno-polityczne konsekwencje ujęcia sprawstwa oraz podżegania i pomocnictwa w projekcie kodeksu karnego 1963 r. (1963), Postacie zjawiskowe przestępstwa w ujęciu kodeksu karnego PRL z 1969 r. (1971), Odpowiedzialność karna za przestępne współdziałanie (1977), Odpowiedzialność karna za podżeganie i pomocnictwo z 1983 r.), problematyką błędu (W kwestii błędu co do bezprawności czynu (1963), Normatywne skutki błędu co do oceny czynu w świetle projektu kodeksu karnego z 1963 r. (1963), zbiegiem przepisów ustawy (Z problematyki zbiegu przestępstw i przepisów ustawy (1965), W kwestii zbiegu przepisów ustawy (1974), Zbieg przepisów ustawy jako problem logiczny i prawny z 1975 r.). Zwolennik negatywnej teorii znamion typu (Negatywne znamiona istoty czynu z 1964 r.).

Nadmienić trzeba, że pod koniec lat 80-tych związany z Katedrą Prawa Karnego był prof. Andrzej Spotowski, absolwent Wydziału Prawa i Administracji UJ, który na tej uczelni w 1970 roku obronił rozprawę doktorską Przestępstwa urzędnicze w polskim prawie karnym (1972). Od 1988 roku był on zatrudniony w Katedrze Prawa Karnego UJ, a w 1989 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego tej uczelni. Przedwczesna śmierć w roku 1990 r. przerwała karierę naukową prof. Spotowskiego.

Uczniami prof. Woltera są również obecni profesorowie w Katerze Prawa Karnego UJ: prof. dr hab. Maria Szewczyk oraz prof. dr hab. Andrzej Zoll. Ten ostatni został kierownikiem Katedry w 1994 r., po przejściu na emeryturę prof. Buchały. W latach 2000–2005, w czasie kiedy prof. A. Zoll pełnił funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich, Katedrą kierowała prof. Maria Szewczyk. Od roku 2005 Katedrą kieruje ponownie prof. A. Zoll.

Kalendarium:


1783/84 – 1785/86 – pierwszy wykład prawa karnego prowadzony przez ks. Antoniego Popławskiego;
1802/03 – przywrócenie wykładów prawa karnego, wykład prowadził prof. Walenty Litwiński;
1803/04 – 1804/05 – wykład prowadził prof. Józef Nemetz;
1805/06 – 1808/09 – wykład prowadził prof. Karol Appeltauer;
1811 r. – powstaje Katedra Prawa Kryminalnego i Procedury Sądowej;
1811/12 – 1822/23 – Katedrą kierował prof. Walenty Litwiński;
1823/24 – 1824/25 – vacat; zastępczo wykład prowadził prof. Augustyn Boduszyński;
1825/26 – 1843/44 – Katedrą kierował prof. Antoni Matakiewicz;
1844/45 – vacat, zastępczo wykład prowadził prof. Ferdynand Kojsiewicz;
1845/46 – 1846/47 – Katedrą kierował prof. Wawrzyniec Soświński;
1847 r. – katedra prawa karnego została przyłączona do katedry prawa natury, która przyjmuje nazwę Katedry Prawa Natury i Prawa Kryminalnego;
1847/48 – wykład prowadził prof. Feliks Słotwiński (prof. prawa natury);
1848/49 – 1850/51 – wykład prowadził zastępca prof. Jan Kanty Hieronim Stefan Rzesiński, przy czym w II semestrze roku akademickiego 1850/51 wykład prowadził zastępca prof. Julian Dunajewski;
1851 r. – powstaje Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego;
1851/52 – 1864/65 – Katedrą kierował prof. Michał Koczyński;
1865/66 – 1883/84 – Katedrą kierował prof. Aleksander Bojarski;
1884/85 – 1927/28 – Katedrą kierował prof. Edmund Krzymuski;
1884/85 – 1917 – profesorem prawa karnego i postępowania karnego na UJ był Józef Rosenblatt;
1904 – 1907 – profesorem nadzwyczajnym prawa karnego na UJ był Juliusz Makarewicz;
1921 – profesorem nadzwyczajnym prawa karnego został Józef Reinhold;
1927/28 – 1967 – Katedrą kierował prof. Władysław Wolter;
1953 r. – wyodrębnienie Katedry Postępowania Karnego;
1967 – 1994 – Katedrą kierował prof. Kazimierz Buchała;
1970 – 1982 – w ramach Instytutu Prawa Karnego istnieje Zakład Prawa Karnego; w obrębie Instytutu powołano do życia: Zakład Prawa Karnego, Zakład Postępowania Karnego, Zakład Kryminalistyki, a następnie Zakład Kryminologii (1978);
1994 – 2000 – Katedrą kierował prof. A Zoll;
2000 – 2006 – Katedrą kierowała prof. M. Szewczyk;
od 2006 – Katedrą kieruje prof. A Zoll.

Biogramy profesorów w Katedrze Prawa Karnego:


WALENTY LITWIŃSKILitwinski


Urodził się 8 lutego 1778 r. w Rzeszowie. W 1800 r. obronił doktorat na Uniwersytecie Lwowskim. W 1801 r. prowadził wykład prawa natury i prawa kryminalnego we Lwowie. W 1802 r. został profesorem zastępczym na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wykładał prawo cywilne, rzymskie, kryminalne i procedurę. Od 1811 profesor w Katedrze Prawa Kryminalnego i Procedury Sądowej. W czasach Księstwa Warszawskiego był prokuratorem Trybunału. W Rzeczypospolitej Krakowskiej był dożywotnim Sędzią Apelacyjnym, łącząc stanowisko sędziego i profesora uniwersyteckiego. W latach 1814–1821 siedmiokrotnie wybierany na rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był przywódcą liberalno-mieszczańskiej opozycji względem reakcyjnego prezesa Senatu Rządzącego Stanisława Wodzickiego. W 1821 r. został zmuszony przez niego do rezygnacji z piastowania godności rektorskiej. W latach 1815–1821 był pierwszym prezesem, utworzonego z inicjatywy Jerzego Samuela Bandtke przy wsparciu Litwińskiego, Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Nie pozostawił prac prawniczych. W latach 1817–1822 ogłaszał sprawozdania w Rocznikach Towarzystwa Naukowego Krakowskiego z Uniwersytetem Krakowskim Połączonego. Zmarł 6 stycznia 1823 r. w Krakowie na apopleksję.

 

 

ANTONI MATAKIEWICZMatakiewicz

Urodzony 5 grudnia 1787 r. w Łańcucie, uczęszczał do gimnazjum w Rzeszowie. Ukończył studia filozoficzne i prawnicze w Krakowie. W 1816 r. uzyskał doktorat z zakresu prawa. Poświęcił się karierze w sądownictwie. Do służby sądowej wstąpił w 1809 r., jako auskultator przy Sądzie Szlacheckim w Krakowie, zajmując stanowisko sekretarza przy Trybunale I Instancji, a od 1814 r. asesora przy tymże sądzie. W 1815 r. został pisarzem przy Sądzie Apelacyjnym, a w 1817 r. równocześnie notariuszem publicznym. Kiedy w 1825 r. został zamianowany profesorem prawa kryminalnego i procedury, zrezygnował z obowiązków pisarza Sądu Apelacyjnego zachował jednak notariat. W latach akademickich 1835/36 i 1836/37 był dziekanem Wydziału Prawa, a w latach 1838/39 pełnił godność rektora. Matakiewicz zmarł w Krakowie 29 grudnia 1844 r.

Bibliografia:

  1. Lex divortia admittens et in lege naturali fundatur et in legislatione civili desideratur, Kraków 1817;
  2. Wpływ kar na przestępców, Kraków 1818;
  3. Teorie przedawnienia, Kraków 1825;
  4. Porównanie kodeksu austriackiego z polskim, Kraków 1826;
  5. Nowsze prawa przeciw lichwiarstwu, Kraków 1827;
  6. Przyczyny rzadkości dzieł klasycznych, Kraków 1828;
  7. O poprawie moralności winowajców, Kraków 1831;
  8. Uwagi nad współczesnym ustawodawstwem i sądownictwem karnym, Kraków 1842.


WAWRZYNIEC SOŚWIŃSKI

Urodzony 10 sierpnia 1799 r. w Krakowie, jako syn Józefa i Jadwigi z Jaworskich. Uczęszczał do gimnazjum w Krakowie, po czym studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując w 1821 r. stopień magistra praw. Po odbytej praktyce w trybunałach i u adwokatów złożył egzamin adwokacki. Od 1824 r. poświęcił się adwokaturze. W 1827 r. uzyskał na UJ stopień doktora praw. Mianowany w 1845 r. profesorem prawa karnego i procedury sądowej, wykładał te przedmioty do 1847 r. Następnie poświęcił się wykładowi prawa cywilnego francuskiego. Był dziekanem Wydziału Prawa w latach 1848–1850 r. Zmarł w Krakowie 16 grudnia 1850 r. Nie pozostawił po sobie żadnych dzieł prawniczych.

 

MICHAŁ KOCZYŃSKIKoczynski


Urodzony 29 września 1821 w Leżajsku. Ukończył gimnazjum w Czerniowcach. Studia uniwersyteckie odbył we Lwowie. W 1847 r. uzyskał stopień doktora praw. W 1849 r. habilitował się we Lwowie z zakresu procesu cywilnego. W 1851 r. objął Katedrę Prawa i Procesu Karnego na Uniwersytecie Jagiellońskim, w charakterze profesora nadzwyczajnego, a od 1855 r. profesora zwyczajnego. Jednocześnie z pełnieniem funkcji profesora zajmował się praktyką adwokacką. Był dziekanem Wydziału Prawa w roku akademickim 1861/62. W latach 1863–1865 redagował Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym, rocznik I–III. W 1865 r. usunięty z Katedra Prawa Karnego i Postępowania Karnego z powodów politycznych. W roku 1870 r. nie powiodły się próby przywrócenia go na Uniwersytet w charakterze profesora prawa niemieckiego. Zajął się praktyką adwokacką oraz brał czynny udział w życiu politycznym. W latach 1866–1879 był posłem na Sejm Galicyjski i do Rady Państwa. Pozostawił po sobie szereg publikacji z zakresu różnych dziedzin prawa. Zmarł w Krakowie 18 sierpnia 1903 r.

Bibliografia:

  1. O dowodach w prawie karnym austriackim, Rocznikach Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Krakowskim Połączonego, t. VII, Kraków 1852, s. 202;
  2. Versuche einer systematischen Darstellung der Gerichtsverfassung und der französischen Civil-Processordnung in Krakau, Kraków 1855, druk. Czasu, ss. 407;
  3. Rzut oka na dzisiejszy stan prawa i prawodawstwa karnego, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1863, t. I, s. 6, 131, 519, 647;
  4. Feliks Leliwa Słotwiński (wspomnienie pośmiertne), Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1863, t. I, s. 189;
  5. Rzecz o ustawodawstwie drukowym, a w szczególności o nowej ustawie drukowej z 17 grudnia 1862 roku, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1863, t. I, s. 259;
  6. Uwagi nad kodeksem karnym Królestwa Polskiego, wprowadzonym w wykonanie 1 stycznia 1848, Kraków 1862, Druk. Uniwersytetu, ss. 64;
  7. O istotnych cechach prawa karnego, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1864, t. II, s. 131 i 409;
  8. Pogląd na sprawę regulacji rzek Wisły i Sanu podany ze źródeł archiwalnych, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1864, t. II, s. 611;
  9. Rzecz o stanowisku encyklopedycznym prawa karnego, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1865, t. III, s. 383, 611;
  10. Uwagi nad projektem powszechnej niemieckiej procedury cywilnej, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym 1865, t. III, s. 3, 131, 259, 451;
  11. Żywot Wojciecha Majera ze szczególnym rozbiorem jego prac naukowych, osobna odbitka z Rocznika Cesarsko-Królewskiego Towarzystwa Naukowego Krakowskiego 1865, t. XXXII, ss. 44;
  12. Rzecz o wolności działania i łączenia posiadłości ziemskich, Przegląd Polski 1866, rocznik I, kwartał II, s. 449-478;
  13. Sprawa ustaw lichwowych u nas, Przegląd Polski 1866, rocznik I, kwartał I, s. 343-364, 602-626, kwartał II, s. 67-107;
  14. Pogląd na reformę postępowania cywilnego w Austrii, Przegląd Polski 1867, s. 1, 209 i 373;
  15. Sprawozdanie izby adwokatów krakowskich o reformie adwokatury, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym, 1868, t. IV, s. 55;
  16. Projekt ustawy o księgach gruntowych i miejskich w Galicji, Kraków 1868, Druk. Uniwersytetu, ss. 23;
  17. Ustawa o upadłościach z 25 grudnia 1865 r., uzupełniona późniejszymi przepisami i objaśniona jurysprudencją Sądu Najwyższego, Kraków 1880, Druk. Wł. L. Anczyca, ss. 150;
  18. Prawo przemysłowe austriackie, nowa ustawa przemysłowa z dnia 15 marca 1883 r., Kraków 1883, Druk. Fischera;
  19. Suplement do nowej ustawy przemysłowej z dnia 15 marca 1883 r., Kraków 1884, Druk. Fischera;
  20. Ustawa sądowa dla Galicji zachodniej, Tom I. Kodeks procedury cywilnej. Tom II. Ustawa o właściwości sądów. Ustrój sądowy. Statut sądów cywilnych z 3 maja 1853 r. Procesy szczególne czyli nadzwyczajne, Kraków t. I – 1881, ss. 603, t. II – 1885, s. 631, Druk. Wł. L. Anczyca;
  21. Suplement do ustawy sądowej dla Galicji zachodniej, Kraków 1885, Druk. I. Fischera;
  22. Pogląd krytyczny na dzieło Dra Józefa Rosenblatta „Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach”, Kraków 1887, ss. 18;
  23. Robotnicze ustawy austriackie, Kraków 1890; Druk. Wł. L. Anczyca, ss. 223;
  24. Prawidła jurysdykcji cywilnej z 1852 r., tudzież ustawy egzekucyjnej z 1887 r. z jurysprudencji S.n., Kraków 1891, Druk. Czasu;
  25. Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych w Królestwach Galicji i Lodomerji, tudzież w Ks. Krakowskim obowiązujących, a w czasookresie 1889-1899 wydanych; wyd. Z. Frommer, Drukarnia Narodowa, 9 zeszytów wydanych w latach 1896-1899;
  26. Pogląd treściwy na procedurę cywilną austriacką z d. 1 sierpnia 1895 r., Kraków 1896, Druk. Narodowa, ss. 31;

ALEKSANDER ERAZM SAS BOJARSKIBojarski

 

Urodzony 4 grudnia 1836 r. w Koniaczowie koło Jarosławia. Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Sas, syn Erazma i Joanny z domu Mobili. Uczęszczał do szkoły głównej w Jarosławiu, a następnie do gimnazjów w Rzeszowie i Krakowie, gdzie zdał maturę 2 lipca 1856. W latach 1856/57–1859/60 studiował prawo na UJ, uzyskując absolutorium 28 lipca 1860 r. W dniu 27 listopada 1861 r. został doktorem obojga praw na UJ. W latach 1860–1865 pracował jako zastępca prokuratora w sądzie krakowskim. Dzięki dobrej opinii w sądownictwie, bez habilitacji i bez konkursu został profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1865 r. zastępca profesora prawa i procesu karnego, w dniu 3 grudnia 1866 mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w dniu 4 września 1868 r. mianowany profesorem zwyczajnym w Katedrze Prawa i Postępowania Karnego. W latach 1868–69 był redaktorem Czasopisma poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym, rocznika IV i V. W roku akademickim 1872/1873 oraz 1879/80 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa. Od 1873 r. członek czynny, a wkrótce sekretarz Wydziału Historyczno-Filozoficznego Akademii Umiejętności. Jako członek Komisji językowej AU Zajmował się słownictwem prawniczym, jako redaktor wydawanego przez AU „Niemiecko-polskiego słownika wyrazów prawniczych". Sporządził pierwsze polskie tłumaczenie nowej austriackiej ustawy procesowej z 1873 r. Zmarł po ciężkiej i długotrwałej chorobie 19 kwietnia 1884 r. w Krakowie.

Bibliografia:

  1. Zdania ze wszystkich gałęzi prawa i umiejętności politycznych, których po odbytych egzaminach ścisłych, celem dostąpienia godności dr-a praw bronić podejmuje się, Kraków 1861, s. 10;
  2. Zur Lehre vom Verbrechen der schweren korperlichen Beschadigung, Osterreichische Allgemeine Gerichtszeitung 1867, nr 38-39;
  3. Rzecz o projekcie nowej ustawy karnej, Kraków 1867, druk. Czasu, ss. 71 (oddruk: Prawnik 1874 i 1875, s. 391 i 397);
  4. O sądach przysięgłych z uwzględnieniem projektu nowej ustawy o postępowaniu karnym dla niewęgierskich krajów państwa Austriackiego, Czasopismo poświęcone prawu i umiejętnościom politycznym, t. IV, Kraków 1868, s. 100 i 187 (osoba odbitka: Kraków 1868, Drukarnia Uniwersytetu, ss. 72);
  5. Sprawozdanie komisji językowej w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Kraków 1870, druk. Czasu, ss. 28;
  6. Zasady nauki o poczytaniu, Pamiętnik Wydziału Prawa i Administracyi w c.k. Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie 1872, s. 1–176 (osobna odbitka: Kraków 1872, ss. 176)
  7. Wykład prawa karnego na Uniwersytecie Jagiellońskim w roku 1872–73. Tom I. Prawo karne. Tom II. Proces karny, Kraków 1873, t. I – ss. 272 + 168, t. II – 280;
  8. Uwagi nad sprawozdanie za rok 1872 z czynności sądów pierwszej instancji w sprawach karnych, Przegląd Polski 1873, rocznik VII, kwartał IV, s. 178-192;
  9. Ustawa o postępowaniu karnym z d. 20 maja 1873 r., tudzież ustawy: O czasowym zawieszeniu sądów przysięgłych i układaniu list przysięgłych razem z ogłoszonymi dotychczas orzeczeniami sądu kasacyjnego, ustawami i rozporządzeniami uzupełniającemi i objaśniającemi, Kraków 1873, Druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 457;
  10. Dwa zabytki polskiego sądownictwa karnego z wieku XVI, Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Historyczno–Filozoficznego Akademii Umiejętności 1874, t. I, s. 256–314 (osobna odbitka, Kraków 1874, Druk. Uniwersytetu, s. 59);
  11. Przewodnik dla sędziów przysięgłych z terminologją, Lwów 1874, nakład Seyferta i Czajkowskiego;
  12. Zbiór ustaw w sprawach karnych, cz. I. Przepisy tyczące się wewnętrznego działania urzędowego i porządku czynności w sądach karnych i prokuratorjach rządowych, Kraków 1876, Drukarnia Uniwersytetu, ss. 147;
  13. Zbiór ustaw w sprawach karnych, cz. II. Ustawa o postępowaniu karnym z d. 20 maja 1873 r., tudzież ustawy: O czasowym zawieszeniu sądów przysięgłych i układaniu list przysięgłych razem z ogłoszonymi dotychczas orzeczeniami sądu kasacyjnego, ustawami i rozporządzeniami uzupełniającemi i objaśniającemi, Kraków 1876, Druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 396;
  14. Zasady projektu węgierskiej ustawy karnej według uchwał wydziału Izby poselskiej, Prawnik 1878, tom IX, s. 129, 137, 145, 153, 161;
  15. Postępowanie karne. Wykład (autografowane), Kraków 1879, ss. 497;
  16. Prawo karne. Wykłady uniwersyteckie. Część ogólna. Część szczególna, Kraków 1880, ss. 652 + ss. 337;

EDMUND KAROL FELIKS RADWAN KRZYMUSKIKrzymuski


Urodzony 30 października 1851 we wsi Kruszyn pod Włocławkiem (ówczesna gubernia warszawska). Był synem Tadeusza Szymona Radwana Krzymuskiego, uczestnika powstania listopadowego i właściciela dóbr w Kruszynie, wykształconego prawnika, który był sędzią pokoju w powiecie włocławskim, oraz Felicji z Woydów. Pierwszy okres jego edukacji związany był z Warszawą, gdzie w 1870 r. ukończył gimnazjum, a następnie w latach 1870–1874 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1874–75 wyjechał na studia do Heidelbergu, gdzie studiował u prof. prawa natury Rödera. Po powrocie w 1875 r. ukończył studia prawnicze na podstawie, nagrodzonej srebrnym medalem, pracy Teoria państwowa Ahrensa, uzyskując stopień kandydata praw, tj. najwyższy stopień naukowy wedle obowiązującej tamże rosyjskiej ordynacji studiów. Następnie był przez 2 lata aplikantem przy Trybunale Cywilnym w Warszawie, bezskutecznie próbując uzyskać prawo wykładania na Uniwersytecie Warszawskim. Po przeniesieniu się do Krakowa, w latach 1878/79–1879/80 uzupełnił studia i nostryfikował dyplom. W dniu 2 grudnia 1880 roku uzyskał stopień doktora praw, broniąc pracę doktorską, której promotorem był F. Zoll (starszy). W dniu 28 czerwca 1881 r. habilitował się z filozofii prawa na podstawie pracy Teoria karna Kanta ze stanowiska jego ogólnej nauki o rozumie praktycznym wygłaszając wykład habilitacyjny O znaczeniu filozofji prawa i o metodzie jej wykładu. W roku akademickim 1881/82 prowadził wykład z filozofii prawa. Następnie na przełomie roku 1882 i 1883 udał się na dalsze studia do Berlina i Lipska. Po powrocie, w 1883 r. rozszerzył habilitację uzyskując veniam legendi także z prawa karnego i procesu karnego na podstawie pracy Zasady nauki o usiłowaniu przestępstw. W dniu 18 listopada 1884 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym tych dwóch przedmiotów i objął Katedrę Prawa Karnego i Postępowania Karnego na Wydziale Prawa UJ. W dniu 7 kwietnia 1888 r. został mianowany profesorem zwyczajnym. Wykładał prawo karne i proces karny, a także przez szereg lat encyklopedię prawa. Uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela szkoły klasycznej prawa karnego w Polsce. Od 1881 r. był członkiem Komisji Prawniczej Akademii Umiejętności (późniejszej PAU), a od dnia 17 maja 1904 r. jej członkiem korespondentem. Od 1883 r. był członkiem c.k. komisji dla teoretycznych egzaminów oddziału sądowego, a od 1895 r. jej wiceprezesem. Był wybierany dziekanem Wydziału Prawa w latach 1891/92, 1892/93, 1898/99, 1905/06, 1914/15, 1924/25. Pełnił również godność rektora w roku akademickim 1903/04. Za czasów austriackich, w uznaniu zasług naukowych otrzymał w 1908 r. order Żelaznej Korony, a w roku 1912 tytuł Radcy Dworu ze zwolnieniem od taksy. W latach 1892-1928 był wieloletnim kuratorem organizacji studenckiej Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa UJ, której w testamencie zapisał m.in. swoją kamienicę przy ul. Jabłonowskich w Krakowie. Konserwatyzm wykazywał nie tylko w działalności naukowej, ale również w swojej postawie społecznej. Był przeciwnikiem dopuszczenia kobiet na studia uniwersyteckie. W 1918 r. opracował projekt kodeksu karnego, oparty na założeniach szkoły klasycznej prawa karnego. Od 22 sierpnia 1919 r. mianowany dekretem Naczelnika Państwa członkiem Komisji Kodyfikacyjnej, w której pełnił funkcję wiceprezesa wydziału karnego. Z uwagi na konflikt z głównym referentem projektu kodeksu karnego Juliuszem Makarewiczem zrezygnował z prac nad tą kodyfikacją. Został referentem projektu kodeksu postępowania karnego. Był również autorem przepisów karnych prawa autorskiego. Jako zagorzały meloman, zwłaszcza miłośnik twórczości Chopina, był wieloletnim prezesem Towarzystwa Konserwatorium Muzycznego. Zmarł w Ostendzie 6 sierpnia 1928 r. w wieku 77 lat, gdzie został pochowany. Ciało prof. Krzymuskiego sprowadzono do Krakowa, gdzie w dniu 18 marca 1929 r. spoczął na cmentarzu Rakowickim.

Bibliografia:

  1. Kilka słów o usprawiedliwieniu teorji poprawy, Warszawa, Gazeta Sądowa Warszawska 1875, nr 23;
  2. Teorja państwowa Ahrensa. Wykład dogmatyczno–krytyczny, Warszawa 1876, Gebethner i Wolff, ss. 85;
  3. Represja przestępstw wobec fatalizmu filozofji współczesnej, Gazeta Sądowa Warszawska 1877, nr 17–20;
  4. Znaczenie naukowe statystyki moralności i doniosłość jej wy\wodów dla represji przestępstw, Gazeta Sądowa Warszawska 1877, nr 39, 41, 43, 44, 46, 47, 48;
  5. Prawo kościelne katolickie, napisał dr Edward Ritner (ocena krytyczna), Biblioteka Warszawska 1878 i 1879, s. 502–506 i s 317–324;
  6. O znaczeniu filozofji prawa i o metodzie jej wykładu, prelekcja habilitacyjna, miana w d. 28 czerwca 1881 r. w Uniwersytecie Jagiellońskim, Niwa 1881, z. 159, s. 145–156 (osobna odbitka, Warszawa 1881, ss. 12);
  7. O odpowiedzialności karnej zwierząt, Niwa 1882, z. 175, s. 530–544 (osobna odbitka: Warszawa 1882, ss. 16);
  8. Teorya karna Kanta ze stanowiska jego ogólnej nauki o rozumie praktycznym, Rozprawy Wydziału Historyczno–Filozoficznego Akademii Umiejętności 1882 , t. XVI, s. 190–301 (odrębna odbitka: Kraków 1882, Druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 113);
  9. Program wykładu prawa karnego austriackiego, półrocze letnie 1882/3, Kraków 1883, druk. Wł. A. Anczyca i Sp., ss. 35;
  10. Program wykładu procesu karnego austriackiego, półrocze letnie 1882/3, Przegląd Akademicki 1883 (osobna odbitka: Kraków, druk. Wł. A. Anczyca i Sp. 1883, ss. 34);
  11. Zasady nauki o usiłowaniu przestępstw, Warszawa 1884, wyd. Biblioteki Umiej. Prawn., druk. S. Orgelbranda i synów, ss. 176;
  12. Wykład prawa karnego ze stanowiska nauki i prawa austryackiego, Kraków, wyd. I, tom I 1885, ss. 336, tom II 1887, ss. 272;
  13. Program wykładu procesu karnego austriackiego, półrocze letnie 1888/9, druk Uniwersytetu Jagiellońskiego 1888, ss. 9;
  14. Szkoła pozytywna prawa karnego we Włoszech, Przegląd Prawa i Administracji 1889, s. 96;
  15. O uwolnieniu warunkowym i o warunkach skazujących z powodu Ustawy belgijskiej z dnia 31 maja 1888 r., Gazeta Sądowa Warszawska 1889, nr 33, 34, 35, 36;
  16. O konieczności zniesienia sądów przysięgłych i zastąpienia ich przez inny bardziej prawidłowy sąd karny mieszany, Lwów 1889, druk. Ludowa, ss. 7 (Referat wygłoszony na II Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich);
  17. Franiciszek Holtzendorf, Gazeta Sądowa Warszawska 1889;
  18. O najnowszym projekcie kodeksu karnego austryackiego, Kraków 1890, druk. Czasu, ss. 60;
  19. Wykład procesu karnego austrijackiego, Kraków, wyd. I 1891. ss. 511;
  20. Jos. Szymanowski. Etude pour server à l’histoire de la réforme du droit penal et de l’instruction criminelle en Pologne vers la fin du XVIII siècle, Bulletin de l’Académie des sciences de Cracovie, Kraków 1891, s. 160-163;
  21. Józef Szymanowski. Przyczynek do reformy prawa i procesu karnego w Polsce w końcu XVIII wieku, Bibljoteka Warszawska 1891, t. IV;
  22. Kilka uwag, jako przyczynek do nauki o udziale w przestępstwie, Gazeta Sądowa Warszawska 1893, nr 14;
  23. O wynagrodzeniu osób niewinnie pociągniętych do odpowiedzialności karnej (ze szczególnym uwzględnieniem ustawy austriackiej z dnia 16 marca 1892 r.), Gazeta Sądowa Warszawska 1893, nr 3, 4, 5, 6 i 7;
  24. O pojęciu i karygodności usiłowania nieudolnego, Przegląd Prawa i Administracji 1894, nr 5, s. 325–346;
  25. La loi autrichienne concernant les indemnités à accorder aux victimes d’erreurs judiciaries, Revue pénitentiaire 1894, Paris;
  26. Stanowisko Najwyższego Trybunału w kwestji stosunku prawa cywilnego do karnego, Przegląd Prawa i Administracji 1897, t. XXII, nr 2 i 3, s. 115-132 i 177-193;
  27. Les peines non déshonorantes, Revue pénitentiaire 1897, Paris;
  28. Considérations sur la tentative irrealisable, Revue critique de législation et de jurisprudence 1897, Paris;
  29. Nietykalność poselska i prawo karne, Przegląd Prawa i Administracji 1898, t. XXIII, nr 7, 8, 9, s. 535-553, 611-623, 686-705;
  30. Kilka uwag w kwestji stosunku prawa cywilnego do karnego, Przegląd Prawa i Administracji 1899, XXIV, nr 3, s. 197-213;
  31. Determinizm i poczytanie przestępstw w świetle najnowszych badań, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1900, t. I, s. 18-55;
  32. Wykład prawa karnego ze stanowiska nauki i prawa austryackiego, Kraków, wyd. II, tom I 1901, ss. 431, tom II 1902, ss. 534;
  33. Przemówienie prof. dr. Edmunda Krzymuskiego Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z okazji inauguracji roku szkolnego 1903/4 oraz imatrykulacji uczniów, Kraków 1904, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 24;
  34. Profesorowie wydziału prawa a urzędnicy państwowi w rozumieniu § 39 in fine Ustawy austriackiej o postępowaniu karnym z 23 maja 1873 r., Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1905, t. VI, s. 378-388;
  35. Uber die Stellung des österreichischen Strafgesetzes gegenüber dem sogenannten untauglichen Versuche, Allgemaine Osterr. Gerichtszeitung 1908, Wien;
  36. Wykład procesu karnego austrijackiego, Kraków, wyd. II 1910, ss. 535; Ku czci Chopina, Kraków 1910;
  37. Wykład prawa karnego ze stanowiska nauki i prawa austryackiego, Kraków 1911, wyd. III, tom I, ss. 618 i tom II, ss. 430;
  38. Uber den Ausdruck »eine Handlung unternehmen«, Osterreichusche Zeitschrift für Strafrecht, 1913, IV, Wien;
  39. Wiek młodzieńczy przed sądem karnym, Kraków 1916, druk Czasu, ss. 23;
  40. Zarys ogólnych instytucyj prawa karnego, Kraków 1918, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 215;
  41. Projekt kodeksu karnego polskiego. Tytuł wstępny i część ogólna, Kwartalik Prawa Cywilnego i Karnego 1918, t. I (osobna odbitka: Warszawa 1918, ss. 74);
  42. System prawa karnego ze stanowiska nauki i trzech kodeksów obowiązujących w Polsce, Kraków 1921, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 336;
  43. Projekt przepisów karnych dla ochrony prawa autorskiego, jako uzupełnienie Ustawy o prawie autorskim, według projektu prof. Fryderyka Zolla, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1921, t. XIX, s. 17–26;
  44. Wykład procesu karnego ze stanowiska nauki i prawa obowiązującego w. b. dzielnicy austrjackiej oraz z uwzględnieniem ważniejszych różnic na innych ziemiach polskich, Kraków 1922;
  45. Encyklopedia prawa. Teoria prawa, Kraków 1922, Towarzystwo Biblioteki Słuchaczy Prawa, ss. 92;
  46. Historja filozofji prawa do połowy XIX wieku, Kraków 1923, Krakowska Spółka Wydawnicza, ss. 136;
  47. O pojęciu nauki i jej najwyższem zadaniu, Przegląd Powszechny 1924, nr 25 oraz Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1924, Rocznik. XXIII (Prace z dziedziny teorji prawa).

JÓZEF MICHAŁ ROSENBLATTRosenblatt


Urodzony 19 marca 1853 r. w Krakowie, jako syn Joachima i Karoliny z Einbildów. Wywodził się z rodziny z tradycjami prawniczymi. Jego ojciec był wziętym adwokatem krakowskim. Ukończył gimnazjum św. Anny w Krakowie. Następnie w latach 1871–75 r. studiował prawo na UJ. W 1875 r. otrzymał stypendium rządowe na wyjazd naukowy zagranicę na uniwersytety w Berlinie, Lipsku i Monachium. W 1876 r. uzyskał tytuł doktora praw. W latach 1875–1876 odbył praktykę sądową jako auskultant. W latach od 1877–1882 był kandydatem adwokackim, a następnie od 1882 r. adwokatem. Od 1885 roku prowadził własną kancelarię adwokacką w Krakowie. Był wziętym i cenionym adwokatem. Bronił m.in. w procesie Ludwika Waryńskiego i jego towarzyszy. W 1876 r. otrzymał stypendium od Wysokiego c.k. Ministra Oświaty w celu dalszego kształcenia w Niemczech, gdzie pogłębiał edukację w Berlinie, Lipsku i Monachium. Po powrocie, w lutym 1877 r. wniósł o dopuszczenie do habilitacji w zakresie prawa i procesu karnego na podstawie rozprawy Rzecz o zbiegu przestępstw. Rosenblatt przeszedł pomyślnie przez kolokwium i wykład habilitacyjny, jednak uzyskał veniam legendi tylko z prawa karnego materialnego. W związku z tym 1878 r. rozszerzył habilitację na proces karny na podstawie dwóch rozpraw Gwarancje sprawiedliwego wyroku i Rzecz o sądach ławniczych. Od 1878 r. doc. Rosenblatt wspomagał prof. Bojarskiego w wykładzie prawa i procesu karnego. W 1884 r. przegrał rywalizację z Krzymuskim o objęcie Katedry Prawa Karnego i Postępowania Karnego, ale otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego uniwersytetu, pozostając na stanowisku docenta bezpłatnego. W dniu 22 listopada 1887 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego bezpłatnego, a w dniu 2 grudnia 1893 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W latach 1889/90–1891/92 Rosenblatt prowadził zastępczo wykłady z procedury cywilnej. W latach akademickich 1892/93–1896/97 prowadził wykład z prawa cywilnego, a od roku akademickiego 1893/94 na wniosek Wydziału został profesorem honorowym prawa prywatnego i austriackiego prawa prywatnego. W roku 1900 był członkiem komisji wydziałowej, która zajmowała się kwestią dopuszczenia do studiów prawniczych kobiet. Należał do mniejszości głosującej za zaopiniowaniem ministerstwu dopuszczenia kobiet do studiów. Był członkiem komisji prawniczej Akademii Umiejętności, a także członkiem c.k. komicji dla egzaminów rządowych oddziału sądowego. W 1913 r. został odznaczony orderem Żelaznej Korony ze zwolnieniem od taksy. Przez szereg lat był członkiem rady miejskiej w Krakowie. Zmarł w Baden pod Wiedniem 1 czerwca 1917 r.

Bibliografia:

  1. Zasady nauki o udziale w przestępstwie, Warszawa 1874, Bibljoteka Umiejętności Prawnych, druk. S. Olgerbranda, s. 11–142;
  2. Kilka uwag co do praktyki w przekroczeniach, Prawnik 1875, t. VI, s. 370–417;
  3. Kwestje sporne w ustawie o postępowaniu karnem, Prawnik 1875, t. VI, s. 20, 44, 65;
  4. Zasady prawne orzeczeń c.k. trybunału kasacyjnego, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1876, t. I, s. 92, 100, 108, 117, 126, 134, 144, 166, 174;
  5. Wątpliwości, nasuwające się w toku śledztwa, Prawnik 1876, t. VII, s. 73, 81, 96, 105, 130, 243, 251, 291, 345;
  6. Psychologia morderstwa, Gazeta Sądowa Warszawska 1876;
  7. Rzecz o zbiegu przestępstw z uwzględnieniem obecnego ustawodawstwa w Europie, Warszawa 1877, Bibljoteka Umiejętności Prawnych, druk. S. Orgelbranda Synów, s. 1–117 (wydana w języku niemieckim jako: Die Lehre von der Strafenconcurrenz, Teschen 1879, ss. 107);
  8. Powszechny kodeks handlowy wraz z ustawą wprowadczą, ustawą o stręczycielach i ustawą o organizacji giełd z uwzględnieniem odnośnych ustaw i rozporządzeń późniejszych, opracowany i orzeczeniami sądów najwyższych w Wiedniu i Lipsku objaśniony, Cieszyn 1877, ss. 254;
  9. Kara uwięzienia i zakłady karne, wykład habilitacyjny, Prawnik 1877, s. 97, 105 i n. (osobna odbitka: Lwów 1877, nakł. red. Prawnika, Druk. J. Dobrzańskiego i K. Gromana, ss. 31);
  10. Resume przewodniczącego w trybunale przysięgłych, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1877, t. II, s. 215, 223;
  11. Przybytek i ubytek przestępstw w projekcie nowej ustawy karnej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1877, t. II, s. 109, 119, 129, 143;
  12. Oszustwa w praktyce naszych sądów, Przegląd Sądowy i Administracji 1877, t. II, s. 305;
  13. Krótki pogląd na historyę instytucyi prokuratoryi i organizacyą takowej w główniejszych państwach Europy, Gazeta Sądowa Warszawska 1877 nr 39–40;
  14. Stosunek wyroku do oskarżenia w procesie karnym, Prawnik 1878, tom IX, nr 1-4, s. 1, 9, 17, 25;
  15. Rzecz o pojedynku, Tydzień 1878, t. VII, s. 292, 308, 323, 338, 354, 370, 386;
  16. Gwarancje sprawiedliwego wyroku w naszym procesie karnym, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1878, t. III, s. 353, 361, 369, 377 (osobna odbitka: Gwarancje spra-wiedliwego wyroku i Rzecz o sądach ławniczych, Dwie rozprawy z dziedziny postępowania karnego złożone przez D-ra Józefa Rosenblatta, Docenta Uniwersytetu Jagiellońskiego, Lwów 1879, ss. 121);
  17. Rzecz o sądach ławniczych, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1878 (osobna odbitka: Gwarancje sprawiedliwego wyroku i Rzecz o sądach ławniczych, Dwie rozprawy z dziedziny postępowania karnego złożone przez D-ra Józefa Rosenblatta, Docenta Uniwersytetu Jagiellońskiego, Lwów 1879, ss. 121);
  18. Projekt nowej ustawy karnej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1878, t. III, nr 18–19, s. 143, 151;
  19. O pytaniach dodatkowych w praktyce sądowej (§ 319 proc. austr.), Przegląd Sądowy i Administracyjny 1878, t. III, s. 207;
  20. Rzecz o sądzie ławników, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1879, t. IV, s. 51, 67, 83, 93, 102, 169, 117, 141, 149, 157, 165;
  21. Gwarancje sprawiedliwego wyroku, rzecz o sądzie ławników, dwie rozprawy z dziedziny postępowania karnego, Przegląd Sądu i Administracyjnego 1879 (odrębna odbitka: Lwów 1879, druk. Ludowa 1879, ss. 121);
  22. Pojedynek, Biblioteka Mrówki t. 73, Lwów 1879;
  23. Kilka uwag o wykonaniu wyroków karnych, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1880, t. V;
  24. Kilka słów o odczytaniu aktów i protokółów zeznań na rozprawie głównej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1880, t. V, nr 33;
  25. Socjalizm wobec ustawy karnej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1880, t. V, s. 161, 169;
  26. Rzecz o prokuratoryi państwa jako o organie oskarżenia publicznego, Gazeta Sądowa Warszawska 1880, nr 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18;
  27. Error iuris civilis wobec sądu karnego, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1881, t. VI, s. 119;
  28. O austrjacko–rosyjskiej konwencji wzajemnego wydawania zbrodniarzy, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1881, t. VI, s. 143;
  29. Bezprawne przedłużanie aresztu, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1881, t. VI, s. 416;
  30. O własności artystycznej i literackiej, Kraj 1881, t. IV, nr 11;
  31. Uber den Ausspruch der Nichtzuständigkeit im Strafverfahren, Osterr. Gerichtszeitung 1881;
  32. Die Sicherheitsleistung im Strafverfahren und die hiedurch begründeten Verhälltnisse, Osterr. Gerichtzeitung 1882 r., nr 13–18;
  33. Die Suspension des Geschwornenverdictes und deren Folgen, Osterr. Gerichtzeitung 1882 r., nr 85–92;
  34. Czarownica powołana, przyczynek do historji spraw przeciw czarownicom w Polsce, Biblioteka Umiejętności Prawnych, druk. S. Orgelbranda Synów, Warszawa 1883, ss. 64;
  35. Postępowanie prostujące w praktyce sądowej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1883, t. VIII, s. 35, 43, 51;
  36. Wyrok uwalniający mimo zatwierdzenia pytań przez przysięgłych, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1883, t. VIII, s. 147;
  37. Pojęcie szkody w zbrodni oszustwa, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1883, t. VIII, s. 163, 171;
  38. Kilka słów o t. zw. reformationis in pius w procesie karnym, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1883, t. VIII, s. 315;
  39. Die Rechtsfrage im Geschwornengericht, Gerichtssaal, Stuttgart 1883, x. 331–352;
  40. Das Wessen der Zusatzfragen des § 323 St. PO., Centralblatt für die jurist. Praxis 1883;
  41. Der neue Strafgesetzenwurf, Osterr. Gerichtszeitung 1883, nr 51–56;
  42. Betrug oder Gefälsübertretung, Gerichtshalle 1883;
  43. Wykład powszechnego austryackiego prawa karnego z uwzględnieniem projektu nowej ustawy karnej, Kraków 1884, ss. 356 i 67 (litografowane);
  44. Wykład austryackiego procesu karnego. Część I, Kraków 1884, druk. Związkowa, ss. 296;
  45. Czy prawo skargi prywatnej w kodeksie karnym jest dziedzicznem, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1884, t. IX, s. 17;
  46. O środkach zapobiegania szerzeniu się zbrodni, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1884;
  47. Wzrost przestępstw i środki zapobiegawcze, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1884,tom IX, s. 57;
  48. Kilka uwag o uzupełnieniu śledztwa wstępnego przed rozprawą główną, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1884, tom VI, s. 319;
  49. Die polnische strafrechtliehre Litteratur der letzen 10 Jahre (1873-1883), Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1884, vol. 4, s. 294–297;
  50. Beiträge zur Lehre vom Zusammenhange von Civil- und Strafsachen, Wiedeń 1884, ss. 32;
  51. Zur Lehre von der Abstimmung in Richtercollegien, Osterr. Gerichtszeitung 1884;
  52. Pijaństwo w prawie karnym a w szczególności w kodeksie austriackim, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1885(6), t. X, nr 20–21, s. 310, 320;
  53. Z kroniki kryminalnej miasta Krakowa w wieku XVIII, Gazeta Sądowa Warszawska 1885, nr 50–52, s. 787–791, 802–807, 818–821 i 1886, nr 1, s. 2–8;
  54. Die Garantien lines gerechten Strafurtheiles, Centrallblatt für die jurist. Praxis 1885, s. 513–524;
  55. Fehlurtheile und deren Gründe, Centrallblatt für die jurist. Praxis 1885, s. 679–698;
  56. Recenzja: Janka, Das österr. Strafrecht; Rulf, Der österr. Strafprocess I Jacobi: der Rechtsschutz im deutsche Strafverf., Zeitschrift für das öffentlische und Privatrecht 1885;
  57. Recenzja: Ostrożyński, O prawie wyższej konieczności, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1886;
  58. O obecnych szkołach prawa karnego i ich metodzie, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1887, s. 26;
  59. System kar więziennych w projekcie nowej ustawy karnej, Przewodnik naukowy i literacki 1887, t. I, s. 39–62;
  60. Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach z dnia 27 maja 1852 r. wraz z późniejszymi ustawami i rozporządzeniami objaśniona na podstawie orzeczeń c.k. Trybunału Kasacyjnego. Część I. O zbrodniach, Kraków 1887, ss. 197;
  61. Przyczynek o wznowieniu postępowania karnego, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1888, t. XIII, s. 594;
  62. Czy należy przywrócić karę chłosty?, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1888, tom XIII, s. 885;
  63. Ustawa o postępowaniu karnym z dnia 23 maja 1973 r., razem z odnoszącemi się do niej ustawami i rozporządzeniami, Kraków 1888, nakł. L. Frommera, ss. 455;
  64. O psychologicznych motywach zbrodni, Przegląd Literacki, stanowiący dodatek do tygodnika Kraj (wyd. w Petersburgu) 1888, t. VII, nr 52, s. 31;
  65. Die polnische strafrechtliehre Litteratur der Jahre 1885-1888, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1888, vol. 8;
  66. Die straflose Vorbereitungshandlung und Strafbare Versuch, Archiv für Strafrecht 1888, t. 38;
  67. O potrzebie reformy obecnego systemu środków karnych, II Zjazd Prawników i Ekonomistów Polskich, Lwów 1889, Wyd. H. Altenberg (Richter), druk. Ludowa;
  68. Szkice ze świata zbrodni, Gazeta Sądowa 1889, nr 20, 21, s. 308–316 i 324–332;
  69. Kilka uwag o projekcie noweli karnej przeciw rozdrabnianiu włoścjańskiej posiadłości gruntowej w sposobie zarobkowania lub nałogu, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1890, t. XIV, s. 241;
  70. Kilka uwag o najnowszym projekcie ustawy karnej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1890, t. XIV, s. 400, 481, 932;
  71. Beiträge zur Lehre von der Wiederaufnahme des Strafverfahrens, Gerichtszeitung 1890 i 1891;
  72. Uwolnienie oskarżonego bez przysięgłych i wbrew przysięgłym w naszej procedurze karnej, Przegląd Sądowy i Administracyjny 1891, t. XV, nr 7, s. 305–326;
  73. Die polnische strafrechtliehre Litteratur der Jahre 1888-1891, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1891, vol. 11;
  74. Die übertretungen des neuen osterr. Strafgesetzentwurfes, Gerichtsaal 1891;
  75. Przyczynek do wyjaśnienia prawnej istoty darowizn na przypadek śmierci (w kodeksie cyw. austr.), Przegląd Sądowy i Administracyjny 1892, nr 10, s. 478–489;
  76. Austrjackie prawo asekuracyjne, Przegląd Prawa i Administracji 1893, nr 3, 4, s. 203–214, 283–298;
  77. O społecznym zadaniu obrońcy w procesie karnym, Przegląd Prawa i Administracji 1894;
  78. Die ausserordentliche Revision im österreichischen Strafverfahren, Gerichtssaal 1894;
  79. Der Rechtsschutz befreundeter Staaten im oesterr. Strafgesetzentwurfe, Archiv für öffentl. Recht Freiburg i. B. 1894;
  80. Przyczynek do nauki o wpływie kursu na zapłatę długów pieniężnych, Przegląd Prawa i Administracji 1895, nr 10, s. 761–775;
  81. Das Verfahren betreffend die Subsidiaranklage, Centralblatt für die jurist. Praxis 1895, z. 3, s. 177–182;
  82. Der strafrechtliche Schutz einer fremden Staatsgewalt, mit Rücksicht auf den österr. Strafgesetzentwurf besprochen, Centralblatt für die jurist. Praxis z lipca 1895, s. 545–557;
  83. Die international en Bestimmungen der neuen österreichischen Civilproccessentwürfe, Zeitschrift für inter. Privat- und Strafrecht, 1895, s. 123–138;
  84. Polizeiaufsicht Und Sträflings Fürsorge Vereine, Gerichtshalle z 18 lutego 1895, nr 7;
  85. Zur Reform des Strafprocesses und des Verteidigerberufes, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1895, vol. 15, s. 837–841;
  86. Nowe prawo austriackie, Prawnik 1896, t. XXVI, nr 7, 8, s. 50–60;
  87. Przyczynek do nauki o udziale w przestępstwie, Przegląd Prawa i Administracji 1897, t. XXII, nr 6, s. 433–438;
  88. Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach z dnia 27 maja 1852 r. wraz z późniejszymi ustawami i rozporządzeniami objaśniona na podstawie orzeczeń c.k. Trybunału Kasacyjnego. Część II. O występkach i przekroczeniach, Kraków 1897, ss. 185;
  89. Słowo o kwestjach wątpliwych w dziedzinie nowej procedury cywilnej. Reforma sądowa. Lwów 1897, nr 4, s. 108–113;
  90. Zum Capitel der Wiederaufnahme des Strafverfahrens, Gerichtssaal 1897;
  91. Das Verhaltniss des Civilprocesses zum Strafprocesse nach der neuen Civilprocessordnung, Centralblatt für die jurist. Praxis 1897, z. 2, s. 97–118;
  92. Die Nichtigkeitsbeschwerde zur Wahrung des Gesetzes im neuen Civilprocess Entwurfe, Gerichtshalle z 14 stycznia 1897, nr 2;
  93. Zur Judikatur des k.k. Cassationshofes betreffend die Fragestellung nach §318 Str. P.O, Osterr. Gerichtshalle 1897, nr 4, s. 31–32;
  94. Powszechny kodeks hadlowy wraz z ustawą wprowadzoną i innemi ustawami i rozporządzanymi odnoszącymi się do prawa handlowego, orzeczeniami sądów najwyższych w Wiedniu i Lipsku objaśniony (współautor S. Wróblewski), wyd. II, Kraków 1898, Księgarnia Leona Frommera, druk. Uniwersytetu Jagielleńskiego, ss. 902;
  95. Prawo karne i nowa procedura cywilna, Przegląd Prawa i Administracji 1898;
  96. Prawo cywilne austryackie. Wykłady uniwersyteckie litografowane, Kraków 1899, Kurs I. Część ogólna, ss. 199. Kurs II. Część szczególna, ss. 470;
  97. Przesłuchanie stron w procesie cywilnym, a zbrodnia oszustwa?, Przegląd Prawa i Administracji 1899, t. XXIV, nr 1, s. 1–7;
  98. Przyczynek do zastosowania § 19 ustawy prasowej, Przegląd Prawa i Administracji 1899, t. XXIV, nr 3, s. 161–169;
  99. Ordynacja egzekucyjna na tle stosunków ekonomicznych, Przegląd Prawa i Administracji 1899, t. XXIV, nr 5, s. 321–338;
  100. Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach z dnia 27 maja 1852 r. razem z późniejszemi do niej się odnoszącymi ustawami i rozporządzeniami oraz orzeczeniami Trybunału Najwyższego. Część I. O zbrodniach, Kraków 1900, ss. 269;
  101. Reforma prawa prasowego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1900, s. 72–105;
  102. O zabezpieczeniu roszczeń przed prawomocnym wyrokiem według ordynacji egzekucyjnej, Przegląd Prawa i Administracji 1900, t. XXV, nr 5, s. 321–346;
  103. O skutkach karno–sądowego zasądzenia w prawie austriackim, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1901, Rocznik II, s. 25–43;
  104. Zur Lehre von der Wiederaufnahme, Centrallblatt für die jurist. Praxis 1901;
  105. Ustawa o postępowaniu karnym z dnia 23 maja 1873 r. razem z odnoszącymi się do niej ustawami i rozporządzeniami, objaśniona przez prof. d-ra Rosenblatta, wydanie drugie przerobione i uzupełnione przez docenta d-ra J. Makarewicza, Kraków 1902, nakład L. Frommera, druk. Uniwersytetu, ss. 602; wyd. II, Kraków 1904, wyd. III 1909; wyd. III 1911;
  106. O sądach polubownych, według nowej procedury cywilnej, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1902, Rocznik III, s. 408–426;
  107. Skutki prawne wyroku skazującego według prawa austriackiego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1902, Rocznik III;
  108. Res iudicata und Justizirrthum, ein Beitrag zur Lehre von der Wiederaufnahme des Strafverfahrens, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1903, vol. 23;
  109. Ustawa o postępowaniu karnym z dnia 23 maja 1973 r., razem z odnoszącemi się do niej ustawami i rozporządzeniami, Kraków 1904, nakł. L. Frommera, ss. 455;
  110. Środek prawny rewizji w procesie karnym, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1903, Rocznik IV, s. 395–427; 1904, Rocznik V, s. 1–66; 1905, Rocznik VI, s. 44–74 (osobne odbicie: Kraków 1905, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 133);
  111. Przegląd literatury w zakresie ordynacji egzekucyjnej z lat 1898–1902, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1904, Rocznik V, s. 266–279;
  112. Ustawa handlowa wraz z ustawami dodatkowemi w tłumaczeniu prof. Józefa Rosenblatta, Wydanie 3-e z objaśnieniami prof. dr. Stanisława Wróblewskiego, tom I. Ustawa handlowa. Kraków 1906, druk. Uniwersytetu, ss. 736 i 16;
  113. Das Rechtsmittel der Revision im Strafprozesse, Osterreichische Richterzeitung 1906;
  114. Reskrypt prokuratórji generalnej o odrzucaniu zażaleń nieważności przez pierwsze instancje, Przegląd Prawa i Administracji 1907, Rocznik XXXII, s. 1–8;
  115. Die Vorstrafen, Nord und Süd 1907;
  116. Ein Wiederaufnahmefall ob falsa, Archiv fur Kriminalanthropologie und Kriminalistik 1907;
  117. Falsche Zeugenaussage in einer Zwangslage, Centralblatt für die Juristische Praxis 1907;
  118. Rehabilitacja młodocianych przestępców w najnowszym projekcie rządowym, Przegląd Prawa i Administracji 1908, Rocznik XXXIII, s. 249-268;
  119. Fałszywe wyroki karne i ich przyczyny, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1908, Rocznik IX, s. 1–18;
  120. Kilka cyfr z galicyjskiej statystyki kryminalnej, Przegląd Prawa i Administracji 1909, Rocznik XXXIV z. 8, s. 608 i n.;
  121. Obowiązki lekarza a prawo karne, 1911;
  122. Gra giełdowa i jej wybryki wobec prawa karnego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne Rok 1913, Rocznik XIV;
  123. Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach z dnia 27 maja 1852 r. razem z późniejszemi do niej się odnoszącymi ustawami i rozporządzeniami oraz orzeczeniami Trybunału Najwyższego. Część I. O zbrodniach, wyd. III opracowane przez d-ra Józefa Reinholda, Kraków 1914, ss. 367;
  124. System przyczyn nieważności wyroku karnego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1915–1916, Rocznik XVI, s. 178–209.


JULIUSZ MAKAREWICZMakarewicz


Urodził się 5 maja 1872 r. w Samborze w Galicji, jako syn Spirydiona, inżyniera kolejnictwa, oraz Emilii z domu Malicka. Nauki gimnazjalne pobierał w Tarnowie i Krakowie. W 1889 r. rozpoczął studia w Wydziału Prawa i Administracji UJ. W czasie studiów był członkiem i przewodniczącym Kółka Prawniczego (1889–91) i prezesem Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa (1892–93). W 1893 r. ukończył studia. W dniu 6 marca 1894 r. uzyskał stopień doktora praw. W roku akademickim 1894/95 studiował w Niemczech na uniwersytetach w Berlinie i Halle, uczestnicząc m.in. w seminariach prof. Franza von Liszta, który w 1895 r. zaproponował mu członkowstwo w współzałożonym przez niego Międzynarodowym Związku Prawa Karnego (Internationale Kriminalistische Vereinigung). Na tym etapie edukacji prawniczej ukształtowały się poglądy Makarewicza stanowiące wyraz socjologicznej szkoły prawa karnego. Po powrocie z Niemiec, w 1896 r. przedstawił Wydziałowi Prawa i Administracji UJ pracę Das Wesen des Verbrechens, jako pracę habilitacyjną. Dzieło to stanowiące wyraz nowych poglądów w prawie karnym, opozycyjnych do założeń szkoły klasycznej, pomimo negatywnych recenzji prof. Krzymuskiego i Rosenblatta zostało przyjęte przez Radę Wydziału jako podstawa przewodu habilitacyjnego. Jednak bardzo wyrafinowane pytania zadawane przez prof. Krzymuskiego doprowadziły do tego, że kolokwium habilitacyjne nie zostało przyjęte przez Wydział Prawa i Administracji. Niezrażony tym 25-letni Makarewicz w roku 1897 r. habilitował się na podstawie pracy Idealny zbieg przestępstw w ustawie karnej austriackiej. W latach 1894–1904 odbył praktykę w Sądzie Krajowym w Krakowie, a następnie pracował jako sędzia śledczy w Sądzie Okręgowym w Krakowie, wykładając jednocześnie, jako docent na UJ. W 1904 r. zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Karnego i Postępowania Karnego, jednak konflikt z prof. Krzymuskim skłania go do przyjęcia w 1907 r. propozycji objęcia Katedry Prawa i Postępowania Karnego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie po prof. Feliksie Gryzieckim. W 1907 r. został również mianowany profesorem zwyczajnym na Wydziale Prawa we Lwowie. W latach 1909–10 i 1919–1920 był dziekanem Wydziału Prawa, a w latach 1923–24 sprawował godność rektora Uniwersytetu Lwowskiego. W 1919 r. Makarewicz został członkiem Komisji Kodyfikacyjnej, a następnie został wybrany na przewodniczącego sekcji prawa karnego materialnego oraz wiceprzewodniczącym wydziału karnego. Jako główny referent kodeksu karnego przygotował najpierw, składający się z 37 pytań, kwestionariusz do części ogólnej, a następnie projekt części ogólnej, a w drugiej kolejności części szczególnej, który razem z kontrprojektami przygotowanymi przez prof. Wacława Makowskiego, był podstawą procedowania sekcji prawa karnego Komisji Kodyfikacyjnej. Makarewicz miał niewątpliwie największy wpływ na kształt kodeksu karnego z 1932 r. W latach 1925–35 był senatorem II R.P. wybieranym z listy Polskiego Stronnictwa Chrześcijańsko Demokratycznego. Jego zaangażowanie w życie społeczne przejawiało się w licznych w latach 20-tych publikacjach o charakterze społeczno–politycznym. W 1928 r. udał się w podróż po Stanach Zjednoczonych, gdzie zapoznał się z funkcjonowaniem tamtejszego systemu penitencjarnego. W 1937 r. Rada Wydziału Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu im. J. Kazimierza nadała Makarewiczowi tytuł doktora honoris causa. Był członkiem wielu organizacji naukowych: od 1920 r. był członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie, od 1923 r. członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, od 1923 r. był członkiem korespondencyjnym PAU w Krakowie, w 1938 r. został wybrany na członka czynnego krajowego Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU. W 1933 r. został wybrany członkiem Amerykańskiej Akademii Nauk w Bostonie. Do roku 1939 pozostawał kierownikiem Katedry Prawa i Postępowania Karnego. W czasie II wojny światowej brał udział w tajnym nauczaniu. Po wojnie pozostał we Lwowie. Na uniwersytecie im. Iwana Franki prowadził wykłady, aż do przejścia na emeryturę w 1953 r. Zmarł w wieku 83 lat dnia 20 kwietnia 1955 r. we Lwowie. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na Cmentarzu Łyczakowskim.

Bibliografia:

  1. Ustawodawstwo karne na kongresie paryskim 1895 r., Przegląd Polski z X 1895; (osobna odbitka: Kraków 1895, druk. Czasu, ss. 35);
  2. Neuroza i zbrodnia. Studium kryminalno–psychologiczne, Ateneum 1896, t. II, s. 417–435;
  3. Das Wesen des Verbrechens. Eine criminalsociologische Abhandlung auf vergleichender und rechtsgeschichtlicher Grundlage, Wiedeń 1896, ss. 288;
  4. Klasycyzm i pozytywizm w nauce prawa karnego, Przegląd Prawa i Administracji 1896, t. XXI, nr 8 i 9, s. 698–728 i s. 847–871 (wydanie niemieckie: Klassicismus und positivismus in der Strafrechtswissenschaft; Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1897, vol. 17 , nr 4–5, s. 590–637);
  5. Recenzja: F. von Liszt, Lehrbuch des deutschen Strafrecht. Erster Teil. Berlin 1895, Przegląd Prawa i Administracji 1896, t. XXI;
  6. Ewolucja kary, Ateneum 1897, t. 1, s. 143 (44) i n. (wydanie francuskie: Evolution de la peine, Paris 1900, ss. 66; wydanie hiszpańskie: La evolution de la pena, Madrid 1907, ss. 87);
  7. Idealny zbieg przestępstw w ustawie karnej austriackiej, studium krytyczne, Kraków 1897, Spółka Wydawnicza Polska, druk A. Koziński, ss. 177;
  8. Podżeganie do zbrodni z §143 ustawy karnej, Przegląd Prawa i Administracji 1898, t. XXIII, z. 1 i 2, s. 27–40 i s. 108–120 (wydanie niemieckie: Die Anstiftung zu dem Verbrechen nach § 143 der Strafgesetz, Vorlag von Alfred Hölder, Wien 1901, s. 26);
  9. Przesłuchanie strony co do poprzedniego ukarania w procesie cywilnym przed zaprzysiężeniem, a zbrodnia oszustwa, Przegląd Prawa i Administracji 1898, t. XXIII, nr 10, s. 753–768;
  10. Dalsze uwagi co do przesłuchania strony co do dalszego ukarania, Przegląd Prawa i Administracji 1899, t. XXIV, nr 2, s. 120–134;
  11. Z powodu kilku uwag prof. Krzymuskiego, Przegląd Prawa i Administracji 1899, t. XXIV, nr 1 i 2, s. 281–295;
  12. Poglądy psychologiczne Anatola France’a, Kraków 1899, osobna odbitka z Ruchu Społecznego, s. 97;
  13. Ustawy karne dodatkowe wraz z ustawą drukową, Kraków, druk. L. Frommers, wyd. I. 1900, ss. 440, wyd. II. 1904, ss. 454;
  14. Faza teokratyczna w ewolucji przestępstwa, Ateneum 1900, t. IV, s. 24;
  15. Studia z dziedziny postępowania karnego. I. Postępowanie wstępne z powodu przestępstwa małoletnich, nie mających 14 lat wieku, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1900, Rocznik I, s. 121–160;
  16. Przegląd literatury kryminalistycznej w czasopismach 1900, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1900, Rocznik I, s. 479–505;
  17. Studia z dziedziny postępowania karnego. I. Stosunek sędziego śledczego do wniosków prokuratora państwa w dochodach przygotowanego. (Studium patologiczne). II. Ewentualna zamiana grzywny areszt a odpowiedzialność przedmiotowa czasopism. Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1901, Rocznik II, s. 92–159 oraz Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1902, Rocznik III, s. 153–179 (odrębna odbitka: Kraków 1901, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 109);
  18. Przegląd literatury kryminalistycznej w czasopismach 1901, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1901, Rocznik II, s. 479–505;
  19. Czy sędzia powiatowy może przedsięwziąć w toku rozprawy karnej postępowanie dowodowe w obrębie innego sądu powiatowego?, Przegląd Prawa i Administracji 1901, t. XXVI, s. 860–867;
  20. Ustawa o postępowaniu karnym z dnia 23 maja 1873 r. razem z odnoszącymi się do niej ustawami i rozporządzeniami, objaśniona przez prof. d-ra Rosenblatta, wydanie drugie przerobione i uzupełnione przez docenta d-ra J. Makarewicza, Kraków 1902, nakład L. Frommera, druk. Uniwersytetu, ss. 602; wyd. II, Kraków 1904, wyd. III. 1909; wyd. III 1911;
  21. Sądy przysięgłych i sądy ławnicze, Ognisko (miesięcznik) 1902, nr 1, s. 11–27;
  22. Pomoc prawna ze strony sądów cywilnych według procedury karnej wojskowej, Przegląd Prawa i Administracji 1902, t. XXVII, s. 809–827;
  23. Przegląd judykatury. Judykatura karno–procesowa Najwyższego Trybunału w r. 1900 (Na podstawie zbioru Manza (Neue Folge, t. II i III), Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1902, Rocznik III, s. 279–291;
  24. Projekt ustawy drukowej, Przegląd Prawa i Administracji 1903,t. XXVIII, s. 105–124;
  25. Niebezpieczeństwo projektu nowej ustawy prasowej w Galicji, Przegląd Powszechny 1903, rocznik XX, tom 77, s. 21–41 (osobna odbitka Kraków, druk. Wł. L. Anczyca i Sp. 1903, ss. 23);
  26. Przegląd literatury w zakresie prawa karnego, Czasopismo Prawne i Ekonomiczne 1904, Rocznik V, s. 279–299;
  27. Postępowanie wpadkowe w procesie karnym, Przegląd Prawa i Administracji 1904, t. XXIX, s. 102–118;
  28. Walka ze spekulacją parcelacyjną, Przegląd Powszechny, 1904, zeszyt wrześniowy, (odrębna odbitka, Kraków, druk. Wł. L. Anczyca i Sp. 1904, ss. 15);
  29. Stammlers Lehre vom richtigen Recht. 1 Theil, Bulletin de l’Academie des Sciences de Cracovie, Novembre–Decembre 1904, ss. 119–123;
  30. Dwudziestolecie galicyjskiej krzywdy, Wydawnictwo Klubu Konserwatywnego, zeszyt XVI, Kraków 1905, druk. Czasu, ss. 27;
  31. Nowożytne zadania filozofii prawa, Przegląd Prawa i Administracji 1905, t. XXX, z. 3, s. 28;
  32. Reforma prawa prasowego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1905, t. VI, s. 77–83;
  33. Krytyki i sprawozdania. Polityka kryminalna, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1905, t. VI, s. 261–269;
  34. Recenzja książki J. M. Baernreithera „Jugendfürsorge und Strafrecht in den Vereinigten Staaten von Amerika”, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1905, z. 6;
  35. Einführung in die Philosophie des Strafrechts auf Entwicklungsgeschichtlicher Grundlage, Stuttgart 1906, ss. 452;
  36. Krytyki i sprawozdania. Prawo karne, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1906, t. VI, s. 71–75;
  37. Słuszne prawo, Przegląd Prawa i Administracji 1906, t. XXXI, s. 70;
  38. Juristiche Abhandlungen, Leipzig-Wien 1907, ss. 352 (zbiór 11 prac z lat 1897-1907);
  39. Verbrechenskonkurrenz oder Gesetzkonkurrenz, 1907;
  40. Zarys postępowania karnego austriackiego, Kraków 1909, druk. L. Frommera, ss. 164;
  41. Pornografia a prawo, Przegląd Prawa i Administracji 1910, z. I, s. 1–12;
  42. O ochronie czci w projekcie ustawy karnej, Przegląd Prawa i Administracji 1910, s. 461 i 527;
  43. Recenzja książki M. Szerera Kara. Szkic socjologiczny, Przegląd Prawa Administracji 1911, t. XXXVI;
  44. Prawa a przysięgli, Kraków 1911, druk J. Fischera;
  45. Źródła przestępczości, Lwów 1913;
  46. Technika ustawodawstwa karnego. Zagajenie prac seminarium kryminalistycznego w r. 1913/1914, Lwów 1913;
  47. Demokratyzacja nowożytnych społeczeństw, Kraków 1913, L. Frommer, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 235.
  48. Psychologiczny podkład sensacyjnego procesu, Gazeta Sądowa Warszawska 1913 (odrębna odbitka: Warszawa 1913, ss. 87);
  49. Prawo karne ogólne, Kraków 1914, ss. 299;
  50. Soziale Entwicklung der Neuzeit, Archiv für Rechts– und Wirtschaftsphilosophie 1914;
  51. Nowe zjawiska w karnem ustawodawstwie, Lwów 1916, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, odbitka z Księgi Pamiątkowej ku czci Bolesława Orzechowicza, s. 41–63;
  52. Procedura karna obowiązująca w Królestwie Polskim, Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego 1918 (odrębna odbitka: Warszawa, druk E. Wende, ss. 62);
  53. Polskie prawo karne. Część ogólna, Lwów–Warszawa 1919, ss. 379;
  54. Polskie prawo karne polski przedrozbiorowej, Lwów–Warszawa 1919;
  55. Projekt rządowy o zakresie działania kodeksów karnych, obowiązujących w Polsce, Przegląd Prawa i Administracji 1919, z. 44;
  56. Granice ustawy karnej, Przegląd Prawa i Administracji 1920;
  57. Z Komisji kodyfikacyjnej. Nieletni przestępcy, Warszawa 1920, ss. 39;
  58. Społeczna rola najwyższych uczelni, Lwów 1920, druk. Słowa Polskiego, ss. 8;
  59. Drożyzna czy lekkomyślność. (Z akt socjologa), Lwów 1921, Księg. H. Altenberga, ss. 40;
  60. Kolejność studjów prawniczych, Przegląd Prawa i Administracji 1921, z. 10–11;
  61. Zbrodnia i kara, Lwów 1922, ss. 151;
  62. Instygator w dawnym prawie polskim, Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie 1922, Wydział II, tom 1, z. 4, s. 269–293 (osobna odbitka: Lwów, 1922, ss. 25)
  63. Lex Krzymuski, Przegląd Prawa i Administracji 1922, t. XLVII;
  64. Dwa światy, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 1922;
  65. Ustawa karna (część ogólna). Projekt wstępny, Przegląd Prawa i Administracji 1922, z. 4–6, (odrębna odbitka: Lwów 1922, Nakładem Komisji Kodyfikacyjnej R.P., ss. 51);
  66. Przebudowa społeczna, Lwów 1923, Książnica Polska Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych, ss. 270;
  67. Prawo karne. Wykład porównawczy z uwzględnieniem prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej, Lwów–Warszawa 1924, ss. 311;
  68. Projekt polskiego kodeksu karnego, Gazeta Administracji i Policji Sądowej 1924, nr 1, s. 5–6, nr 2, s. 28, nr 3, s. 50, nr 4, s. 69–70;
  69. Przestępstwa urzędnicze, Gazeta Administracji i Policji Sądowej 1924, nr 39, s. 834, nr 40, s. 859, nr 41, s. 880–881, nr 42, s. 902–903;
  70. Sprawa robotnicza, Lwów 1924, Wydawnictwo Głosu Pracy, ss. 19;
  71. Mniejszości narodowe, Lwów 1924, Chrześcijańska Spółka Wydawnicza;
  72. Monarchia czy republika, Warszawa 1926;
  73. Igraszki konstytucyjne, Głos Narodu z 25 grudnia 1926 r.;
  74. Repetytorium prawa karnego na podstawie wykładów uniwersyteckich i podręczników (współautor W. Makowski), Warszawa 1927, ss. 116;
  75. Kodeks karny republik sowieckich. Tłumaczyli z oryginału Rafał Lemkin i Tadeusz Kochanowicz, przy współudziale: d-ra Ludwika Dworzaka i mgr-a Zdzisława Papierkowskiego. Słowo wstępne napisał Juliusz Makarewicz, Warszawa 1927;
  76. Sprawa robotnicza, Tarnopol 1928;
  77. Proceduralne wątpliwości, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1928, rocznik VIII, z. 2;
  78. USA. Kartki z podróży po Stanach Zjednoczonych, Lwów 1929, ss. 232;
  79. Piekło sędziów (Ustęp z mowy wypowiedzianej w Senacie R.P. w marcu 1930 r.), Przegląd Prawa i Administracji 1930, nr 2;
  80. Impressions of an American voyage by a Polish criminalist, Journal of the American Institute of criminal law and criminology, 1930, vol. 20, No 3;
  81. Zorganizowana przestępczość w Chicago, Gazeta Administracji i Policji Państwowej 1930, nr 11;
  82. Powrotna fala. (Projekt ustawy o wykroczeniach), Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1930, z. 4;
  83. Kodeks karny z komentarzem, Lwów, wyd. Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, wyd. I, 1932, ss. 366; wyd. II, Lwów 1932, ss. 366; wyd. III, Lwów 1932, ss. 470; wyd. IV 1935, ss. ; wyd. V 1938, ss. 697;
  84. Zasady Polskiego Kodeksu Karnego, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1932, z. 2;
  85. Prawo małżeńskie i polska rzeczywistość. Ustęp z mowy wypowiedzianej w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej w marcu 1932 r., Przegląd Prawa i Administracji 1932, z. 2;
  86. Kodeks kamy a Sąd Najwyższy, Gazeta Sądowa Warszawska 1933, nr 18;
  87. Realizm w prawie karnym, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1933, z. 2, s. 49–60;
  88. Das Strafgesetzbuch für die Republik Polen, Zeitschrift für Ostrecht 1933, nr 3;
  89. Kodyfikacja konstytucji, Przegląd Prawa i Administracji 1934, nr 3;
  90. Bezkarność podżegania i pomocnictwa, Przegląd Prawa i Administracji 1934, s. 1–16;
  91. Zbieg ustaw karnych, Czasopismo Sędziowskie 1934, nr 2;
  92. Zboczenie działania, Głos Sądownictwa, 1934, nr 3, s. 197–205;
  93. Wykładnia kodeksu karnego. Część I. Oryginalne metody, Gazeta Sądowa Warszawska 1934, nr 10, s. 145–148;
  94. Wykładnia kodeksu karnego. Część II. Dolus presumptus, Gazeta Sądowa Warszawska 1934, nr 11, s. 161–164;
  95. Wykładnia kodeksu karnego. Część III. Wysokość kary zastępczej, Gazeta Sądowa Warszawska 1934, nr 24, s. 353–355;
  96. Wykładnia kodeksu karnego. Część IV. Wzgląd na rodzinę. Część V. Naród Polski, Gazeta Sądowa Warszawska 1934, nr 26, s. 385–388;
  97. Wykładnia kodeksu karnego. Część VI: Sprawca pośredni, Część VII: Pojedynek, VIII: Roznoszenie pism druków i wizerunków, Gazeta Sądowa Warszawska 1935, nr 3, s. 33–38;
  98. Sprawstwo pośrednie, Gazeta Sądowa Warszawska 1935, nr 5;
  99. Dlaczego wstrzymałem się od głosowania. (Mowa wygłoszona w Senacie RP), Lwów 1935, ss. 30;
  100. Błąd co do przestępności działania, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1936, t. 1, s. 33;
  101. Obrona konieczna w stosunku do zaniechania, Głos Sądownictwa 1936, nr 1, s. 7;
  102. Orzecznictwo okolicznościowe, Głos Sądownictwa 1936, nr 7–8, s. 525–536;
  103. Prawo karne i prawo obywatela, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1936, z. 2, s. 95–118;
  104. Przestępstwo indywidualne a orzecznictwo Sądu Najwyższego, Gazeta Sądowa Warszawska 1937, nr 39;
  105. Prawo karne w Katowicach (artykuł polemiczny o zjeździe prawników polskich w 1936 r.), Gazeta Sądowa Warszawska 1937, nr 6;
  106. Czy nowelizować kodeks kamy? Głos Sądownictwa 1938, nr 3;
  107. Rozwój instytucji usiłowania w prawie karnym, Lwów 1941;
  108. Przyczynek do zagadnienia winy w angielskim prawie karnym, Nowe Prawo 1951, nr 1, s. 16–19.

JÓZEF REINHOLD

Urodzony w 1884 r. w Tyśmienicy. Rozpoczął studia we Lwowie, po czym kontynuował edukację we Wiedniu, gdzie w r. 1907 uzyskał stopień doktora praw. Nawiązał tam stosunki naukowe z wybitnymi przedstawicielami nauki prawa karnego, jak Lammaseh, Löffler i Stooss. W latach 1908–1909 studiował w Berlinie, gdzie uczestniczył między innymi w seminariach F. Liszta. W 1910 r. został auskultantem (aplikantem) sądowym przy sądzie okręgowym w Krakowie, zaś w 1912 r. został sędzią. Reinhold pracował przez wiele lat w sądownictwie, następnie wstąpił do adwokatury. W 1918 r. tuż przed końcem pierwszej wojny światowej habilitował się w Krakowie w zakresie prawa karnego. W dniu 9 kwietnia 1921 r. mianowany został profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Karnego i Postępowania Karnego. Zmarł przedwcześnie w dniu 28 czerwca 1928 r. w Krakowie, co uniemożliwiło mu przejęcie Katedry po Krzymuskim.

Bibliografia:

  1. Die allgemeinen Gefahrdungsdelikte gegen Leib und Leben im osterreichischen Strafrecht (w:) Festschrift für K. Stooss, 1907;
  2. „Głos wolny" Stanisława Leszczyńskiego jako dzieło polityczne (szkic popularny). (Sprawozdanie dyrekcji c.k. wyższej szkoły realnej w Stanisławowie za rok szkolny 1907/8)
  3. Die Chantage. Ein Beitrag zur Reform der Strafgesetzgebung, Berlin 1909, ss. 118;
  4. Seminarjum kryminalistyczne prof. Liszta w Charlottenburgu, Przegląd Prawa i Administracji 1909, z. 4, s. 280;
  5. W poszukiwaniu słusznego prawa. Przyczynek do metodologii polityki prawa, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1911, Roczni XII;
  6. Ustawy o zaraźliwych chorobach zwierzęcych z roku 1909 z polskim i niemieckim tekstem objaśnione na podstawie materiałów do ustaw wraz z rozporządzeniami ministerialnymi i odnośnymi ogólnikami, Kraków 1911, nakładem Księgarni L. Frommera, druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 454;
  7. Środki zabezpieczające przeciw prawnym i anormalnym przestępcom ze szczególnym uwzględnieniem nowych projektów kodeksów karnych (Referat na V Zjeździe Prawników i Ekonomistów Polskich), Przegląd Prawa i Administracji 1912;
  8. Środki zabezpieczające przeciwko przestępcom polegające na przymusowym pozbawieniu wolności ze szczególnym uwzględnieniem trzech projektów nowych ustaw karnych. Część szczególna, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1913, Rocznik XIII;
  9. Ustawa karna o zbrodniach, występkach i przekroczeniach z dnia 27 maja 1852 r. razem z późniejszemi do niej się odnoszącymi ustawami i rozporządzeniami oraz orzeczeniami Trybunału Najwyższego. Część I. O zbrodniach, wyd. III opracowane przez d-ra Józefa Reinholda, Kraków 1914, ss. 367;
  10. Nowe poglądy na stanowisko sędziego przy stosowaniu ustaw, Kraków 1914 (odbitka z Wiedzy i Postępu);
  11. Środki zabezpieczające wobec niepoprawnych i anormalnych przestępców, Kraków 1914 (odbitka z Wiedzy i Postępu);
  12. Środki zabezpieczające przeciwko przestępcom, polegające na przymusowym pozbawieniu wolności ze szczególnym uwzględnieniem trzech projektów nowych ustaw karnych. Część ogólna, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1915–1916, Rocznik XVI, s. 126–160;
  13. Nowela o rehabilitacji, Kraków 1918, druk. Literacka, ss. 7;
  14. Reforma grzywny z uwzględnieniem austriackiego projektu kodeksu karnego, Kraków 1918;
  15. Projekt ustawy o młodocianych przestępcach i jego uzasadnienie, Kwartalnik Prawa Cywilnego i Karnego 1919, Rok II, z. 3;
  16. Nowela do procedury karnej o postępowaniu uproszczonym, Kraków 1920, druk. Ludowa, ss. 46;
  17. Zarys prawa karnego obowiązującego na ziemiach polskich, Warszawa 1920, ss. 87;
  18. Ustawa o zwalczaniu lichwy wojennej, Warszawa – Kraków 1921, Wydawnictwo ustaw polskich J. Czerneckiego, ss. 152;
  19. Nowela o warunkowem zawieszeniu wykonania kary, Kraków 1926, Księgarnia Gebethnera i Wolffa, ss. 19;
  20. Ustawa o pomocnikach handlowych z 16 stycznia 1910 l. 29 D. U. P. w brzmieniu ustalonem nowelą z 10.I. 1915 wraz z Ustawą o urlopach z 16 maja 1922 l. 40 Dz. u. RP. i orzecznictwem polskiem i austrjackiem oraz Ustawą o czasie pracy z 18. XII. 1919 r. , Lwów 1927, nakładem księgarni Maksymiljana Bodeka, ss. 38.

KAZIMIERZ MAROWSKI


Urodzony 24 stycznia 1871 r. w Andrychowie w Galicji. Uczęszczał do gimnazjum św. Anny w Krakowie. Egzamin dojrzałości złożył w 1889 r. W latach 1889–1893 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim prawo, a następnie w latach 1893–95 filozofię. W 1894 r. został promowany na doktora praw. W 1913 r. uzyskał habilitacje z zakresu prawa karnego, zostając docentem prywatny UJ. Od roku akademickiego 1914/15 prowadził wykład prawa procesowego. Równocześnie był bardzo mocno związany z praktyką wymiaru sprawiedliwości pełniąc przez swoje życie szereg stanowisk sądowych i prokuratorskich. W 1894 r. rozpoczął służbę sądową w Krakowie. W latach 1896–98 był auskultantem sądowym w Krakowie, a w latach 1898–1904 r. sędzią w Kalwarii i Krakowie. Od 1904 r. był zastępcą Prokuratora Państwa kolejno w Rzeszowie, Tarnowie i Krakowie, a od 1910 r. został Prokuratorem Państwa w Krakowie. W styczniu 1918 r. został prokuratorem Sądu Najwyższego w Warszawie. Zmarł w 1926 r.

Bibliografia:

  1. Ochrona tajemnicy listowej ze szczególnym uwzględnieniem prawa karnego austriackiego, Kraków 1912, Druk. Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 159.


WŁADYSŁAW WOLTERWolter


Urodzony 5 lutego 1897 roku w Wiedniu, gdzie został ochrzczony w kościele parafialnym św. Floriana. Syn Władysława i Aleksandry z domu Kamieniobrodzka. Pochodził z rodziny o tradycjach prawniczych. Jego ojciec był sędzią cywilnym we Lwowie, następnie sędzią Sądu Najwyższego w Wiedniu, w końcu prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Jego młodszy brat Aleksander Wolter (1905–1967) był wybitnym cywilistą, profesorem UMCS w Lublinie. Pierwsze lata życia Władysława Woltera były związane z Wiedniem, gdzie w 1915 r. ukończył, z wynikiem celującym, Gimnazjum Pijarów. W czasie I Wojny Światowej służył w armii Cesarsko–Królewskiej, jako chorąży a następnie podporucznik. Został ciężko ranny w nogę na froncie bukowińskim. Po odzyskaniu niepodległości wstąpił do armii polskiej, w której pełnił służbę do końca stycznia 1919 roku, nie będąc jednak zdolnym do służby frontowej. W roku 1917 w czasie rehabilitacji rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Wiedeńskim, pomimo tego, że marzył o studiach medycznych, jednak odniesione rany uniemożliwiły mu ich podjęcie. Studia prawnicze kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w dniu 18 lipca 1920 r. uzyskał absolutorium z wynikiem celującym. Kontynuował edukację uzyskując w dniu 27 maja 1921 r. tytuł doktora praw. W tym samym roku rozpoczął aplikację sądową w Sądzie Okręgowym w Krakowie. W latach 1922–23 pracował na stanowisku referenta prawnego w Towarzystwie Ubezpieczeń w Warszawie. W roku 1923 powrócił do Krakowa, gdzie kontynuował aplikację sądową. W roku akademickim 1924/25 powierzono mu wykłady zlecone z zakresu prawa karnego. W dniu 4 czerwca 1925 roku Wolter habilitował się jako docent prawa karnego na Wydziale Prawa UJ na podstawie, opublikowanej rok wcześniej, pracy „Czynnik psychiczny w istocie przestępstwa”. Od 1 października 1925 roku pełnił funkcję zastępcy profesora prawa i procesu karnego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1926–27 roku odbył wyjazd w celach naukowych do Berlina. W dniu 1 listopada 1928 r. po śmierci prof. Krzymuskiego Władysław Wolter objął po swoim mistrzu wakującą Katedrę Prawa Karnego i Postępowania Karnego. W dniu 16 października 1928 roku został nominowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego profesorem nadzwyczajnym. W dniu 9 listopada 1928 roku złożył ślubowanie profesorskie. W dniu 15 grudnia 1936 roku został nominowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego profesorem zwyczajnym. W latach 1937–39 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa. W dniu 6 listopada 1939 roku został aresztowany przez Niemców podczas „Sonderaktion Krakau” wraz z innymi profesorami Uniwersytetu Jagiellońskiego. Trafił do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen–Oranienburg, gdzie pozostał do lutego 1940 roku, kiedy to część profesorów została zwolniona z obozu. W czasie okupacji był czynnym członkiem Rady Głównej Opiekuńczej, której przewodniczył hrabia Roniker, a wspierał kardynał Adam Stefan Sapieha. Ta uznawana przez Niemców organizacja zajmowała się udzielaniem pomocy osobom znajdującym się w obozach. Z uwagi na działalność w tej organizacji nie brał udziału w tajnym nauczaniu, prowadzonym na Uniwersytecie Jagiellońskim. W czasie wojny został aresztowany jeszcze dwukrotnie: pierwszy raz w związku z jego sprzeciwem wobec rezolucji popierającej Niemców, drugi raz w 1944 r. kiedy członkowie Rady Głównej Opiekuńczej odmówili udziału w Dożynkach odbywających się na Wawelu a organizowanych przez gen. Hansa Franka. W czasie wojny, znajomość języka niemieckiego, pozwoliła prof. Wolterowi pełnić funkcję adwokata przed niemieckimi sądami specjalnymi – Sondergerichte, przed którymi bronił Polaków. W związku z tą działalnością po wojnie został bezpodstawnie oskarżony o kolaborację z Niemcami. Z oskarżeń tych został oczyszczony. Po zakończeniu II Wojny Światowej objął z dniem 20 stycznia 1945 ponownie obowiązki profesora oraz dziekana UJ. Kierował nadal Katedrą Prawa Karnego, z której w roku 1953 wydzieliła się Katedra Postępowania Karnego. Od 1947 r., to jest od pojawienia się tego przedmiotu w programie studiów, prowadził również wykłady z logiki na Wydziale Prawa UJ. W roku 1967 prof. Wolter odszedł na emeryturę po 39 latach pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim. To właśnie wówczas rozpoczął się najbardziej płodny okres w jego twórczości naukowej. W roku 1981 zaangażował się bardzo aktywnie w działalność w Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności. Pełnił w nim funkcję przewodniczącego sekcji zajmującej się prawem karnym, której celem było przygotowanie zmian kodeksu karnego. Władysław Wolter był członkiem wielu organizacji naukowych. Jeszcze w 1939 roku został członkiem Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Umiejętności, od 1945 r. został członkiem korespondentem, a od 1950 r. był członkiem czynnym. Od 1967 r. członek zwyczajnym Polskiej Akademii Nauk. Był wieloletnim kuratorem Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa (1934–1939, 1945–1947, 1957–1967). Został uhonorowany tytułami doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1985) oraz Uniwersytetu Gdańskiego (1986). Zmarł 18 marca 1986 r. w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim.

Bibliografia:
Monografie, komentarze i opracowania zbiorowe:

  1. Czynnik psychiczny w istocie przestępstwa, Kraków 1924, Krakowska Spółdzielnia Wydawnicza Drukarnia Ludowa, ss. 107;
  2. Związek przyczynowy i związek adekwatny. Studium metodologiczne problemu t. zw. przyczynowości działania i zaniechania w prawie karnym, Lwów 1927, ss. 106 (odbitka z Przeglądu Prawa i Administracji 1927, Rok 52, kwartał I-IV);
  3. Międzynarodowe prawo karne, Kraków 1939, Koło Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych, ss. 80;
  4. Studia z zakresu prawa karnego. 1. Problematyka zamiaru wynikowego. 2. Błąd w prawie karnym w ujęciu systematycznym, Kraków 1947, Polska Akademia Umiejętności, Prace Komisji Prawniczej Nr 1, ss. 75;
  5. Nauka filozofii prawa i prawa karnego w Polsce (współautor: K. Opałek), Kraków 1948, Polska Akademia Umiejętności, Historia nauki polskiej w monografiach XVII b, ss. 40;
  6. Kumulatywny zbieg przepisów ustawy, Warszawa 1960, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss. 95;
  7. Reguły wyłączania wielości ocen w prawie karnym, Warszawa 1961, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss. 121;
  8. Funkcja błędu w prawie karnym, Warszawa 1965, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss. 215;
  9. Psychiatria w procesie karnym, wyd. I, Warszawa 1968 (współautorzy M. Cieślak, K. Spett), ss. 478; wyd. II 1977, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 551(współautorzy M. Cieślak, K. Spett, część psychiatryczną uaktualnił Stanisław Cwynar); wyd. III, Warszawa 1991, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 493 (współautorzy: M. Cieślak, K. Spett, A. Szymusik);
  10. Kodeks karny. Zasady odpowiedzialności karnej. Kumulatywny zbieg przepisów ustawy karnej, Warszawa 1969, Zrzeszenie Prawników Polskich, ss. 34;
  11. Kodeks karny. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, Warszawa 1970, Zrzeszenie Prawników Polskich, ss. 32;
  12. Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, (współautorzy I. Andrejew, W. Świda).

Podręczniki i skrypty:

  1. Procedura karna, Skrypt uniwersytecki, Kraków 1930, Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, cz. I ss. 60, cz. II ss. 25, cz. III. ss. 66;
  2. Zarys systemu prawa karnego. Część ogólna. Tom I, Kraków, Leon Frommer, 1933, ss. 274;
  3. Zarys systemu prawa karnego. Część ogólna. Tom II, Kraków, Leon Frommer, 1934, ss. 198;
  4. Prawo karne. Część szczególna, Skrypt uniwersytecki, Kraków 1935, Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 108;
  5. Prawo karne. Część szczególna według wykładów prof. dr. Władysława Woltera, Skrypt uniwersytecki, Kraków 1946, Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, ss. 157;
  6. Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego. Część ogólna. Ustawa karna i przestępstwo. Warszawa 1947, Gebethner i Wolff, ss. 448;
  7. Postępowanie karne. Notatki opracowane na podstawie wykładów Władysława Woltera, Kraków 1950, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, ss. 82;
  8. Elementy logiki. Wykład dla prawników (skrypt), PWN 1951;
  9. Związek przyczynowy w prawie karnym, pod red. W. Woltera (współautorzy: K. Buchała, M. Lipczyńska), PWN 1953;
  10. Wina w prawie karnym, pod red. W. Woltera (współautorzy: K. Buchała, M. Dąbrowski), PWN 1954, ss. 123;
  11. Elementy logiki. Wykład dla prawników, wyd. I, Kraków 1960, UJ, ss. 204; wyd. II, Kraków 1961, UJ, ss. 204;
  12. Podstawowe wiadomości z prawa i procesu karnego, pod. red. W. Woltera (współautorzy: K. Buchała, T. Hanausek, S. Waltoś), Kraków 1966, UJ, ss. 109;
  13. Elementy logiki. Wykład dla prawników (współautor M. Lipczyńska), wyd. I, z. 1 i 2, Kraków–Wrocław 1967, s. 1–58 + s. 58–162, z. 3 i 4, Kraków–Wrocław 1968, s. 163–266 + s. 267–313; wyd. II, t. 1–2, Wrocław 1971, UWr., ss. 215 + 154;
  14. Wykład prawa karnego na podstawie kodeksu karnego z 1969 r. Część I. Część ogólna. Zeszyt 1. Nuka o ustawie karnej i przestępstwie w opracowaniu W. Woltera, wyd. I, Kraków 1970, UJ ss. 281; wyd. II., Kraków 1971, UJ, ss. 281; wyd. III, Kraków 1979; UJ, s. 284;
  15. Nauka o przestępstwie. Analiza prawnicza na podstawie przepisów części ogólnej kodeksu karnego z 1969 r., Warszawa 1973;
  16. Elementy logiki. Wykład dla prawników (współautor M. Lipczyńska), wyd. I. Warszawa 1973, PWN, ss. 246; wyd. II, Warszawa 1976, PWN, ss. 248; wyd. III, Warszawa 1980, PWN, ss. 280.

Artykuły:

  1. Włoski projekt kodeksu karnego. Prawno–publiczny obowiązek odszkodowania, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1923, Rocznik XXI, nr 10–12;
  2. Ustawa o przymusie ubezpieczenia od ognia i o polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych, Przegląd Ubezpieczeniowy, Warszawa 1923;
  3. Dwie płaszczyzny, Gazeta Administracyjna i Policji Państwowej 1924, nr 21, s. 418–419;
  4. Zur Methodologie des sogenannten Kausalproblems, Archiv für Rechts– und Wirtschaftsphilosophie 1926, Band XIX, Heft 4;
  5. Zbieg przestępstw (ustaw) w projekcie kodeksu karnego polskiego i niemieckiego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1926, Rocznik XXIV, s. 233–249;
  6. Kilka uwag o prawie prasowym, Gazeta Administracji i Policji Państwowej 1927, nr 7;
  7. Die Krise der Rechtswidrikeitslehre, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1928, vol. 48, s. 32–48;
  8. Der bedingte Strafnachlass in Polen, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1928, vol. 48, s. 92–98;
  9. Ustawa karna a sędzia. Odczyt wygłoszony na pierwszym zebraniu członków Delegatury Krakowskiej Polskiego T-wa Ustawodawstwa Kryminalnego z dnia 18 października 1927 r., Głos Adwokatów 1927;
  10. Obraza czci między małżonkami, Przegląd Prawa i Administracji 1928, s. 369–382;
  11. Ś.p. prof. dr. Edmund Krzymuski jako filozof i dogmatyk (w:) Księga Pamiątkowa ku czci ś.p. Prof. Edmunda Krzymuskiego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1929, Rocznik XX, s. V–XIII;
  12. Spowodowanie a sprawstwo pośrednie (w:) Księga Pamiątkowa ku czci ś.p. Prof. Edmunda Krzymuskiego, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1929, Rocznik XXV, s. 17–47;
  13. Die neue polnische Strafprozessordung, Zeitschrift für Ostrecht 1929, s. 232–303;
  14. Das Notrecht, Archiv für Rechts– und Wirtschaftsphilosophie 1929, Band XXII, Heft 1, s. 66–83;
  15. Krytyka naukowa i obraza czci, Gazeta Sądowa Warszawska 1929, nr 14 i 15;
  16. Kilka uwag o postępowaniu przed Sądem Przysięgłych wedle kodeksu z 1928 r., Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1930, Rocznik XXVI, s. 40;
  17. Doit-on abolir les differentes peines privatives de liberté de quelque durée et les remplacer par une peine unique,Rapport présenté au Congrès pénal et pénitentiaire international de Prague, 1930, ss. 17;
  18. Brak przestępności czynu i bezkarność w projekcie kodeksu karnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1930, z. 1;
  19. Normative Tatbestandsmerkmale, Monatsschrift fur Kriminalpsychologie und Strafrechtsreform 1930, Jahrgang 21, Heft 8, s. 455–468;
  20. Die Novelle zur polnischen Strafprozessordung, Zeitschrift für Ostrecht 1931, s. 500–507;
  21. Granice kontroli sądu kasacyjnego wobec przepisu art. 494 k.p.k., Przegląd Notarialny 1932, nr 2, s. 264–268;
  22. Kilka uwag o metodologii nauk kryminologicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1933, z. 4, s. 173–179;
  23. Kodeks karny z 1932 r., Przegląd Powszechny 1933, nr 198;
  24. Nieświadomość bezprawności, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1934, Rocznik XXIX, s. 224–234;
  25. Kryminologia a prawo karne, Archiwum Kryminologiczne 1934, t. I, nr 2;
  26. Prawo karne pod znakiem swastyki. Referat z cyklu odczytów poświęconych zagadnieniom hitleryzmu, Przegląd Współczesny 1934, nr 145, s. 231–246;
  27. Bemerkungen zum Unterlassungsproblem, Archiv fur Rechts– und Socialphilosophie 1935; Band XXVIII, Heft 4, s. 498–514;
  28. Prewencja przedprzestępcza (na marginesie hiszpańskiej ustawy przeciwko włóczęgom i osobnikom aspołecznym z 4 sierpnia 1933 r.), Archiwum Kryminologiczne 1935; t. II, nr 1–2;
  29. Sprawa Jana Delonga, Miesięcznik „Polityka Narodów” 1935, z. 6 (odbitka z miesięcznika „Polityka Narodów”, Warszawa 1936, ss. 23);
  30. Czy uchylić zakaz analogii w prawie karnym?, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1936, Rocznik XXX, s. 40–76;
  31. Zasad nullum crimen sine lege przed Trybunałem Haskim, Przegląd Prawa i Administracji 1936, kwartał 2;
  32. Est-il desirable que le juge puisse retenir et punir un fait gui ne rentre pas expressément sous le terme d'une disposition légale? Rapport présenté pour le Congrès international de droit pénal a Athènes;
  33. Pułapki ustawowe, Przegląd Sądowy 1936, nr 5;
  34. Ustalenia alternatywne, Przegląd Sądowy 1936, nr 11;
  35. Uwagi prawnicze na marginesie projektu ustawy eugenicznej, Zagadnienia Rasy 1936, t. 10, nr 18;
  36. Problemy prawa karnego w ramach konstytucji kwietniowej, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1937, z 1, s. 52;
  37. Der strafrechtlische Schutz des Staates in Polen, Zeitschrift für Osteuropäisches Recht 1937, N.F. 3 Jargang, Heft 3, s. 174–190;
  38. Proces przeciwko sądom przysięgłym, Przegląd Sądowy 1937, nr 5;
  39. Begriff und Folgen des Rückfalls. Rapport présenté au Deuxième Congrès International de Droit Comparé à Haye en 1937, Themis 1937, t. X (osobna odbitka: Warszawa 1937, ss. 15);
  40. Prawo przeciw–wojenne. Cz. 1. Historyczna, 1937, Sekcja Wydawnicza Koła Uczniów i Absolwentów Szkoły Nauk Politycznych;
  41. Przepisy karne dekretu dewizowego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1938, z. 2, s. 161–184;
  42. Przymus w postępowaniu karnym, Głos Prawników Śląskich 1938, nr 4;
  43. Przestępne przeszkodzenie, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1939, Rocznik XXXII, s. 18–39;
  44. Hasła: Austria, Ciągłość przestępstwa, Moralna ocena czynu, Nieumyślność, Nullum crimen, nulla pena crimen lege, Przedmiot przestępstwa, Podmiot przestępstwa, Przestępstwo, Państwo (w:) Encyklopedia Podręczna Prawa Karnego, red. W. Makowski, Warszawa, Bibljoteka Polska, t. I, 1931-34; t. II, 1934-1936; t. III, 1936-37, t. IV, 1938-1939;
  45. Organizacja profilaktyki kryminalnej w Polsce, Przegląd Więziennictwa Polskiego 1939, nr 1;
  46. Das neue Pressrecht Polens, Zeitschrift für Osteuropäisches Recht 1939, N.F. 5 Jargang, Heft 7, s. 427–446;
  47. Przestępstwo. Kara. Przestępca i środki zabezpieczające (w:) Współczesne polskie prawo karne, Warszawa 1948, Czytelnik, ss. 34;
  48. Przestępstwo z art. 286 k.k. w związku z przepisem art. 46 m.k.k., Państwo i Prawo 1948, z. 4, s. 27–42;
  49. Obowiązywanie ustawy w przestrzeni a materialna istota przestępstwa, Nowe Prawo 1951, nr 7-8, s. 32–39;
  50. Z przebiegu dyskusji nad projektem części ogólnej kodeksu karnego, Państwo i Prawo 1952, z. 1, s. 87–98;
  51. Zakres mocy obowiązującej ustawy karnej co do miejsca, podmiotu i przedmiotu przestępstwa na tle projektu kodeksu karnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Państwo i Prawo 1953, z. 2, s. 211–230;
  52. Węzłowe zagadnienia prawa karnego w świetle Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (współautorzy: L. Lernell, J. Sawicki i L. Schaff) (w:) Zagadnienia prawne Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, PWN 1954, t. I, s. 251–301;
  53. Niektóre zagadnienia prawa karnego w świetle Konstytucji Polski Ludowej, Państwo i Prawo 1954, z. 2, s. 238–251;
  54. Rozważania nad zmianą treści ustaw karnych, Nowe Prawo 1954, nr 7–8, s. 78–86;
  55. O tzw. przyczynowości zaniechania, Państwo i Prawo 1954, z. 11, s. 520–534;
  56. Przed kodyfikacją prawa karnego ZSRR, Nowe Prawo 1954, nr 11, s. 6–17;
  57. Prawo karne (współautor: G. Auscaler) (w:) red. L. Kurowski, Dziesięciolecie Prawa Polski Ludowej 1944–1954. Zbiór studiów, PWN 1955;
  58. Nieświadomość społecznego niebezpieczeństwa a przestępstwo nieumyślne, Nowe Prawo 1955, nr 1, s. 42–50;
  59. Przestępstwa o kumulatywnej kwalifikacji, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego – Seria Nauk Społecznych, Prawo 1955, nr 2, s. 37–46;
  60. Z dyskusji nad projektem części ogólnej kodeksu karnego, Nowe Prawo 1955, nr 3, s. 76–79;
  61. Zagadnienie uczestnictwa w przestępstwie, Nowe Prawo 1955, nr 7–8, s. 31–41;
  62. Granice teoretycznej neutralizacji ustawy karnej, Nowe Prawo 1955, nr 12, s. 64–68;
  63. W sprawie społecznego niebezpieczeństwa i bezprawności, Nowe Prawo 1956, nr 2, s. 73–77;
  64. O czynie jako działaniu lub zaniechaniu przestępnym, Państwo i Prawo 1956, z. 5–6, s. 879–907;
  65. Uwagi o podmiotowej stronie czynu przestępnego w ujęciu projektu kodeksu karnego PRL, Państwo i Prawo 1956, z. 8–9, s. 297–307;
  66. Zagadnienie praworządności w prawie karnym, Prawo i Życie 1956, nr 2, s. 2;
  67. Znieść karę śmierci, Nowa Kultura 1956, nr 30, s. 2;
  68. De la participation criminelle (współautor: G. Auscaler), Revue Internationale de Droit Penal 1957, z. 1–2;
  69. Granice i zakres prawa karania, Państwo i Prawo 1957, z. 2, s. 235–246;
  70. Niektóre problemy prawa karnego, Nowe Prawo 1957, z. 2, s. 9–19;
  71. W sprawie tzw. zamiaru ewentualnego, Nowe Prawo 1957, nr 5, s. 47–56;
  72. Z problematyki odpowiedzialności za przestępstwa z zaniechania, Państwo i Prawo 1957, z. 6, s. 1107–1122;
  73. Problem usiłowania przestępstw z zaniechania, Państwo i Prawo 1957, z. 12, s. 1013–1032;
  74. Ultima ratio kodeksu karnego, Prawo i Życie 1957, nr 1, s. 3;
  75. O stosunku „Lex specialis” do „Lex Generalis”, Sprawozdania I Wydziału PAN 1958, nr 3, s. 82–84;
  76. Dlaczego przesunięcie ku obiektywizmowi, Prawo i Życie 1958, nr 19, s. 3, 7;
  77. Z problematyki wymiaru kary (średni wymiar kary), Państwo i Prawo 1958, z. 7, s. 3–25;
  78. Kilka uwag o pracy kandydackiej A. Flatau-Kowalskiej pt. „Środki zabezpieczające w prawie karnym" (z okazji recenzji Śliwińskiego Stanisława), Państwo i Prawo 1958, z. 8–9, s. 376–381;
  79. Z problematyki wymiaru kary (średni wymiar kary). (Referat), Sprawozdania I Wydziału PAN 1959, nr 2, s. 73–79;
  80. Z problematyki błędu, Problemy Kryminalistyki 1959, nr 20, s. 498–511;
  81. O konwersach stosunków prawnych, Państwo i Prawo 1961, z. 11, s. 786;
  82. O warunkach orzeczenia kary łącznej, Nowe Prawo 1962, nr 1, s. 14–26;
  83. Nota uzupełniająca do artykułu pt. „O warunkach orzeczenia kary łącznej”, Nowe Prawo 1962, nr 2, s. 228;
  84. Z rozważań nad winą nieumyślną, Państwo i Prawo 1962, z. 5–6, s. 795–808;
  85. O wyborze w łączeniu kar, Nowe Prawo 1962, nr 9, s. 1190–1193;
  86. Groźba odpowiedzialności karnej. Inicjatywa i ryzyko, Życie Warszawy 1962, nr 267, s. 3;
  87. Zasady odpowiedzialności karnej w świetle projektu kodeksu karnego, Państwo i Prawo 1963, z. 2, s. 225–239;
  88. Zbieg przepisów ustawy, Państwo i Prawo 1963, z. 10, s. 90;
  89. O kontratypach i braku społecznej szkodliwości czynu, Państwo i Prawo 1963, z. 10, s. 502–511;
  90. Z problematyki Prawa Karnego Międzynarodowego (w:) Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, Kraków – Warszawa 1964;
  91. Nauka prawa karnego od drugiej połowy XIX wieku. Jej początki – klasycyzm – nowe kierunki (w:) red. M.Patkaniowski, Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1964, s. 321–335;
  92. Błędne koło przyczynowości w teorii i praktyce prawa karnego, Państwo i Prawo 1964, z. 3, s. 377–387;
  93. Z prac nad projektem kodeksu karnego, Prawo i Życie 1964, nr 19;
  94. Podżeganie i pomocnictwo do przestępstw indywidualnych, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1965, z. 2, s. 123–141;
  95. Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu prawa karnego materialnego (I półrocze 1964), Państwo i Prawo 1965, z. 3, s. 434–449;
  96. Z założeń filozoficznych poglądów Juliusza Makarewicza, PiP 1966, z. 2, s. 231–238;
  97. Szczególne typy przestępstw a nadzwyczajny wymiar kary, Państwo i Prawo 1966, z. 3, s. 512–525;
  98. Kausalität und Verantwortung (Kritische Erwägungen), Archivum Iuridicum Cracoviense 1968, vol. I, s. 35–52;
  99. Zasady odpowiedzialności karnej (na tle projektu kodeksu karnego PRL z 1968 r.), Państwo i Prawo 1968, z. 4–5, s. 606;
  100. O przyczynowych i nieprzyczynowych zaniechaniach (w:) red. J. Fiema, W. Gutekunst, S. Hubert, Księga Pamiątkowa ku czci prof. dr Witolda Świdy, Warszawa 1969, s. 141–152;
  101. Klauzule normatywne w przepisach karnych, Krakowskie Studia Prawnicze 1969, 3–4, s. 5–41;
  102. Z problematyki odpowiedzialności karnej na podstawie kodeksu z 1969 r., Palestra 1969, nr 8, s. 8–29;
  103. Odpowiedzialność karna osób pełniących funkcje publiczne, Państwo i Prawo 1969, z. 6, s. 961–972;
  104. Zasady wymiaru kary w kodeksie karnym z 1969 r., Państwo i Prawo 1969, z. 10, s. 507;
  105. Problemy odpowiedzialności karnej (w:) Z problematyki nowego ustawodawstwa karnego (praca zbiorowa), Warszawa 1970, MSW, s. 66;
  106. Wyrok wraz z uzasadnieniem Amerykańskiego Trybunału Wojskowego nr 1 w Norymberdze w procesie lekarzy hitlerowskich z dnia 19–20.08.1947 r., wstęp oprac. Józef Bogusz, Władysław Wolter, Biuletyn Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich 1970, t. 20, s. 19–187;
  107. Funkcja teorii w pracach kodyfikacyjnych nad prawem karnym, Nauka Polska 1970, nr 1, s. 29–36;
  108. O stopniowaniu społecznego niebezpieczeństwa czynu karalnego, Krakowskie Studia Prawnicze 1970, t. III, s. 109–141;
  109. Nadzwyczajne złagodzenie kary przestępcom powrotnym, Państwo i Prawo 1970, z. 12, s. 982–990;
  110. Od nadzwyczajnego złagodzenia kary do niepodlegania karze. (Studium analityczne), Państwo i Prawo 1971, z. 3–4, s. 603–615;
  111. W odpowiedzi mojemu oponentowi, Nowe Prawo 1971, nr 5, s. 762–768;
  112. Les principes de la responsabilité pénale d'apres le nouveau Code pénal de la République Populaire de Pologne, Droit Polonais Contemporain 1971, nr 15, s. 15–25, tekst franc. oraz wersja ros. Sovr.Pol.Pravo.
  113. Z problematyki języka prawnego kodeksu karnego, Krakowskie Studia Prawnicze 1972, t. V, s. 3–31;
  114. Progresja w sędziowskim wymiarze kary, Nowe Prawo 1972, nr 7–8, s. 1068–1071;
  115. Z rozważań nad kwalifikowanymi typami przestępstw, Państwo i Prawo 1972, z. 8–9, s. 25–33;
  116. Materialne pojęcie przestępstwa i jego konsekwencja w prawie karnym (współautorzy: K. Mioduski, W. Wolter, F. Wróblewski) (w:) Problemy nowego prawa karnego, Warszawa 1973, s. 1–37;
  117. Uwagi o łagodzeniu i zaostrzaniu kary, Państwo i Prawo 1973, z. 1, s. 50–59;
  118. Zbieg przepisów ustawy, Państwo i Prawo 1973, z. 10, s. 90–97;
  119. Problem usiłowanego podżegania lub pomocnictwa, Państwo i Prawo 1974, z. 1, s. 33–41;
  120. Problem ustalenia podobieństwa między przestępstwami, Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych 1974, nr 7, s. 61–76;
  121. Dwie wykładnie podmiotu przestępstw służbowych, Problemy Prawa Karnego 1975, nr 1, s. 43–51;
  122. W obronie metody, Państwo i Prawo 1975, z. 8–9, s. 138–146;
  123. Uprzywilejowane typy przestępstw, Państwo i Prawo 1976, z. 1–2, s. 105-111;
  124. Uwagi o znamionach wymagających ilościowej oceny w przepisach prawa karnego, Państwo i Prawo 1976, z. 6, s. 25–33;
  125. Błąd co do kontratypu i co do bezprawności czynu, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1976, z. 4, s. 103–111;
  126. Zwei strafrechtslogische. Probleme, Archivum Iuridicum Cracoviense 1976, vol. 9, s. 141–149;
  127. Sądowe zastępowanie ilościowych znamion ocennych przez znamiona określone liczbowo, Państwo i Prawo 1977, z. 1, s. 3–7;
  128. Jak rozumieć wyrażenie „sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary”, Państwo i Prawo 1977, z. 6, s. 102–107;
  129. Z problematyki wskazówki interpretacyjnej „reguła–wyjątek”, Państwo i Prawo 1978, z. 1, s. 74–78;
  130. Impas interpretacyjny, Państwo i Prawo 1978, z. 6, s. 17–22;
  131. Z problematyki struktury przepisów karnych, Państwo i Prawo 1978, z. 11, s. 32–37;
  132. Głos w dyskusji w sprawie przestępstwa ciągłego, Państwo i Prawo 1979, z. 2, s. 111–113;
  133. Dziesiąty rok obowiązywania przepisów artykułu 10 kodeksu karnego, Państwo i Prawo 1979, z. 5, s. 121–128;
  134. Obrona konieczna a wzajemna agresja, Nowe Prawo 1979, nr 7–8, s. 23–25;
  135. Z powrotem do kwestii recydywy i nadzwyczajnego złagodzenia kary, Państwo i Prawo 1979, z. 8–9, s. 169–172;
  136. Z problematyki sądowego odstąpienia od wymierzonej kary, Państwo i Prawo 1980, z. 2, s. 64–71;
  137. Pozaustawowe okoliczności wpływające na wymiar kary, Państwo i Prawo 1980, z. 6, s. 32–41;
  138. Z problematyki zamiarów przestępnych, Państwo i Prawo 1981, z. 4, s. 38–44;
  139. O potrzebie nowelizacji ustawodawstwa karnego, Nowe Prawo 1981, nr 4, s. 80–91;
  140. Problem struktury tzw. przestępstwa ciągłego, Państwo i Prawo 1982, z. 1–2, s. 21–28;
  141. Swoistość zaniechania czynu zabronionego, Państwo i Prawo 1982, z. 8, s. 33–40;
  142. Wokół problemu błędu w prawie karnym, Państwo i Prawo 1983, z. 3, s. 90–95;
  143. Z problematyki odrębnych postaci popełnienia przestępstwa, Państwo i Prawo 1984, z. 1, s. 31–37;
  144. Ponownie o tzw. przestępstwie ciągłym. Artykuł polemiczny, Państwo i Prawo 1984, z. 4, s. 92–95;
  145. Refleksje nad metodą rozwiązywania problemów w prawie karnym, Studia Filozoficzne 1985, nr 2–3, s. 205–210;
  146. Oceny prawnokarne zapomnienia, Państwo i Prawo 1985, z. 5, s. 43–45.

Glosy:

  1. Entscheidung der Strafkammer des Obersten Gerichtes vom 15.11.1933 3 K 915/33 (Orzecznictwo Sądów Polskich 1934, Heft 4, Nr 182), Zeitschrift für Osteuropäisches Recht 1934, N.F. 1 Jargang, Heft 11, s. 593–596;
  2. Glosa do wyroku SN z 16 marca 1956 r. I K 19/56 (dot. związku przyczynowego), OSPiKA 1957, z. 1, poz. 10;
  3. Glosa do wyroku SN z 12 kwietnia 1956 r. IV KO 71/55 (dot. wartości rzeczy będącej przedmiotem przestępstwa kradzieży), OSPiKA 1957, z. 3, poz. 74;
  4. Glosa do wyroku SN z 10 lipca 1957 r. IV K 78/57 (dot. przestępstwa z zaniechania), Państwo i Prawo 1958, z. 2, s. 362–365;
  5. Glosa do wyroku SN z 25 lipca 1957 r. II K Rn 333/57 (dot. przestępstwa oszustwa z art. 286 § 2 k.k. z 1932 r. i przestępstwa urzędniczego z art. 264 k.k. z 1932 r.), Państwo i Prawo 1958, z. 3, s. 543–546;
  6. Glosa do wyroku SN z 2 grudnia 1957 r. IV K 838/57 (dot. zabójstwa pod wpływem silnego wzruszenia), Państwo i Prawo 1958, z. 5–6, s. 1015–1018;
  7. Glosa do wyroku SN z 22 października 1956 r. III K 588/56 (dot. przestępstwa nieumyślnego spowodowania śmierci z art. 230 k.k. z 1932 r.; problematyki winy kombinowanej), OSPiKA 1958, z. 7–8, poz. 206;
  8. Glosa do wyroku SN z 14 marca 1958 r. III K 119/58 (dot. zbieg przestępstw; usiłowania cum dolo eventuali; wymiaru kary), Państwo i Prawo 1959, z. 1, s. 193–196;
  9. Glosa do wyroku SN z 28 czerwca 1958 r. IV K Rn 631/58 (dot. winy kombinowanej), Państwo i Prawo 1959, z. 4, s. 799–804;
  10. Glosa do wyroku SN z 27 czerwca 1958 r. I K 176/58 (dot. zbiegu przepisów oraz współsprawstwa przy przestępstwach nieumyślnych), OSPiKA 1959, z. 5, s. 262–264;
  11. Glosa do wyroku SN z 9 stycznia 1958 r. 3 CR 1112/57 (dot. związku przyczynowego przy przestępstwach materialnych z zaniechania), Państwo i Prawo 1959, z. 7, s. 173–177;
  12. Glosa do wyroku SN z 28 czerwca 1958 r. IV K Rn 1136/57 (dot. obrony koniecznej i przekroczenie jej granic; brak odpowiedzialności za niezawinione obiektywne następstwa czynu), OSPiKA 1959, z. 7–8, poz. 220;
  13. Glosa do wyroku SN z 17 października 1958 r. IV K 892/58 (dot. związku przyczynowego przy przestępstwie nieumyślnego spowodowania śmierci z art. 230 k.k. z 1932 r.), OSPiKA 1959, z. 7–8, poz. 231;
  14. Glosa do wyroku SN z 23 grudnia 1959 r. III K 976/59 (dot. odpowiedzialności sprawcy wypadku komunikacyjnego, który nie udzielił pomocy pokrzywdzonemu), Państwo i Prawo 1960, z. 7, s 181–184;
  15. Glosa do wyroku SN z 3 czerwca 1958 r. IV K 365/58 (dot. związku przyczynowego)¸ Państwo i Prawo 1960, z. 8–9, s. 463–465;
  16. Glosa do wyroku SN z 17 listopada 1958 r. III K 814/58 (dot. przechowywania, posiadania i ukrywania broni), Państwo i Prawo 1960, z. 10, s. 688–690;
  17. Glosa do wyroku SN z 20 listopada 1959 r. II K 481/59 (dot. przestępstwa ciągłego), Państwo i Prawo 1960, z. 11, s. 908–911;
  18. Glosa do wyroku SN z 16 stycznia 1959 r. I K 654/58 (dot. ograniczenia związku przyczynowego przez winę), OSPiKA 1960, z. 6, poz. 157;
  19. Glosa do wyroku SN z 17 listopada 1959 r. IV K 398/58 (dot. winy nieumyślnej) OSPIKA 1960, poz. 232;
  20. Glosa do wyroku SN z 25 sierpnia 1960 r. VI KO 21/60 (dot. materialnoprawnego charakteru przepisów o warunkowym przedterminowym zwolnieniu; zmiana ustawy o wa-runkowym zwolnieniu a uprawnienia skazanych), OSPiKA 1961, z. 4, poz. 97;
  21. Glosa do wyroku SN z 26 listopada 1959 r. V K 1030/59 (dot. przestępstwa kradzieży), Państwo i Prawo 1961, z. 1, s. 157–159;
  22. Glosa do wyroku SN z 21 maja 1960 r. II K 941/58 (dot. usiłowania i zbiegu przepisów; przestępstwa powszechnego narażenia na niebezpieczeństwo z art. 217 k.k.), Państwo i Prawo 1961, z. 7, s. 185–187;
  23. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 14 września 1961 r. VI KO 35/61 (dot. art. 47 m.k.k., warunków bezkarności), Państwo i Prawo 1962, z. 5–6, s. 1010–1012;
  24. Glosa do wyroku SN z 10 stycznia 1962 r. III K 666/61(dot. zasad ostrożności w wypadku przestępstwa nieumyślnego spowodowania śmierci z art. 230 k.k. z 1932 r.), Państwo i Prawo 1962, z. 12, s. 1133–1135;
  25. Glosa do wyroku SN z 15 listopada 1962 r. II K 1059/61 (dot. zjawiskowych postaci przestępstwa), Państwo i Prawo 1963, z. 5–6, s. 1014–1016;
  26. Glosa do wyroku SN z 19 czerwca 1962 r. IV K 315/61 (dot. współukaranego czynu następczego), Państwo i Prawo 1963, z. 7, s. 165–169;
  27. Glosa do wyroku SN z 29 czerwca 1963 r. I K 141/63 (dot. zagarnięcia mienia społecznego), Państwo i Prawo 1964, z. 4, s. 712–715;
  28. Glosa do wyroku SN z 23 października 1963 r. IV K 949/62 (dot. zbiegu przepisów), Nowe Prawo 1964, nr 4, s. 429–433;
  29. Glosa do wyroku SN z 20 czerwca 1963 r. II K 134/63 (dot. actio libera in causa), Państwo i Prawo 1964, z. 5–6, s. 983–986;
  30. Glosa do wyroku SN z 7 listopada 1963 r. IV K 355/63 (dot. wielości czynów i zbiegu realnego przestępstw), Nowe Prawo 1964, nr 9, s. 921–924;
  31. Glosa do wyroku SN z 5 lutego 1965 r. II K 375/64 (dot. prawa karnego intertemporalnego; stosowania ustawy pośredniej), OSPiKA 1965, z. 6, s. 282–284;
  32. Glosa do wyroku SN z 10 czerwca 1965 r. V KRN 429/65 (dot. przestępstwa rozboju, amnestii), Nowe Prawo 1966, nr 3, s. 430–432;
  33. Glosa do uchwały SN z 3 września 1965 r. VI KZP 36/65 (dot. przestępstwa rozboju), Państwo i Prawo 1966, z. 4–5, s. 859–861;
  34. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 19 listopada 1965 r. VI KZP 4/65 (dot. zagarnięcia mienia społecznego), OSPiKA 1966, z. 6, s. 268–270;
  35. Glosa do wyroku SN z 16 grudnia 1966 r. II KR 178/66 (dot. tożsamości czynu zarzucanego i przypisywanego; obowiązku zawiadomienia o przestępstwie; przestępstwa korupcji), Nowe Prawo 1967, nr 6, s. 841–843;
  36. Glosa do uchwały SN z 17 lutego 1967 r. VI KZP 20/66 (dot. paserstwa jako współukaranego czynu następczego względem uprzedniego sprawstwa kradzieży), Państwo i Prawo 1967, z. 7, s. 167–169;
  37. Glosa do postanowienia składu siedmiu sędziów SN z 22 sierpnia 1967 r. RNw 38/67 oraz do wyroku z 6 kwietnia 1967 r. V KRN 47/67(dot. szczególnej ochrony prawnokarnej funkcjonariusza), Państwo i Prawo 1968, z. 1, s. 179–181;
  38. Glosa do uchwały SN z 4 grudnia 1967 r. VI KZP 44/67 (dot. wielości czynów i zbiegu przestępstw), Państwo i Prawo 1968, z. 6, s. 1068–1070;
  39. Glosa do wyroku SN z 24 listopada 1967 r. II KR 145/67 (dot. fałszywego oskarżenia innej osoby w związku z obroną oskarżonego), OSPiKA 1968, z. 7–8, s. 381–383;
  40. Glosa do wyroku SN z 30 października 1967 r. II KR 132/67 (dot. przestępstwa utrudniania postępowania karnego i przestępstwa paserstwa), Państwo i Prawo 1968, z. 11, s. 883–884;
  41. Glosa do wyroku SN z 6 kwietnia 1968 r. V KRN 124/68 (dot. wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym), Państwo i Prawo 1968, z. 12, s. 1093–1096;
  42. Glosa do wyroku SN z 19 lutego 1969 r. II KR 231/68 (dot. zamiaru ewentualnego; błędu przy usiłowaniu), Państwo i Prawo 1970, z. 2, s. 390–393;
  43. Glosa do uchwały SN z 3 lipca 1970 r. VI KZP 27/70 (dot. przestępstwa korupcji biernej z art. 239 k.k. z 1969 r.; odpowiedzialności karnej osoby pełniącej funkcję publiczną), Państwo i Prawo 1970, z. 10, s. 630–632;
  44. Glosa do wyroku SN z 7 lipca 1970 r. V KRN 211/70 (dot. wymiaru kary w wypadkach recydywy), Państwo i Prawo 1970, z. 11, s. 833–835;
  45. Glosa do wyroku SN z 13 kwietnia 1970 r. III KR 48/70 (dot. kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy karnej), OSPiKA 1971, z. 3, poz. 61;
  46. Glosa do wyroków SN z 13 stycznia 1970 r. V KRN 402/69, z 27 lutego 1970 r. Rw 128/70 oraz z 1 sierpnia 1970 r. IV KR 103/70 (dot. prawa karnego intertemporalnego; wykładni art. 2 § 1 k.k.), Państwo i Prawo 1971, z. 1, s. 174–179;
  47. Glosa do uchwały SN z 15 października 1970 r. VI KZP 52/70 (dot. amnestii), Nowe Prawo 1971, nr 3, s. 460–463;
  48. Glosa do wyroku SN z 15 grudnia 1970 r. V KRN 329/70 (dot. typu kwalifikowanego przestępstwa korupcji biernej z art. 240 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1971, z. 11, s. 869–871;
  49. Glosa do wyroku SN z 11 lutego 1971 r. II KR 192/70 (dot. recydywy i prawa karnego intertemporalnego), Nowe Prawo 1971, nr 12, s. 1857–1859;
  50. Glosa do wyroku SN z 4 czerwca 1971 r. III KR 40/71(dot. zamiaru ewentualnego i działania z niskich pobudek), Państwo i Prawo 1972, z. 4, s. 180–181;
  51. Glosa do wyroku SN z 20 maja 1971 r. I KR 63/71 (dot. zbiegu przepisów), OSPiKA 1972, z. 5, s. 221–223;
  52. Glosa do uchwały SN z 23 grudnia 1971 r. VI KZP 44/71(dot. zbiegu przepisów art. 134 i art. 202 k.k. z 1969 r.; prawa karnego intertemporalnego), Nowe Prawo 1972, nr 6, s. 1018–1021;
  53. Glosa do wyroku SN z 14 lutego 1972 r. IV KR 337/71 (dot. obrony koniecznej), OSPiKA 1972, z. 9, s. 387–388;
  54. Glosa do wyroku SN z 21 czerwca 1972 r. III KR 51/71 (dot. pozornego zbiegu przepisów), OSPiKA 1972, z. 12, s. 565–566;
  55. Glosa do wyroku składu 7 sędziów SN z 30 listopada 1971 r. V KRN 380/71 (dot. zagarnięcia mienia społecznego), Państwo i Prawo 1972, z. 10, s. 176–178;
  56. Glosa do wyroku SN z 4 maja 1972 r. IV KR 210/71(dot. nielegalnego posiadania broni, przestępstwa trwałego), Nowe Prawo 1973, nr 1, s. 165–167;
  57. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 10 sierpnia 1972 r. U 3/72 (dot. występku o charakterze chuligańskim; wymiaru kary w razie kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy), Państwo i Prawo 1973, z. 2, s. 125–127;
  58. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 27 lipca 1972 r. VI KZP 80/71(dot. art. 218 k.k. z 1969 r.; przestępstwa niedoboru), Państwo i Prawo 1973, z. 3, s. 174–176;
  59. Glosa do wyroku SN z 30 sierpnia 1972 r. I KR 118/72 (dot. zabójstwa pod wpływem silnego wzburzenia), OSPiKA1972, z. 5, s. 227–228;
  60. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 15 lutego 1973 r. VI KZP 66/72 (dot. przestępstwa podejmowania czynności zawodowych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa w ruchu w stanie nietrzeźwości z art. 147 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1973, z. 7, s. 179–183;
  61. Glosa do wyroku SN z 14 stycznia 1974 r. I KR 193/74 (dot. zbiegu przepisów i współsprawstwa przestępstwa indywidualnego), Nowe Prawo 1974, nr 10, s. 1411–1414;
  62. Glosa do wyroku SN z 21 lutego 1974 r. Rw 50/74 (dot. związku przyczynowego), Państwo i Prawo 1974, z. 11, s. 182–185;
  63. Glosa do wyroku z 9 maja 1974 r., III KR 388/73 (dot. usiłowania zabójstwa), Państwo i Prawo 1975, z. 2, s. 176–178;
  64. Glosa do wyroków SN: z 4 lipca 1974 r. III KRN 33/74 oraz z 10 lipca 1974 r. V KRN 60/74 (dot. sądowego wymiaru kary), Państwo i Prawo 1975, z. 4, s. 178–180;
  65. Glosa do wyroku SN z 27 marca 1975 r. II KR 333/74 (dot. nadzwyczajnego złagodzenia kary; działania pod wpływem silnego wzburzenia), OSPiKA 1976, z. 4, poz. 12 (współautor M. Tarnawski);
  66. Glosa do wyroku SN z 27 marca 1975 r. II KR 333/74. (dot. nadzwyczajnego złagodzenia kary; działania pod wpływem silnego wzburzenia), Państwo i Prawo 1976, z. 4, s. 179–182;
  67. Glosa do wyroku SN z 30 września 1975 r. VI KRN 39/75 (dot. obrony koniecznej), Nowe Prawo 1976, nr 6, s. 984–986;
  68. Glosa do wyroku SN z 20 października 1975 r. Rw 519/75 (dot. charakteru chuligańskiego przestępstwa), Państwo i Prawo 1976, z. 7, s. 178–180;
  69. Glosa do uchwały SN z 29 marca 1976 r. VI KZP 46/75 (dot. ograniczonej poczytalności; zagrożenia karą; wznowienia postępowania), Nowe Prawo 1976, nr 9, s. 1335–1338;
  70. Glosa do wyroku SN z 21 stycznia 1976 r. I KR 219/75 (dot. kumulatywnej kwalifikacji przestępstwa oszustwa i fałszerstwa), Państwo i Prawo 1976, z. 11, s. 182–184;
  71. Glosa do wyroku SN z 22 grudnia 1975 r. I KR 251/75 (dot. wykładni przestępstwa przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków z art. 246 k.k. oraz przestępstwa ciągłego z art. 58 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1977, z. 2, s. 181–183;
  72. Glosa do uchwały SN z 13 lipca 1976 r. VII KZP 9/76 (dot. dokonania przestępstwa korupcji czynnej w wielkich rozmiarach w ramach przestępstwa ciągłego z art. 58 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1977, z. 4, s. 176–178;
  73. Glosa do uchwały SN z 19 listopada 1976 r. VII KZP 17/76 (dot. przestępstwa podejmowania czynności zawodowych w stanie nietrzeźwości z art. 147 § 2 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1977, z. 5, s. 172–175;
  74. Glosa do wyroku SN z 29 maja 1976 r. V KR 39/76 (dot. uczynienia z przestępstwa stałego źródła dochodów; konstrukcji przestępstwa ciągłego z art. 58 k.k. z 1969 r.), Nowe Prawo 1977, nr 6, s. 941–943;
  75. Glosa do wyroku SN z 29 listopada 1976 r. I KR 196/76 (dot. usiłowania nieudolnego), Nowe Prawo 1977, nr 12, s. 1706–1708;
  76. Glosa do wyroku SN z 8 lipca 1977 r. IV KR 125/77 (dot. przestępstwa ciągłego z art. 58 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1978, z. 2, s. 181–182;
  77. Glosa do uchwały SN z 15 lutego 1977 r. VII KZP 16/76 (dot. znaczenia terminu „korzyść majątkowa”), Państwo i Prawo 1978, z. 3, s. 183–185;
  78. Glosa do wyroku SN z 23 sierpnia 1977 r. VI KRN 176/77 (dot. społecznego niebezpieczeństwa czynu; wykładni art. 26 § 1 k.k.), Państwo i Prawo 1978, z. 7, s. 177–179;
  79. Glosa do wyroku SN z 10 czerwca 1977 r. VI KR 110/77 (dot. przestępstwa z winy kombinowanej), Nowe Prawo 1978, z. 7–8, s. 1219–1224;
  80. Glosa do wyroku SN z 8 października 1977 r. Rw 281/77 (dot. przestępstwa ciągłego z art. 58 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1978, z. 8–9, s. 271–272;
  81. Glosa do wyroku SN z 29 marca 1978 r. I KR 46/78 (dot. ustawowych przesłanek nadzwyczajnego złagodzenia kary), Nowe Prawo 1979, nr 3, s. 163–166;
  82. Glosa do uchwały SN z 22 grudnia 1978 r. VII KZP 23/77 (dot. wytycznych wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawie prawidłowego stosowania przepisów dotyczących przestępstw popełnionych w warunkach recydywy), Państwo i Prawo 1979, z. 12, s. 178–185;
  83. Glosa do wyroku SN z 28 marca 1979 r. V KRN 16/79 (dot. związku przyczynowego), Nowe Prawo 1980, nr 4, s. 158–159;
  84. Glosa do wyroku SN z 5 czerwca 1979 r. III KR 129/79 (dot. odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań), Nowe Prawo 1980, nr 5, s. 158–162;
  85. Glosa do uchwały SN z 2 lipca 1979 r. U 2/79 (dot. urzeczywistnienia „zamiaru ucieczki za granicę” w rozumieniu art. 304 § 3 k.k.), Państwo i Prawo 1980, z. 7, s. 141–143;
  86. Glosa do wyroku SN z 22 czerwca 1979 r. IV KR 112/79 (dot. urojonej obrony konicznej), Nowe Prawo 1980, nr 9, s. 152–155;
  87. Glosa do wyroku SN z 18 listopada 1980 r. III KR 351/80 (dot. zamiaru ewentualnego), Państwo i Prawo 1982, z. 10, s. 145–148.

Recenzje:

  1. Die Reichsgerichtspraxis im deutschen Rechtsleben, t. V: Strafrecht und Strafprozess Berlin-Leipzig 1929, Archiwum Kryminologiczne 1934, t. I, nr 3–4;
  2. I. Andrejew, J. Sawicki, Istota przestępstwa w Polsce Ludowej. Kilka uwag z zakresu teorii prawa karnego, Państwo i Prawo 1952, z. 1, s. 106–111;
  3. L. Schaff, Proces karny Polski Ludowej, Państwo i Prawo 1954, z. 3, s. 532–537;
  4. I. Andrejew, L. Lernell, J. Sawicki, Prawo karne Polski Ludowej, Nowe Prawo 1955, nr 3, s. 98–103.

STANISŁAW STOMMAStomma

Urodzony 18 stycznia 1908 roku w Szacunach koło Kiejdan na Wileńszczyźnie. Syn Ludwika i Jadwigi z Jasińskich. W latach 1922–1928 uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Zygmunta Augusta w Wilnie. W latach 1928–1932 studiował prawo na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W latach 1933–1934 był aplikantem sądowym. W roku 1937 obronił doktorat na podstawie pracy Wina i związek przyczynowy w rozwoju prawa karnego, napisany pod opieką naukową prof. Bronisława Wróblewskiego. W 1938 r. został asystentem w Katedrze Prawa Karnego na Uniwersytecie Wileńskim. W latach 1938–1939 studiował we Francji. W czasie okupacji brał udział w tajnym nauczaniu na Uniwersytecie Wileńskim. W 1944 roku poszukiwany przez Gestapo wyjechał z Wilna do Warszawy, gdzie brał udział Powstaniu Warszawskim. W 1945 przeprowadził się do Krakowa, gdzie związał się z Uniwersytetem Jagiellońskim, pracując od 1945 r. jako adiunkt w Katedrze Prawa Karnego UJ. W roku 1947 uzyskał habilitację z zakresu prawa karnego na podstawie pracy Ocena socjologiczna niektórych pojęć nauki prawa karnego, która została jednak formalnie zatwierdzona przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego dopiero w roku 1957. W 1950 roku w związku ze swoją działalnością społeczną został usunięty z uczelni. Również z przyczyn politycznych wnioski o nadanie mu tytułu profesora nigdy nie zostały uwzględnione. W 1956 r. w wyniku odwilży politycznej wrócił do Katedry Prawa Karnego, w której aktywnie pracował do 1973 r., kiedy został zwolniony po ukończeniu 65 roku życia z obowiązków dydaktycznych. Od samego początku pobytu w Krakowie związał się ze środowiskami katolickimi. Był współzałożycielem i pierwszym redaktorem naczelnym (1946–1953) miesięcznika „Znak”. Od 1946 roku był członkiem redakcji „Tygodnika Powszechnego”. W 1956 roku został współzałożycielem, a następnie był wieloletnim działaczem i prezesem honorowym Klubu Inteligencji Katolickiej. Zaangażował się aktywnie w życie polityczne. W latach 1957–1976 był posłem na Sejm PRL. Aktywnie działał na rzecz polsko–niemieckiego pojednania. W 1968 r., po wydarzeniach marcowych, wystąpił w obronie represjonowanych studentów na Uniwersytecie Warszawskim, składając wraz z czterema innymi członkami Koła Poselskiego „Znak” interpelację do premiera Józefa Cyrankiewicza. Wsławił się tym, że w dniu 10 lutego 1976 roku jako jedyny poseł nie głosował za nowelizacją konstytucji PRL, wprowadzającą zapis o przewodniej roli PZPR i sojuszu z ZSRR. W retorsji za to nie znalazł się na listach wyborczych do Sejmu następnej kadencji. W latach osiemdziesiątych przewodniczył Prymasowskiej Radzie Społecznej (1981–83). Był założycielem i prezesem Klubu Myśli Politycznej „Dziekania” (1985–1989). Brał udział w obradach Okrągłego Stołu po stronie opozycyjnej. W wyborach 4 czerwca 1989 roku dostał się do Senatu z listy Komitetu Obywatelskiego "Solidarność". Jako Marszałek Senior przewodniczył inauguracyjnemu posiedzeniu Senatu. W roku 2000 został doktorem honoris causa UJ. Został odznaczony między innymi Krzyżem Wielkim Orderu Zasług RFN (1988) oraz Orderem Orła Białego (1994). Bardzo aktywne zaangażowanie w życie społeczne i polityczne niewątpliwie wpłynęło na to, że nie zajmował się intensywnie pracą naukową. Znany jest bardziej ze swoich książek o tematyce polityczno–społecznej niż z opracowań z zakresu prawa karnego. Zmarł 21 lipca 2005 roku w wieku 97 lat.

Bibliografia z zakresu prawa karnego:

  1. Wina i związek przyczynowy w rozwoju prawa karnego, Wilno 1938, Księg. J. Zawadzkiego, druk. Grafika, ss. 88;
  2. Ocena socjologiczna niektórych pojęć nauki prawa karnego, Sprawozdania Polskiej Akademii Umiejętności 1947, nr 10, s. 412–413;
  3. Fikcja winy, Państwo i Prawo 1949, z. 10, s. 11–26;
  4. Ludobójstwo, Tygodnik Powszechny 1949, nr 23;
  5. Recenzja: T. Cyprian, J. Sawicki, Oskarżony, Kraków 1949, Tygodnik Powszechny 1950, nr 6, s. 6;
  6. Uwagi o prawie karnym porównawczym (w:) red. M. Cieślak, Zagadnienia prawa karnego i teorii prawa. Księga Pamiątkowa ku czci profesora Władysława Woltera, Warszawa 1959, s. 179–193;
  7. Granice penalizacji we współczesnych kodeksach karnych (w:) red. J. Fiema, W. Gutekunst, S. Hubert, Księga Pamiątkowa ku czci prof. dr Witolda Świdy, Warszawa 1969, s. 125–140;
  8. Współdziałanie przed dokonaniem przestępstwa, Warszawa 1975, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 87;
  9. Ostrożnie z represją karną, Tygodnik Powszechny 1977, nr 38.


KAZIMIERZ BUCHAŁABuchala

Urodził się 6 lutego 1924 roku w Gierałtowicach. Edukację w gimnazjum w Wadowicach przerwała agresja niemiecka na Polskę. Jego młodość przypadła na trudne lata okupacji, w czasie której jego rodzina została pozbawiona gospodarstwa rolnego i żyła w bardzo trudnych warunkach materialnych, a on sam trafił na przymusowe roboty do Niemiec, pracując fizycznie na roli. W styczniu 1945 r. po wyzwoleniu powiatu wadowickiego powrócił do domu. Wstąpił do Armii Krajowej. 7 lutego 1945 roku odniósł poważne obrażenia ciała w wyniku wybuchu niewypału, stracił prawą rękę i dwa palce lewej ręki. Pomimo poważnego kalectwa kontynuował edukację. W roku 1946, po zdanym egzaminie dojrzałości, rozpoczął studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W roku 1950 ukończył studia prawnicze oraz został asystentem, a od roku 1953 adiunktem, w kierowanej przez Władysława Woltera, Katedrze Prawa Karnego UJ. W 1959 roku Kazimierz Buchała otrzymał stopień naukowy doktora nauk prawnych, broniąc pracę zatytułowaną Wina przy przestępstwach sprowadzenia powszechnego niebezpieczeństwa. W 1964 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie specjalności prawo karne na podstawie pracy Dyrektywy sądowego wymiaru kary. Po przejściu prof. Woltera na emeryturę, w dniu 1 października 1967 r. obejmuje kierownictwo Katedry Prawa Karnego. W latach 1968–1972 sprawował funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji UJ. W roku 1972 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w roku 1975 profesora zwyczajnego. Kazimierz Buchała był członkiem PZPR. W latach 1978–1979 pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Uczelnianego UJ. W 1981 r. zaangażował się prace stworzonej w Ministerstwie Sprawiedliwości Komisji do przygotowania projektu kodeksu karnego, której celem było zreformowanie represyjnego sytemu prawa karnego. Plany te zniweczyło wprowadzenie stanu wojennego. W 1987 r. został przewodniczącym powstałej Komisja do spraw Reformy Prawa Karnego. Prace tej Komicji już po przełomie politycznym roku 1989 doprowadziły do uchwalenia Kodeksu karnego z 1997. W 1994 r. przeszedł na emeryturę, rezygnując z kierowania Katedrą Prawa Karnego. W zasadzie do końca swojego życia aktywnie pracował naukowo o czym świadczą liczne publikacje powstałe w tym okresie. Obok pracy naukowej Kazimierz Buchała od samego początku swojej kariery był aktywnym zawodowo prawnikiem praktykiem. Jeszcze jako student w latach 1949–1950 odbył aplikację sądową. W roku 1950 został nominowany na stanowisko sędziego w Sądzie Powiatowym w Krakowie. Jego kariera w sądownictwie była jednak bardzo krótka, ponieważ w roku 1951 został usunięty z sądu z powodu przynależności do AK. W 1953 r., pomimo poważnych problemów, udało mu się uzyskać wpis na listę adwokatów. Czynnie zawód adwokacki wykonywał do roku 1963 kiedy to wszedł zakaz łączenia etatowej pracy naukowej z wykonywaniem zawodu adwokata. Pomimo tego, że nie wykonywał zawodu pozostał w adwokaturze, aktywnie angażując się w jej działalność. Kilkukrotnie był dziekanem Okręgowej Rady Adwokackiej w Krakowie. W latach 1981–1983 był prezesem Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, a do 1985 r. pozostał członkiem jej Prezydium. Między innymi dzięki jego działaniom w 1982 r. przyjęto, obowiązującą do dnia dzisiejszego, liberalną, jak na ówczesne standardy ustawę Prawo o adwokaturze. Odszedł z korporacji adwokackiej z uwagi na fakt pełnienia w latach 1985–1989 stanowiska sędziego Trybunału Konstytucyjnego, w pierwszym składzie sędziowskim po powstaniu tej instytucji. Był członkiem Rady Legislacyjnej oraz Centralnej Komisji ds. Tytułów i Stopni Naukowych. Prof. Buchała aktywnie działał w stowarzyszeniach naukowych. Był członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN oraz Niemieckiego Towarzystwa Prawa Porównawczego. Utrzymywał liczne kontakty międzynarodowe, zwłaszcza z niemieckojęzycznymi środowiskami karnistycznymi. Ściśle współpracował z Instytutem Prawa Karnego Międzynarodowego i Zagranicznego w Freiburgu Bryzowskim, a także z Instytutami Prawa Karnego w Kolonii, Frankfurcie nad Menem, gdzie był profesorem wizytującym, i wieloma innymi ośrodkami naukowymi. Zmarł 2 września 2002 r. Został pochowany na cmentarzu w Suchej Beskidzkiej.

Bibliografia:
Monografie, komentarze i opracowania zbiorowe:

  1. Warunkowe zwolnienie. Komentarz do ustawy z 25 maja 1957 roku (współautor J. Bafia), WP 1957, ss. 128;
  2. Wina przy przestępstwach sprowadzenia powszechnego niebezpieczeństwa, Warszawa 1960, PWN, ss. 83;
  3. Przestępstwa w komunikacji drogowej, Warszawa 1961, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 207;
  4. Dyrektywy sądowego wymiaru kary, Warszawa 1964, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 184;
  5. Zasady organizacji i funkcjonowania zespołów adwokackich, Warszawa 1969, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 42;
  6. Bezprawność przestępstw nieumyślnych i wyłączające ją dozwolone ryzyko, Warszawa 1971, ss. 270;
  7. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej, Wydawnictwo Prawnicze 1973, ss. 262;
  8. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz bezpieczeństwu w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym (w:) red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, System prawa karnego. O przestępstwach w szczególności, t. IV, cz.1, PWN 1985, § 20–31, s. 181–281;
  9. Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna, pod red. K. Buchały (współautorzy Z. Ćwiąkalski, M. Szewczyk, A. Zoll), Wydawnictwo Prawnicze, wyd. 1 – Warszawa 1990, ss. 415; wyd. 2 zmienione i poszerzone – Warszawa 1994, ss. 520;
  10. Komentarz do ustawy o ochronie obrotu gospodarczego. Stan prawny na 10 lipca 1995 r. (współautorzy: P. Kardas, J. Majewski, W. Wróbel), Warszawa 1995, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 260;
  11. Przestępstwa i wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej, Bydgoszcz 1997, wyd. Branta, ss. 227;
  12. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1-116 k.k. (współautor: A. Zoll), Kraków 1998, Zakamycze, ss. 657;
  13. Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. T. 2: art. 117-277; T. 3: art. 278-363 (współautorzy: G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas, J. Majewski, M. Rodzynkiewicz, M. Szewczyk, W. Wróbel, red. A. Zoll), Kraków 1999, Zakamycze, ss. 1120 + 978.

Podręczniki i skrypty:

  1. Związek przyczynowy w prawie karnym (współautorzy: red. W. Wolter, M. Lipczyńska), PWN 1953, ss. 139;
  2. Wina w prawie karnym (współautorzy: red. W. Wolter, M. Dąbrowski), PWN 1954, ss. 123;
  3. Podstawowe wiadomości z prawa i procesu karnego, (współautorzy: red. W. Wolter, T. Hanausek, S. Waltoś), Kraków 1966, UJ, ss. 109;
  4. Zarys prawa karnego materialnego i procesowego. Dla Zawodowego Studium Administracyjnego, red. K. Buchała (współautorzy: S. Waltoś, T. Hanausek), PWN, wyd. I – 1967, wyd. II 1969, wyd. III, Kraków 1971, UJ, ss. 162;
  5. Wykład prawa karnego na podstawie kodeksu karnego z 1969 r. Część I. Część ogólna, zeszyt 2. Nauka o karze, wyd. I – Kraków 1972, UJ, ss. 222; wyd. II – Kraków 1974, UJ, ss. 222;
  6. Zasady prawa i procesu karnego (współautor: S. Waltoś), Warszawa 1975, PWN, ss. 311;
  7. Prawo karne materialne, Warszawa, PWN, wyd. I – 1980, ss. 780; wyd. 2 zmienione i poszerzone – 1989, ss. 719;
  8. Polskie prawo karne, Warszawa, PWN, wyd. I – 1995, ss. 492, wyd. II – 1997, ss. 492.

Artykuły:

  1. Niektóre zagadnienia na tle art. 65 k.p.k., Nowe Prawo 1955, nr 12, s. 56–63;
  2. Przestępstwa wywołania klęski żywiołowej i katastrofy w komunikacji na tle projektu k.k., Państwo i Prawo 1956, z. 11, s. 855–868;
  3. Podstawy stosowania aresztu tymczasowego w ustawie i praktyce, Nowe Prawo 1957, nr 7–8, s. 52–69;
  4. Zagadnienia spekulacji na tle ustawy z dn. 15.07.1957 r., Nowe Prawo 1957, nr 10, s. 3–21;
  5. Problemy zbiegu przepisów ustawy o zwalczaniu spekulacji z przepisami innych ustaw, Palestra 1959, nr 5, s. 39–51;
  6. Usiłowanie dolo eventuali (w:) red. M. Cieślak, Zagadnienia prawa karnego i teorii prawa. Księga Pamiątkowa ku czci profesora Władysława Woltera, Wydawnictwo Prawnicze 1959, s. 25–41;
  7. Należyta ostrożność w ruchu pojazdów mechanicznych a granica zaufania do przestrzegania przepisów przez innych użytkowników dróg publicznych, Nowe Prawo 1959, nr 11, s. 1304–1312;
  8. Czy odczytywać protokoły oskarżonych i zeznań świadków przed pytaniami sądu i stron procesowych, Palestra 1960, nr 2, s. 36–46;
  9. Przestępstwa drogowe popełnione w stanie nietrzeźwości, Nowe Prawo 1960, nr 7–8, s. 987–999;
  10. Sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy w komunikacji przez nietrzeźwego kierowcę pojazdu mechanicznego, Nowe Prawo 1960, nr 10, s. 1306–1318;
  11. Problemy zamiaru wynikowego, Państwo i Prawo 1960, z. 4–5, s. 706–718;
  12. Przestępne zaniechanie udzielenia pomocy w niebezpieczeństwie grożącym życiu człowieka, Państwo i Prawo 1960, z. 12, s. 995–1005;
  13. Problemy wyroku zaocznego, Nowe Prawo 1961, nr 3, s. 333–344;
  14. Nadmierna szybkość pojazdów jako przyczyna wypadków drogowych, Palestra 1961, nr 7, s. 54–67;
  15. Nowe uregulowania prawne bezpieczeństwa i porządku ruchu na drogach publicznych, Nowe Prawo 1962, nr 2, s. 155–168;
  16. Przestrzeganie zasad ostrożności – problem bezprawności czy winy, Państwo i Prawo 1963, z. 7, s. 84–92;
  17. Wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawie przestępstw
    drogowych    , Państwo i Prawo 1964, z. 4, s. 638–649;
  18. Z problematyki tzw. zasad ostrożności w ruchu drogowym, Palestra 1965, nr 10, s. 68–77;
  19. W sprawie warunków pracy adwokata w zespole, Palestra 1967, nr 1, s. 24–30;
  20. Praskie sympozjum poświęcone obronie w warunkach społeczeństwa socjalistycznego, Palestra 1967, nr 1, s. 108–117;
  21. Społeczne znaczenie obrony i jej zadania w warunkach społeczeństwa socjalistycznego, Palestra 1967, nr 3, s. 36–41;
  22. Uzasadnienie wyroku w części dotyczącej kary, Nowe Prawo 1967, nr 7–8, s. 874–889;
  23. Z zagadnień sądowego wymiaru kary za przestępstwa drogowe, Nowe Prawo 1968, nr 5, s. 729–747;
  24. Rola czynnika nietrzeźwości w wymiarze kary sądowej, Alkohologia Łódzka 1968, t. IV, s. 26-32;
  25. Wypadki górskie w aspekcie prawa (współautor A. Dobrowolski), Taternik 1968, nr 1, s. 3–6;
  26. Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary, Państwo i Prawo 1969, z. 2, s. 305–315;
  27. W sprawie sporu o tajemnicę adwokacką, Palestra 1969, nr 2, s. 35–51;
  28. System sądowego wymiaru kary w nowym kodeksie karnym, Palestra 1969, nr 7, s. 15–27;
  29. Adwokatura na tle zagadnień praworządności w świetle tez oraz uchwały V Zjazdu PZPR, Palestra 1968, nr 11, s. 13–24;
  30. System wymiaru kary w prawie karnym administracyjnym, Krakowski Studia Prawnicze 1969, rok II, nr 3–4, s. 149–166;
  31. Bezprawność zorientowana na zachowanie się sprawcy, czy też jego następstwa (w:) red. J. Fiema, W. Gutekunst, S. Hubert, Księga Pamiątkowa ku czci prof. dr Witolda Świdy, Warszawa 1969, s. 22-34;
  32. Władysław Wolter, Nauka Polska 1969, nr 4, s.76–81;
  33. Społeczne niebezpieczeństwo czynu jako dyrektywa sądowego wymiaru kary, Krakowski Studia Prawnicze 1970, rok III, s. 143–156;
  34. W sprawie znikomego społecznego niebezpieczeństwa czynu, Palestra 1970, nr 3, s. 66–74;
  35. Odpowiedzi Redakcji na pytania czytelników (współautorzy: M. Lato, Z. Jędrzejewski), Palestra 1970, nr 2, s. 4–22;
  36. Ogólna problematyka naruszenia zasad bezpieczeństwa ruchu z art. 145 k.k., Palestra 1971, nr 2, s. 49–58;
  37. Naruszenie zasad bezpieczeństwa ruchu jako istotny warunek przestępności wypadku drogowego. Z problematyki stykowej przepisów prawa karnego oraz prawa drogowego, Krakowski Studia Prawnicze 1971, rok IV, s. 139–152;
  38. Zaliczanie tymczasowego aresztowania – problemy wykładni przepisów kodeksu karnego, Nowe Prawo 1971, nr 5, s. 668–686;
  39. Wymiar kary łącznej, Państwo i Prawo 1972, z. 1, s. 49–61;
  40. Niektóre prawnokarne problemy nieudzielenia pomocy przez lekarza w aspekcie postępu w medycynie, Przegląd Lekarski 1972, nr 3, s. 377–384;
  41. Odpowiedzialność za przestępstwa kwalifikowane przez następstwo czynu, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1972, nr 1, s. 18–30;
  42. Warunkowe zawieszenie wykonania kary a wyrok łączny (dwugłos) (współautor Z. Krauze), Nowe Prawo 1972, nr 9, s. 1295–1313;
  43. Kara śmierci w krajach kapitalistycznych, Prawo i Życie 1972, nr 10;
  44. Kumulatywna kwalifikacja przestępstw komunikacyjnych, Nowe Prawo 1972, nr 11, s. 1615–1626;
  45. Problemy kary łącznej, Krakowski Studia Prawnicze 1972, rok V, s. 82–100;
  46. Ucieczka z miejsca wypadku jako problem kodyfikacyjny (w:) Opiniowanie nietrzeźwości po wypadkach drogowych. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Katowice 1973.
  47. Materialne pojęcie przestępstwa i jego konsekwencja w prawie karnym (współautorzy: K. Mioduski, W. Wolter, F. Wróblewski) (w:) Problemy nowego prawa karnego, Warszawa 1973, s. 1–37;
  48. Wybrane problemy odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa komunikacyjnego, Palestra 1974, nr 2, s. 7–19;
  49. Granice obrony koniecznej, Palestra 1974, nr 5, s. 33–45;
  50. Wykładnia pojęć podstawowych, Gazeta Sądowa 1974, nr 6, s. 6;
  51. Niektóre problemy nietrzeźwości kierujących pojazdami, Zeszyty Naukowe Akademii Spraw Wewnętrznych 1974, nr 5;
  52. Z rozważań nad winą nieumyślną – niedbalstwo, Państwo i Prawo 1975, z. 2, s. 50–60;
  53. Przestępstwa drogowe, ich sprawcy i polityka karna, ZNUJ Prace Prawnicze 1975, zeszyt 71, s. 79–87;
  54. Wytyczne wymiaru sprawiedliwości w sprawie przestępstw drogowych z 28 lutego
    1975 r.,     Nowe Prawo 1975, nr 10–11, s. 1279–1289;
  55. Sprawcy przestępstw w komunikacji drogowej, Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 1975, nr 2, s. 3–22;
  56. 19 haseł (w:) Mała Encyklopedia Prawa, PWN 1975;
  57. Niektóre problemy wymiaru kar najsurowszych, Państwo i Prawo 1976, z. 11, s. 38–54.
  58. Wina – wina nieumyślna, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Prawnicze 1977, nr 74, s. 79–113;
  59. Zabójstwo z afektu w polskiej nauce i praktyce wymiaru sprawiedliwości, Studia Prawnicze 1977, tom VI;
  60. Sprowadzenie niebezpieczeństwa wypadku komunikacyjnego (w:) Księga pamiątkowa ku czci Tadeusza Cypriana, Poznań 1977;
  61. Niektóre problemy z pogranicza kodeksu karnego i kodeksu wykroczeń (współautor A. Zoll), Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 1977, nr 7, s. 122–136;
  62. Polityka karna w latach 1970–75 na tle ogólnych zasad wymiaru kary, Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 1978, nr 8, s. 41–64;
  63. Niektóre problemy przestępstw kwalifikowanych przez następstwo, Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 1978, nr 10, s. 89–103;
  64. Odpowiedzialność karna za wypadek związany z niewydolnością organizmu (w:) Wypadkowość drogowa: alkoholizm oraz inne przyczyny biologiczne. Materiały naukowe II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej, Katowice 1979;
  65. Zasady karania recydywistów w polskim prawie karnym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Prawnicze 1979, z. 89, s. 25–39;
  66. Niektóre problemy kodyfikacji przepisów części ogólnej prawa karnego, Nowe Prawo 1981, nr 5, s. 86–100;
  67. System sądowego wymiaru kary według kodeksu karnego z 1969 r. a problemy kodyfikacji prawa karnego, Państwo i Prawo 1981, z. 8, s. 29–41;
  68. Dyskusja nad projektem zmian k.k., Problemy Praworządności 1981, nr 11;
  69. Prawo o adwokaturze, Państwo i Prawo 1982, z. 10, s. 3–17;
  70. Zadania adwokatury u progu wejścia w życie prawa o adwokaturze. Przemówienie, Palestra 1982, nr 11–12, s. 8–16;
  71. Treść i funkcja zasady winy (w:) Księga pamiątkowa ku czci Igora Andrejewa, Studia Iuridica 1982, t. X;
  72. W stupięćdziesięciolecie śmierci Paula Johana Anzelma Feuerbacha (współautor A. Zoll), Państwo i Prawo 1983, z. 12, s. 27–38;
  73. Koncepcja polityki kryminalnej Bronisława Wróblewskiego, Studia Prawnicze 1983, nr 3, s. 9–19;
  74. Z rozważań nad modelem adwokatury w państwie socjalistycznym, Palestra 1985, nr 12;
  75. Niektóre problemy zachowania w warunkach umiarkowanego ryzyka, Studia Prawnicze 1986, nr 1–2, s. 137–159;
  76. Norymberga. 40 rocznica procesów norymberskich, Palestra 1986, nr 4, 73–74;
  77. Nowe ujęcie karalnego marnotrawstwa i niegospodarności w art. 217 k.k., Palestra 1986, nr 5–6, s. 49–60;
  78. Władysław Wolter 1897–1986. Wspomnienie pośmiertne, Państwo i Prawo 1986, z. 7, s. 101–104;
  79. Zasady odpowiedzialności karnej w przyszłej konstytucji (współautor L. Kubicki), Państwo i Prawo 1987, z. 10, s. 145–156;
  80. Niektóre problemy zabójstwa pod wpływem silnego afektu, Palestra 1987, nr 10–11, s. 123–145;
  81. Uwagi w kwestii społecznych skutków i funkcjonowania znowelizowanego prawa karnego, Biuletyn Rady Legislacyjnej 1987, nr 10, s. 37–49;
  82. Władysław Wolter, Nachruf. A. I. G. XX 1987;
  83. Sprawstwo pośrednie w polskiej nauce prawa karnego i orzecznictwie sądowym (współautor L. Kubicki), Studia Prawnicze 1988, z. 1–2, s. 169–183;
  84. Kara grzywny – problemy orzekania i nowelizacji, Palestra 1988, nr 6, s. 28–38;
  85. Przypisanie zachowania popełnionego w stanie niepoczytalności (poczytalności ograniczonej) spowodowanej odurzeniem się lub silnym afektem, Studia Prawnicze 1988, nr 1–2, s. 223–245;
  86. Zasada winy – teraźniejszość i przyszłość, Studia Iuridica 1988, t. XVI, s. 21–34;
  87. Zgromadzenie ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Państwo i Prawo 1988, z. 11, s. 125–127;
  88. Niektóre problemy przedterminowego warunkowego zwolnienia. (W związku z ostatnią nowelizacją kodeksu karnego), Państwo i Prawo 1988, z. 12 s. 46–55;
  89. Zasady odpowiedzialności karnej jako problem konstytucyjny (współautor L. Kubicki) (w:) Konstytucyjne podstawy wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, Kraków 1989;
  90. Prawa i wolności obywatelskie, ND 1989, nr 4, s. 82–95;
  91. Władysław Wolter (1897-1986). Sylwetka naukowa, Nowe Prawo 1989, nr 4–5, s. 215–219;
  92. Przypisanie skutku stanowiącego znamię nieumyślnego deliktu (w:) red. T. Kaczmarek, Teoretyczne problemy odpowiedzialności karnej w polskim i niemieckim prawie karnym, Wrocław 1990;
  93. Niektóre prawnokarne problemy zwalczania AIDS, Zeszyty Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego 1990;
  94. O co w gruncie rzeczy toczy się spór?, Państwo i Prawo 1990, z. 8, s. 89–92;
  95. System kar, środków karnych i zabezpieczających w projekcie kodeksu karnego w 1990 r., Państwo i Prawo 1991, z. 6, s.15–30;
  96. Sędziowie (zakres konstytucyjnej regulacji zasady niezawisłości, problemy powoływania i gwarancji niezawisłości) (w:) red. L. Garlicki, Studia Konstytucyjne. T.5. Organy ochrony prawa. Regulacja w nowej konstytucji, Warszawa 1989, s. 110–136;\
  97. Z rozważań nad społecznym niebezpieczeństwem czynu, Studia Iuridica 1991, t. XIX, s. 15–25;
  98. Nieświadomość bezprawności a przestępstwo nieumyślnie popełnione, Przegląd Prawa Karnego 1992, nr 6, s. 17–32;
  99. Dyskusja daleka od projektu kodeksu karnego i rzetelności, Palestra 1992, nr 5–6, s. 90–106;
  100. System sądowego wymiaru kary w projekcie kodeksu karnego (w:) red. S. Waltoś, Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, Kraków 1993 s. 131–147;
  101. W sprawie szanowania tradycji (dobrej) i rzeczowej dyskusji, Palestra 1993, nr 11, s. 75–81;
  102. Założenia modelu sankcji karnych i ich orzekania według projektu kodeksu karnego (w:) T. Bojarski, E. Skrętowicz, Problemy reformy prawa karnego, Lublin 1993, s. 26–46;
  103. W sprawie tzw. sprawstwa pośredniego i pokrewnych formy sprawstwa, Przegląd Sądowy 1994, nr 3, s. 3–11;
  104. Wybrane zagadnienia ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, Państwo i Prawo 1994, z. 12, s. 30–39;
  105. O projekcie kodeksu karnego – wybrane uwagi polemiczne. (W związku z art. S. Łagodzińskiego, Państwo i Prawo 1994 nr 10), Państwo i Prawo 1995, z. 2, s. 75–84;
  106. Problemy kryminalizacji ucieczki uczestnika karalnego zdarzenia w ruchu drogowym, Prokuratura i Prawo 1995, nr 2, s. 12–25;
  107. Niektóre problemy przestępstwa nadużycia zaufania i niegospodarności, Prokuratura i Prawo 1995, nr 6, s. 7–15;
  108. Zawinienie na przedpolu czynu zabronionego. Wybrane problemy, Przegląd Prawa Karnego 1995, nr 12, s. 5–18;
  109. Problemy wyboru wiodącej dyrektywy wymiaru kary według art. 54 projektu kodeksu karnego z 1995 r., Przegląd Prawa Karnego 1995, nr 13, s. 5–19;
  110. Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji w projekcie kodeksu wykroczeń z lutego 1996 r. (w:) red. T. Bojarski, M. Mozgowa, J. Szumski, Rozwój polskiego prawa wykroczeń, Lublin 1996, s. 95–105;
  111. Ucieczka kierowcy z miejsca wypadku (w:) red. L. Tyszkiewicz, Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, Katowice 1996, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 34–46;
  112. Konstytucja a podstawowe zasady prawa karnego materialnego (w:) Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej. Warszawa 1996, s. 285–299;
  113. AIDS i prawnokarne problemy nieudzielenia pomocy (w:) red. A. J. Szwarc, AIDS i prawo karne, Poznań 1996, Wydawnictwo Poznańskie, s. 87–101;
  114. Zbiegnięcie z miejsca wypadku drogowego, Przegląd Sądowy 1996, nr 1, s. 3–20;
  115. Niektóre zagadnienie nowelizacji prawa karnego, Państwo i Prawo 1996, z. 3, s. 3–12;
  116. Powrotność do przestępstwa a wymiar kary, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1997, z. 1, s. 7–17;
  117. Wina czynu a zawinienie na przedpolu czynu zabronionego (w:) red. E.W. Pływaczewski, Aktualne problemy prawa karnego i kryminologii, Białystok 1998, s. 61–85;
  118. Kara śmierci: argumenty za oraz przeciwko tej karze (w:) red. Ewa Nowicka-Włodarczyk, Kara śmierci, Kraków 1998;
  119. Przestępstwo dopuszczenia do ruchu pojazdu zagrażającego jego bezpieczeństwu lub kierowcy nietrzeźwego albo znajdującego się pod wpływem środka odurzającego, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1998, z. 1–2, s. 125–134;
  120. Prace nad nowym kodeksem karnym – próba podsumowania, Państwo i Prawo 1998, z. 9–10, s. 3–9;
  121. Niektóre problemy wykładni znamion przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, Prokuratura i Prawo 1998, nr 11–12, s. 7–17;
  122. Współczesne problemy związane z konstrukcją teoretyczną sprawstwa pośredniego (w:) red. O. Górniok, U progu nowych kodyfikacji karnych. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Leonowi Tyszkiewiczowi, Katowice 1999, s. 42–50;
  123. Zbiegnięcie kierującego pojazdem mechanicznym z miejsca zdarzenia (w:) red. A. J. Szwarc, Rozważania o prawie karnym. Księga Pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Aleksandra Ratajczaka, Poznań 1999, s. 45–50;
  124. Władysław Wolter (w:) red. J. Stelmach, W. Uruszczak, Złota Księga Wydziału Prawa i Administracji, s. 339–345.

Glosy:

  1. Glosa do wyroku SN z 27 czerwca 1958 r. I K 176/58 (dot. pojęcia sprowadzenia niebezpieczeństwa katastrofy w rozumieniu art. 215 k.k. z 1932 r.), Państwo i Prawo 1960, z. 3, s. 575–578;
  2. Glosa do wyroku SN z 13 lipca 1960 r. II K 486/60 (dot. strony przedmiotowej i podmiotowej przestępstwa z art. 215 k.k. z 1932 r.), Państwo i Prawo 1962, z. 10, s. 716–720;
  3. Glosa do wyroku SN z 1 lutego 1962 r. V K 1742/61 (dot. przestępstwa z art. 215 k.k. z 1932 r.; odpowiedzialność nietrzeźwego kierowcy), Państwo i Prawo 1963, z. 8–9, s. 444–449;
  4. Glosa do postanowienia SN z 29 marca 1966 r., Rw 1258/65 (dot. zmniejszonej poczytalności; wymiaru kary), Państwo i Prawo 1967, z. 1, s. 177–180;
  5. Glosa do wyroku SN z 9 sierpnia 1966 r. II KR 19/66 (dot. wyłudzenia mienia społecznego i oszustwa), Państwo i Prawo 1967, 6, s. 1045–1048;
  6. Glosa do wyroku SN z 31 października 1967 r. III KR 107/67 (nadzwyczajne złagodzenie kary przy przekroczeniu granic obrony koniecznej), Państwo i Prawo 1969, z. 3, s. 651–653;
  7. Glosa do wyroku SN z 11 lipca 1968 r. V KRN 337/68 (dot. prowadzenia pojazdu mechanicznego przez kierowcę niesprawnego fizycznie lub niedysponowanego psychicznie oraz pojęcia lekkomyślności), Państwo i Prawo 1970, z. 3–4, s. 631–634;
  8. Glosa do wyroku SN z 3 lutego 1969 r. V KRN 9/69 (dot. prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości przez instruktora szkolenia kierowców), Państwo i Prawo 1970, z. 5, s. 830–833;
  9. Glosa do wyroku SN z 20 sierpnia 1970 r. RNw 33/70 (dot. wykładni art. 83 § 3 k.k. z 1969 r.; zasady zaliczania aresztu tymczasowego na poczet kary, gdy orzeczono obok kary pozbawienia wolności karę grzywny), Państwo i Prawo 1971, z. 1, s. 183–186;
  10. Glosa do wyroku SN z 12 sierpnia 1972 r. VI KZP 25/71 (problem warunków odpowiedzialności za czyn popełniony za granicą; zasada ne bis in idem; reguły operacyjne sądowego wymiaru kary w stosunku do sprawcy uprzednio ukaranego za ten sam czyn za granicą – wykładnia art. 4 u.k.s. z 1960 r.), Nowe Prawo 1972, nr 3, s. 515–518;
  11. Glosa do wyroku SN z 19 sierpnia 1971 r., RNW 93/71 (dot. problematyki stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu w aspekcie art. 26 k.k. z 1969 r.; stosowanie art. 26 k.k. do przestępstwa z art. 304 § 1 k.k. z 1969 r.), OSPiKA 1972, nr 10, s. 447–449;
  12. Glosa do wyroku SN z 10 kwietnia 1972 r. I KR 4/72 (dot. pojęcia sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa pożaru; usiłowania; wykładnia art. 136–139 k.k.), Państwo i Prawo 1972, z. 12, s. 181–184;
  13. Glosa do wyroku SN z 24 sierpnia 1972 r. VI KZP 19/72 (dot. orzekania kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych), Nowe Prawo 1973, nr 4, s. 614–617;
  14. Glosa do wyroku SN z 20 czerwca 1972 r. V KRN 215/72 (dot. dyrektyw sądowego wymiaru kary), Państwo i Prawo 1973, z. 4, s. 172–175;
  15. Glosa do wyroku SN z 15 listopada 1972 r. VI KZP 59/72 (dot. kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy określających przestępstwo umyślne i nieumyślne), OSPiKA 1973, z. 5, s. 220–222;
  16. Glosa do wyroku SN z 26 września 1972 r. V KRN 379/72 (dot. kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy; nieumyślnego spowodowanie śmierci i nieudzielenie pomocy ofierze wypadku drogowego), OSPiKA 1973, nr 12, s. 557–560;
  17. Glosa do wyroku SN z 24 stycznia 1973 r. KR 289/72 (dot. zamiaru ewentualnego; strony podmiotowej przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. oraz z art. 152 k.k. z 1969 r.; naruszenia obowiązku ostrożności), Państwo i Prawo 1974, z. 3, s. 161–164;
  18. Glosa do uchwały składu 7 sędziów SN z 15 lutego 1973 r., VI KZP 66/72 (dot. stanu nietrzeźwości a podejmowanie czynności związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu pojazdów; wykładnia art. 147 § 1 k.k. z 1969 r.), OSPiKA 1974, z. 3, s. 132–134;
  19. Glosa do wyroku SN z 22 marca 1973 r. I KR 425/72 (dot. orzekania kary łącznej), Państwo i Prawo 1974, z. 6, s. 178–180;
  20. Glosa do wyroku SN z 16 stycznia 1974 r. III KR 311/73 (dot. odpowiedzialności karnej lekarza za błąd w leczeniu), Nowe Prawo 1974, nr 11, s. 1582–1585;
  21. Glosa do wyroku SN z 12 lutego 1974 r. III KR 324/73 (dot. usiłowania nieudolnego; stosowania art. 11 k.k. do przestępstwa z art. 208 k.k. z 1969 r.), OSPiKA 1974, z. 12, s. 554–556;
  22. Glosa do wyroku SN z 14 stycznia 1974 r. I KR 193/73 (dot. współsprawstwa przy przestępstwach indywidualnych), Państwo i Prawo 1975, nr 1, s. 162–165;
  23. Glosa do wyroku SN z 8 maja 1974 r. V KRN 3/74 (dot. zasad wymiaru kary przy przestępstwach komunikacyjnych), Państwo i Prawo 1975, z. 3, s. 176–179;
  24. Glosa do wyroku 7 sędziów SN z 30 kwietnia 1974 r. VI KRN 26/74 (dot. problematyki przekroczenia granic obrony koniecznej), Nowe Prawo 1975, nr 2, s. 326–329;
  25. Glosa do wyroku SN z 9 lipca 1974 r. IV KR 61/74 (dot. dyrektyw prewencji ogólnej i nagminności), Nowe Prawo 1975, nr 4, s. 612–614;
  26. Glosa do wyroku SN z 7 czerwca 1974 r. IV KR 99/74 (dot. dyrektyw sądowego wymiaru kary), Nowe Prawo 1975, nr 5, s. 763–766;
  27. Glosa do wyroku SN z 10 lipca 1974 r. V KRN 60/74(dot. rażącej współmierności kary; wykładni art. 387 pkt 4 k.p.k.), Państwo i Prawo 1975, z. 6, s. 178-180;
  28. Glosa do wyroku SN z 24 kwietnia 1974 r. I KR 438/73 (dot. pojęcia katastrofy w komunikacji oraz zamiaru ewentualnego), OSPiKA 1976, z. 4, poz. 72;
  29. Glosa do wyroku SN z 18 lipca 1975 r. V KRN 76/75 (dot. funkcji kary grzywny), Nowe Prawo 1976, nr 6, s. 986–991;
  30. Glosa do wyroku SN z 18 września 1975 r. VI KZP 2/75 (dot. nadzwyczajnego złagodzenie kary w stosunku do sprawcy występku o charakterze chuligańskim), Państwo i Prawo 1976, z. 8–9, s. 255–258;
  31. Glosa do wyroku SN z 6 lutego 1976 r. Rw 45/76 (dot. wymiaru kary za usiłowanie popełnienia przestępstwa), Nowe Prawo 1976, nr 10, s. 1487–1489;
  32. Glosa do wyroku SN z 6 luty 1976 r. Rw 16/76 (dot. problemu możliwości przewidywania; niedbalstwa; czynnej napaści na przełożonego), OSPiKA 1977, z. 1, poz. 8;
  33. Glosa do wyroku SN z 20 lutego1976 r. Rw 72/76 (dot. sędziowskiego wymiaru kary w przypadku przekroczenia granic obrony koniecznej), Państwo i Prawo 1977, z. 3, s. 185–188;
  34. Glosa do wyroku SN z 27 lipca 1976 r. VI KRN 113/76 (dot. odpowiedzialności za spowodowanie wypadku komunikacyjnego), Nowe Prawo 1977, nr 5, s. 782–785 (współautor W. Koryciński);
  35. Glosa do wyroku SN z 18 maja 1976 r. VI KRN 63/76 (dot. naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem; wykładni art. 73 § 1 i 75 § 3 k.k. z 1969 r.), Nowe Prawo 1977, nr 9, s. 1311–1314;
  36. Glosa do wyroku SN z 6 kwietnia 1977 r. V KR 45/77 (dot. wpływu kumulatywnej kwalifikacji czynu na wymiar kary), Nowe Prawo 1978, nr 5, s. 830–834;
  37. Glosa do wyroku SN z 2 czerwca 1977 r. II KR 263/76 (dot. wpływu zmiany kwalifikacji prawnej czynu na wymiar kary), Państwo i Prawo 1978, z. 6, s. 177–180;
  38. Glosa do wyroku SN z 17 października 1979 r. VII KZP 32/78 (dot. nieprawidłowości w sprawach karnych), Państwo i Prawo 1980, z. 4, s. 176–181;
  39. Glosa do wyroku SN z 18 lipca 1979 r. IV KR 130/79 (dot. niegospodarności oraz wykładni art. 217 § 1 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1980, z. 8, s. 144–147;
  40. Glosa do wyroku SN z 30 sierpnia 1979 r. II KR 232/79 (dot. wymiaru kary łącznej), Nowe Prawo 1980, nr 11–12, s. 210–213;
  41. Glosa do wyroku SN z 21 września 1981 r. I KR 171/81 (dot. wyrządzenia szkody w rozumieniu art. 130 § 1 k.k. z 1969 r.; łapownictwa i zagarnięcia mienia i przestępstwa zdrady dyplomatycznej), Państwo i Prawo 1983, z. 4, s. 141–145;
  42. Glosa do wyroku SN z 23 grudnia 1981 r. V KRN 248/81 (dot. orzekania nadzoru ochronnego w sytuacji skazania recydywisty), Nowe Prawo 1983, nr 5, s. 127–131;
  43. Glosa do wyroku SN z 10 kwietnia 1982 r. Rw 199/82 (dot. jedności i wielości czynu), Palestra 1983, nr 7, s. 48–50;
  44. Glosa do wyroku SN z 28 października 1983 r. VI KZP 40/83 (dot. zmiany kwalifikacji prawnej czynu oraz orzekania o warunkowym przedterminowym zwolnieniu), Państwo i Prawo 1985, z. 7–8, s. 189–192;
  45. Glosa do wyroku SN z 19 marca 1984 r. KR 47/84 (dot. związku nałogu z popełnionym przestępstwem, którego nie można uznać za okoliczność łagodzącą), Nowe Prawo 1985, nr 10, s. 136–140;
  46. Glosa do wyroku SN z 11 kwietnia 1984 r. V KRN 178/85 (dot. rażącej niewspółmierności kary), Państwo i Prawo 1986, z. 4, s. 139–142;
  47. Glosa do wyroku SN z 15 kwietnia 1986 r. VI KZP 55/85 (dot. orzekania grzywny obok kary pozbawienia wolności; stosowanie art. 54 § 1 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1987, nr 1, s. 148–152;
  48. Glosa do wyroku z 23 maja 1985 r. II KR 121/85 (dot. wykładni art. 51 k.k.; wymiaru kary wobec młodocianego sprawcy przestępstwa), Nowe Prawo 1987, nr 2, s. 131–134;
  49. Glosa do wyroku SN z 21 listopada 1986 r. VI KZP 35/86 (dot. wykładni art. 147 § 2 k.k. z 1969 r.), Nowe Prawo 1987, nr 4, s. 139–142;
  50. Glosa do wyroku SN z 24 października 1985 r. VI KZP 34/85 (dot. warunkowego przedterminowe zwolnienie wobec recydywistów wielokrotnych oraz ustawy o szczególnej odpowiedzialności karnej), Państwo i Prawo 1987, z. 9, s. 143–145;
  51. Glosa do wyroku składu 7 sędziów SN z 24 lipca 1986 r. V KRN 285/86 (dot. wykładni art. 38 i 44 § 2 k.k. z 1969 r.; kara konfiskaty mienia a kara śmierci), Państwo i Prawo 1988, z. 3, s. 147–149;
  52. Glosa do uchwały SN z 23 kwietnia 1992 r., I KPZ 10/92 (dot. nawiązki), Przegląd Sądowy 1993, nr 5, s. 125–129;
  53. Glosa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 9 listopada 1993 r. K 11/93 (dot. niezawisłości sędziowskiej; modelu sądownictwa), Państwo i Prawo 1994, z. 5, s. 106–110;
  54. Glosa do uchwały 7 sędziów SN z 12 kwietnia 1995 r. I KZP 2/95 (dot. odpowiedzialności sprawcy wypadku w razie nieudzielenia pomocy ofierze; wykładni realnego zbiegu występku i przestępstwa), Przegląd Prawa Karnego 1995, nr 13, s. 55–58;
  55. Glosa do wyroku SN z 9 września 1996 r. III KKN 58/96 (dot. zaboru pojazdu w celu krótkotrwałego użycia), OSP 1997, z. 2, poz. 46;
  56. Glosa do uchwały SN z 16 stycznia 1997 r. I KZP 32/96 (dot. pojęcia „poważna szkoda w mieniu” w wypadkach komunikacyjnych w ruchu drogowym), OSP 1997, z. 6, poz. 121;
  57. Glosa do wyroku SN z 9 października 1996 r. V KKN 79/96 (dot. wypadku mniejszej wagi jako uprzywilejowanej postaci czynu o znamionach przestępstwa typu podstawowego), Państwo i Prawo 1997, z. 9, s. 111–114;
  58. Glosa do uchwały SN z 15 maja 1997 r. I KZP 9/97 (dot. odpowiedzialności karnej za puszczenie w obieg sfałszowanego banknotu), OSP 1997, z. 10, poz. 186;
  59. Glosa do wyroku SN z 24 stycznia 1997 r. II KKN 151/96 (dot. niedozwolonego wyrobu spirytusu – pojęcia w „znacznych rozmiarach”), OSP 1997, z. 10, poz. 188;
  60. Glosa do wyroku SA w Katowicach z 5 czerwca 1997 r. II AKa 50/97 (dot. karalnego wejścia w porozumienie) OSP 1998, z. 1, poz. 12;
  61. Glosa do wyroku SN z 27 maja 1997 r. V KKN 268/96 (dot. podejmowania czynności zawodowych przez instruktora nauki jazdy w stanie nietrzeźwości), OSP 1998, z. 3, poz. 67.

Recenzje:

  1. T. Cyprian, Wypadki drogowe w świetle prawa karnego, Państwo i Prawo 1964, z. 3, s. 501–503;
  2. J. Gajewski, Kodeks drogowy i komentarz, Nowe Prawo 1965, nr 4;
  3. S. Pawela, Wykonanie orzeczeń w sprawach karnych, Nowe Prawo 1965, nr 12, s. 1455–1458;
  4. G. Rejman, Usiłowanie przestępstwa w prawie polskim, Państwo i Prawo 1966, z. 2, s. 315–318;
  5. A. Bachrach, Ryzyko i nieostrożność w komunikacji drogowej a oceny prawa karnego, Państwo i Prawo 1966, z. 4, s. 575–577;
  6. T. Cyprian, Postęp techniczny a prawo karne, Państwo i Prawo 1967, z. 11, s. 820–822;
  7. I. Andrejew, Rozpoznanie znamion przestępstwa, Państwo i Prawo 1968, z. 11, s. 834–837;
  8. M. Szerer, Społeczeństwo wobec przestępcy, Państwo i Prawo 1970, z. 6, s. 1010–1013.
  9. I. Andrejew, Polskie prawo karne, Gazeta Sądowa i Penitencjarna 1970, nr 14, s. 8;
  10. I. Andrejew, Rozpoznanie znamion przestępstwa, Droit Polonaise Contemporain 1971, nr 15, s. 39–42;
  11. I. Andrejew, Polskie prawo karne, Państwo i Prawo 1971, z. 2, s. 356–358;
  12. G. Z. Anaszkin, Smiertnaja kaźń w kapitalisticzeskich gosudarstwach, Prawo i Życie 1972, nr 2;
  13. A. Spotowski, Przestępstwa służbowe. (Nadużycie służbowe i łapownictwo w nowym kodeksie karnym), Nowe Prawo 1973, nr 2, s 264–268;
  14. T. Kaczmarek, Sędziowski wymiar kary w PRL, Państwo i Prawo 1973, z. 3, s. 133–136;
  15. A. Krukowski, Społeczna treść przestępstwa, Państwo i Prawo 1974, z. 4, s. 133–136;
  16. J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Komentarz do kodeksu karnego, Państwo i Prawo 1974, z. 10, s. 119–123;
  17. W. Wolter: Nauka o przestępstwie, Droit Polonaise Contemporain 1975, nr 1;
  18. A. Spotowski, Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw, Palestra 1976, nr 12, s. 97–101;
  19. Z. Czeszejko-Sochacki, Z. Krzemiński, Adwokat z urzędu w postępowaniu sądowym, Palestra 1976, nr 11, s. 64–66;
  20. M. Ugrechelidze, Problema nieostorożnoj winy w ugołownom prawie, Państwo i Prawo 1977, z. 5, s. 145–149;
  21. J. Bafia (red.), W. Dexler, J. Kochanowski, J. Rychter, W. Tomczyk, Kodeks drogowy z komentarzem, Nowe Prawo 1977, nr 7–8, s. 1114–1117;
  22. S. Pawela, Resocjalizacja recydywistów w systemie nadzoru ochronnego, Nowe Prawo 1978, nr 9, s. 1351–1354;
  23. I. Andrejew: Ustawowe znamiona czynu. Typizacja i kwalifikacja przestępstwa , Państwo i Prawo 1979, z. 6, s. 123–126.
  24. I. Andrejew: Ustawowe znamiona czynu. Typizacja i kwalifikacja przestępstwa, Droit Polonaise Contemporain 1979, nr 3, s. 52–55;
  25. G. Rejman, Teorie i formy winy w procesie karnym, Państwo i Prawo 1981, z. 6, s. 112–114.
  26. A. Ross, Über den Vorsatz – Studien zur dänischen, englischen, deutschen und schwedischen Lehre und Rechtsprechung, Palestra 1983, 1–2, s. 103;
  27. K. Daszkiewicz: Przestępstwa z afektu w polskim prawie karnym, Państwo i Prawo 1984, z. 4, s. 103–105;
  28. H. Kołakowska-Przełomiec, Zapobieganie przestępczościi , Państwo i Prawo 1985, z. 11–12, s. 146–149.

Prace w językach obcych:

  1. Spolecenska dulożitost obhajoby a jej ukoly v socialistickem pravnim radu (w:) Zpravy advokacie, Zbornik 1967, nr 2;
  2. K woprosu o prirodie dozwolonnego riska, Archivum Iuridicum Cracoviense, 1969, vol. 2, s. 149–166;
  3. Erlaubtes Risiko und die bewußte Fährlassigkeit, Archivum Iuridicum Cracoviense, 1970, vol. 3, s. 201–213;
  4. Peines mesures préventives et autres mesures de traitement ainsi que les directives concernant leur décernement dans le nouveau Code Pénal de la République Populaire de Pologne, Archivum Iuridicum Cracoviense 1971, vol. 4, s. 123–145;
  5. Prinzipen der Brestrafung von Rückfalltätern im polnischen Strafrecht, Staat und Recht 1972, nr 4;
  6. Uber die problematik der Unterlassungsdelikte, Archivum Iuridicum Cracoviense 1972, vol. V, s. 135–148;
  7. Smery a prostriedky trestnej politiky podle tresnieho zakona PRL, Bratislava 1973;
  8. La capture d'aeronéfs illicite, Raport national, Materiały Kongresu AIDP, Budapeszt 1974;
  9. Les Lignes Generales de la Jurisprudence de la Cour Supreme en Materie Penal, Droit Polonaise Contemporain 1974, nr 2;
  10. Quelques problemes de la responsabilité encourure en cas d'infraction aux regles de la circulation routiere, Archivum Iuridicum Cracoviense 1976, vol. 9, s. 45–58;
  11. Prinzipien der Bestrafung von Rückfalltatern im polnischen Strafrecht (w:) Riickfallkriminalität, Wiss. Beiträge der Universitat in Jena 1978;
  12. Die Unterlassungsdelikte im polnischen Strafrecht und in der polnischen Strafrechtstheorie, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1978, vol. 90, nr 2, s. 565–579;
  13. La Reglamentation penale de 1'erreur en droit penale polonais, Droit Polonaise Contemporain 1978, nr 3;
  14. Recenzja I. Andrejew, Ustawowe znamiona czynu. Typizacja i kwalifikacja, Droit Polonaise Contemporain 1979 nr 3 s. 52–55, tekst franc.;
  15. Der Beitrag der Gesellschaft zum Strafvollfzug in Polen (w:) H. Kury, Strafvollfzug und Offentlichkeit, 1980;
  16. Jugendliche Verbrecher und ihre Behandlung im polnischen Strafrecht (w:) Diversion, Alternativen zu klasischen Sanktionenformen, Bd. 1/1981;
  17. Die Personlichkeit des Straftäters und die Anwendung von Strafen und anderen Mitteln, Wiss. Beitrage der Fr. Schiller, Universität Jena, 1982;
  18. Les System des pèines en droit polonaise, Journes de la Societe de la Legislation Comparee 1983;
  19. La nouvelle loi sur le barreau, Droit Polonaise Contemporain, 1983 nr 1–2, s. 21–37;
  20. Nowyj zakon ob adwokaturie, Sovr.Pol.Pravo, 1983 nr 1–2, s. 19–36;
  21. Der dolus eventualis in der polnischen Strafrechtslehre und Rechtssprechung (w:) Festschrift für H. H. Jescheck, 1985.
  22. Die Strategien der Kriminalitätsbekampfung in Polen (w:) Festschrift für H. Kaufmann, Koln 1987;
  23. Ausgewählte Probleme der materialen Begriffsbestimmung der Straftat, Archiwum Iuridicum Cracoviense, 1987, vol. XX, s. 17–32;
  24. Das Erlaubte Risiko in der polnischen Strafrechtslehre und Gerichtspraxsis (w:) A. Eser, G. Fletcher, Rechtfertigung und Entschuldigung, Freiburg 1988;
  25. Raport national, Droit Pènal et techniąues biomedicales (współautor L. Kubicki), Revue Internationale de Droit Penal 1988;
  26. Die Freiheitsstrafe im System des polnischen Strafrechts, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Prawnicze 1989, z. 127, s. 7–20;
  27. Der Einfluss der Feuerbachschen Theorie auf die polnische Strafrechtswissenschaft (współautor A. Zoll), Wiss. Hefte der Universitat Jena 1989;
  28. Die mittelbare Täterschaft in der polnischen Strafrechtslehre und Gerichtspraxsis (współautor L. Kubicki) (w:) Drittes deutsch–polnisches Kolloąuium, Freiburg 1989;
  29. Die Zurechnung von Straftaten im Zustand der Unzurechnungsfähigkeit (w:) Drittes deutsch–polnisches Kolloąuium, Freiburg 1989;
  30. Das Reformvorhaben im polnischen Strafrecht (w:) Viertes deutsch–polnisches Kolloąuium, Freiburg 1990;
  31. Freiheitsentziehende Maßregeln der Sicherung im polnischen Strafrechtssystem, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1990, vol. 102, nr 2, s. 394–414;
  32. Strafwürdigkeit und Strafbarkeit von unechten Unterlässungsdelikten (w:) Strafrechtstheorie im Finische und vergleichunde Perspektiven, Helsinki 1992;
  33. Arten und Form punitiver und nichtpunitiver Sanktionen im polnischen Strafrecht (w:) A. Eser, Von totalitären zum Rechtsstatlichen Strafrecht, Freiburg 1993;
  34. Computercrime and other Grimes against Information Technology. Preparatory Colloąuium Sektion I. National Report: Poland (w:) International Review of Penal Law, 64e Année, ler et 2e Trimesters 1993.
  35. Schuldprinzip und seine Funktion im polnischen Strafrecht, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1994, vol. 106, nr 4, s. 766–781;

  36. Rückfall und Strafzumessung (w:) Internationale Perspektiven in Kryminologie und Strafrecht. Festschrift für Günther Kaiser zum 70, Geburstag, Berlin 1998, s. 718–725.

WŁADYSŁAW MĄCIOR

Urodzony 25 czerwca 1930 r. w Szynwałdzie. Emerytowany profesor prawa karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1951–53 studiował na Wydziale Filologicznym UJ, a następnie przeniósł się na Wydział Prawa, który ukończył w roku 1957. W tym samym roku został zatrudniony na stanowisku asystenta w Katedrze Prawa Karnego. W 1963 r. obronił pracę doktorską Polska konstrukcja podżegania i pomocnictwa a teoria udziału w przestępstwie, której promotorem był prof. Władysław Wolter. Od 1964 r. zatrudniony na stanowisku adiunkta w Katedrze Prawa Karnego UJ. W 1968 r. habilitował się w zakresie prawa karnego na podstawie pracy Problem przestępstw nieumyślnych na tle aktualnych wymagań teorii i praktyki. Tytuł naukowy profesora nauk prawnych uzyskał w 1992 r. na podstawie monografii Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym. Prowadził wykłady i seminaria z zakresu prawa karnego oraz z logiki dla prawników. W latach 2005–2007 był wiceprzewodniczącym Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego przy Ministrze Sprawiedliwości.

Bibliografia:
Monografie:

  1. Problem przestępstw nieumyślnych na tle aktualnych wymagań teorii i praktyki, Kraków 1968, ss. 120;
  2. Czyn ludzki i jego znaczenie w prawie karnym. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1990 Wydawnictwo Prawnicze, ss. 130.

Artykuły naukowe i publicystyczne:

  1. Odpowiedzialność podżegacza i pomocnika za przestępstwa z winy nieumyślnej, Państwo i Prawo 1962, z. 3, s. 468–481;
  2. W kwestii błędu co do bezprawności czynu, Wojskowy Przegląd Prawniczy 1963, z. 1, s. 29–44;
  3. Kryminalno–polityczne konsekwencje ujęcia sprawstwa oraz podżegania i pomocnictwa w projekcie kodeksu karnego 1963 r., Państwo i Prawo 1963, z. 5–6, s. 908–913;
  4. Normatywne skutki błędu co do oceny czynu w świetle projektu kodeksu karnego z 1963 r., Nowe Prawo 1963, nr 6, s. 675–679;
  5. Negatywne znamiona istoty czynu, Państwo i Prawo 1964, z. 5–6, s. 854–863;
  6. Z problematyki zbiegu przestępstw i przepisów ustawy (w sprawie pozornego zbiegu realnego przestępstw), Państwo i Prawo 1965, z. 1, s. 72–79;
  7. O finalizmie w prawie karnym, Państwo i Prawo 1971, z. 6, s. 970–985;
  8. W związku z dyskusją na temat finalizmu, Państwo i Prawo 1972, z. 5, s. 108–112;
  9. Nieświadomość bezprawności czynu a odpowiedzialność karna, Państwo i Prawo 1972, z. 10, s. 70–78;
  10. Postacie zjawiskowe przestępstwa w ujęciu kodeksu karnego PRL z 1969 r., Państwo i Prawo 1971, z. 11, s. 750–764;
  11. Stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu jako priorytetowa dyrektywa sądowego wymiaru kary, Państwo i Prawo 1973, z. 12, s. 100–111;
  12. W kwestii zbiegu przepisów ustawy, Nowe Prawo 1974, z. 6, s. 742–751;
  13. Zbieg przepisów ustawy jako problem logiczny i prawny, Państwo i Prawo 1975, z. 1, s. 30–39;
  14. Uber die Gesetzeskonkurrenz. (Eine Abhandlung zur Ehrung des 50–jährigen Arbeitsjubilaums Prof. dr Władysław Wolter), Archivum Iuridicum Cracoviense 1976, vol. 9, s. 87–98;
  15. Odpowiedzialność karna za przestępne współdziałanie, Państwo i Prawo 1977, z. 4, s. 58–69;
  16. Kara śmierci jako ultima ratio, Państwo i Prawo 1981, z. 9, s. 91–95;
  17. Ogólne dyrektywy sądowego wymiaru kary, Państwo i Prawo 1982, z. 11, s. 114–121;
  18. Zagadnienie ustawowego określenia recydywy, Państwo i Prawo 1983, z. 4, s. 104–108;
  19. Odpowiedzialność karna za podżeganie i pomocnictwo, Państwo i Prawo 1983, z. 7, s. 84–87;
  20. W kwestii nieświadomości bezprawności czynu, Państwo i Prawo 1983, z. 12, s. 105–109;
  21. Odpowiedzialność karna funkcjonariuszy publicznych za przestępstwa popełnione podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, Państwo i Prawo 1984, z. 3, s. 104–108;
  22. Założenia ustawowego wymiaru kary, Państwo i Prawo 1984, z. 6, s. 105–110;
  23. Negatywny wpływ marksizmu na polską naukę prawa karnego, Palestra 1990, nr 8–9, s. 19–26;
  24. W sprawie reformy prawa karnego, Państwo i Prawo 1991, z. 10, s. 89–96;
  25. O usiłowaniu reformowania prawa karnego, Państwo i Prawo 1992, z. 10, s. 87–94;
  26. Kara śmierci: hasła i argumenty, Prawo i Życie 1992, nr 26;
  27. Relatywność nauki o przestępstwie, Państwo i Prawo 1994, nr 3, s. 28–39;
  28. Kodeks pełen złudzeń. (Dot. polityki karnej), Prawo i Życie 1994, nr 6;
  29. Rewizja nadzwyczajna w sprawie Grzegorza Piotrowskiego, Rzeczpospolita 1995, nr 12;
  30. Obrona konieczna, Rzeczpospolita 1995, nr 168;
  31. Projekt nowelizacji prawa karnego, Jurysta 1995, nr 2, s. 3–4;
  32. Z rozważań nad istotą i etiologią przestępstwa (w:) red. L. Tyszkiewicz, Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, Katowice 1996, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 132-141;
  33. Zasady odpowiedzialności karnej w projekcie kodeksu karnego, Państwo i Prawo 1996, z. 6, s. 66–72;
  34. Formy popełnienia przestępstwa w projekcie kodeksu karnego z 1995 r., Państwo i Prawo 1996, z. 7, s. 74–82;
  35. Założenia polityki karnej w projekcie kodeksu karnego z 1995 r., Przegląd Sądowy 1996, nr 9, s. 66–78;
  36. Nadmierna liberalizacja jest tak samo szkodliwa jak nadmierna represja, Rzeczpospolita 1996, nr 113;
  37. Kwestie sporne. (Dot. projektu konstytucji), Rzeczpospolita 1996, nr 190;
  38. Spory o kształt konstytucji, Prawo i Życie 1997, nr 12;
  39. Biedni i bogaci. (Dot. prawa do nauki i ochrony zdrowia), Prawo i Życie 1997, nr 22;
  40. Zasady odpowiedzialności karnej, Prawo i Życie 1997, nr 49;
  41. Ani nowy, ani oryginalny. (Dot. k.k.), Prawo i Życie 1998, nr 0;
  42. Zasady wymiaru kary, Prawo i Życie 1998, nr 1.
  43. Czyn ciągły a ciąg przestępstw, Prawo i Życie 1998, nr 2;
  44. Współdziałanie w popełnieniu przestępstwa, Prawo i Życie 1998, nr 12;
  45. Obrona konieczna, Prawo i Życie 1998, nr 14;
  46. Sąd nad złem. (Dot. projektów uchwał dekomunizacyjnych), Prawo i Życie, 1998 nr 17;
  47. Kontrowersyjna uchwała. (Dot. ciągłości prawnej między II a III Rzecząpospolitą), Prawo i Życie 1998, nr 19;
  48. Prawa nieprzekraczalnych granic. (Dot. nowego kodeksu karnego), Prawo i Życie 1998, nr 22;
  49. Kontrowersyjne prawo karne, Prawo i Życie 1998, nr 32;
  50. Problematyczna reforma prawa karnego, Przegląd Sądowy 1999, nr 11–12, s. 155–167;
  51. Jak zaostrzyć kary, Prawo i Życie 1999, nr 15, s. 29–33;
  52. Założenia nowej polityki karnej. Analiza kodeksu karnego z 1997 roku, Kwartalnik Konserwatywny 1999, nr 5, s. 21–33;
  53. Protokół rozbieżności. (Dot. kary śmierci), Prawo i Życie 2001, nr 4, s. 18–19;
  54. Trzeba zaostrzyć kary. Kodeks karny z roku 1997 został źle opracowany, Rzeczpospolita 2001, nr 9;
  55. Zmiany ważne i ważniejsze. Poselski projekt zreformowania prawa karnego, Rzeczpospolita 2002, nr 113;
  56. Nie sztuka twierdzić, sztuka uzasadnić. Osoby na określonych stanowiskach i pełniące określone funkcje mają służyć państwu, a nie partiom, Rzeczpospolita 2002, nr 195;
  57. Wiara w resocjalizację przestępców. Jak długo kara jest karą, tak długo musi być dolegliwością, Rzeczpospolita 2002, nr 299;
  58. Nie można brać udziału w tym, czego nie ma. Odpowiedzialność karna za podżeganie i pomocnictwo, Rzeczpospolita 2003, nr 37;
  59. Kara dostosowana do stopnia winy sprawcy, Rzeczpospolita 2003, nr 123;
  60. Plusy i minusy. Przepisy antykorupcyjne w znowelizowanym kodeksie karnym, Rzeczpospolita 2003, nr 180;
  61. Kryzys autorytetu władzy, Jurysta 2003, nr 9–10, s. 30–33;
  62. Krakowska szkoła prawa karnego, Jurysta 2003, nr 7–8, s. 19–21;
  63. Konstytucyjna i kodeksowa ochrona życia, Jurysta 2004, nr 3, s. 3–5;
  64. Konsekwencje politycznych błędów, Jurysta 2004, nr 7-8, s. 35–36;
  65. Zniesławienie a granice wolności słowa, Rzeczpospolita 2004, nr 83;
  66. Nieudany kodeks karny z 1997 r. (w:) L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda, W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska, Lublin 2005, s. 257–269,
  67. Dokąd zmierza polska demokracja?, Jurysta 2005, nr 1, s. 3–4;
  68. Stabilizacja złego prawa jest społecznie szkodliwa. Obowiązujący k.k. wymaga zmian, Jurysta 2005, nr 6–7, s. 3–7;
  69. Złe prawo trzeba zmienić, a nie utrwalać, Rzeczpospolita 2005, nr 157;
  70. Jak karać sprawców winnych maltretowania dzieci. (Dot. problemu z prawidłową kwalifikacją prawną ciężkiego uszkodzenia ciała), Rzeczpospolita 2006 nr 73;
  71. Orzeczenia Trybunału mogą być krytykowane, Rzeczpospolita 2006 nr 147;
  72. Zakaz zabijania nie jest absolutny. (Dot. kary śmierci), Rzeczpospolita 2006, nr 214;
  73. Antyaborcyjne propozycje LPR: z politycznego wyrachowania, wbrew zdrowemu rozsądkowi, Rzeczpospolita 2006, nr 296;
  74. Prawo karne: kiedy dochodzi do zbiegu przepisów ustawy, Rzeczpospolita 2007, nr 69;
  75. Naczelne założenia prawa karnego a rzeczywistość (w:) red. A. Gerecka-Żołyńska, P. Górecki, H. Paluszkiewicz, P. Wiliński, Skargowy model procesu karnego. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Stachowiakowi, Warszawa 2008, Wolters Kluwer, s. 267–274.

Glosy:

  1. Glosa do wyroku SN z 6 grudnia 1965 r. IV KR 184/65 (dot. odpowiedzialności za postacie zjawiskowe przestępstwa, różnica między usiłowaniem a podżeganiem lub pomocnictwem), Państwo i Prawo 1966, z. 12, s. 979–981;
  2. Glosa do wyroku SN z 13 maja 1969 r. V KRN 676/68 (dot. art. 80 k.k. z 1969 r.; umieszczenia w zakładzie leczniczym), Państwo i Prawo 1970, z 6, s. 1057–1060;
  3. Glosa do uchwały SN z 14 września 1972 r. VI KZP 39/72 (dot. podobieństwa przestępstw; chuligańskiego charakteru przestępstwa), Państwo i Prawo 1973, z. 4, s. 176–180;
  4. Glosa do wyroku SN z 22 stycznia 1974 r. II KR 258/73(dot. kumulatywnego zbiegu przepisów z art. 148 § 1 i art. 210 § 2 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1974, z. 12, s. 175–179;
  5. Glosa do uchwały SN z 10 maja 1974 r. U 6/74 (dot. zbiegu przepisów i zbiegu przestępstw), Państwo i Prawo 1975, z. 5, s. 169;
  6. Glosa do wyroku SN z 14 stycznia 1974 I KR 193/73 (dot. współsprawstwa, zbiegu przepisów), OSPiKA 1975, 7–8, s. 362–364;
  7. Glosa do wyroku SN z 20 czerwca 1979 r. V KRN 131/79 (dot. określenia chuligańskiego charakteru przestępstwa), Państwo i Prawo 1980, z. 10, s. 143–147;
  8. Glosa do uchwały SN z 23 kwietnia 1980 r. VI KZP 1/79 (dot. wykładni art. 17, 19 § 2, 199 i 200 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1981, z. 2, s. 147–151;
  9. Glosa do wyroku SN z 19 listopada 1984 r. II KR 237/84 (dot. kumulatywnego zbiegu przepisów art. 168 § 2 i 176 k.k.), NP 1986, nr 4–5, s. 185–189.

Recenzje:

  1. A. Gimbut, Następstwa czynu, od których zależy wyższa karalność w prawie polskim na tle porównawczym, Państwo i Prawo 1967, z. 10, s. 613–617;
  2. A. Wąsek, Odpowiedzialność karna za nieprzeszkodzenie przestępstwa, Państwo i Prawo 1974, z. 4, s. 137–141;
  3. L. Kubicki, Przestępstwo popełnione przez zaniechanie, Nowe Prawo 1976, nr 5, s. 780–787;
  4. A. Spotowski, Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1977, z. 4, s. 321–325;
  5. K. Daszkiewicz, Nadzwyczajne złagodzenie kary w polskim kodeksie karnym, Państwo i Prawo 1978, z. 12, s. 146–149;
  6. A. Zoll, Okoliczności wyłączające bezprawność czynu, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1983, z. 4, s. 296–300;
  7. T. Ślipko, Kara śmierci z teologicznego i filozoficznego punktu widzenia, Prawo i Życie 2000, nr 11, s. 53;

  8. T. Ślipko, Kara śmierci z teologicznego i filozoficznego punktu widzenia, Przegląd Powszechny 2000, nr 11.

ANDRZEJ SPOTOWSKI

Urodził się 14 lutego 1940 r. w Warszawie w skromnie sytuowanej rodzinie inteligenckiej. W 1952 r. ukończył szkołę podstawową w Zabrzu. W tym samym roku, w wieku 12 lat został dotknięty chorobą Heinego–Medina. Spowodowała ona paraliż wszystkich 4 kończyn oraz mięśni tułowia, co spowodowało, że mógł poruszać tylko głową, samodzielnie oddychać i mówić. Pomimo tak dalekiego posuniętego kalectwa i przykucia bezwładem na całe życie do wózka inwalidzkiego, dzięki wielkiemu wsparciu matki, a następnie żony, konsekwencje walczył ze swoimi fizycznymi ograniczeniami. Kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym w Bielsku–Białej. W 1960 r., po zdanej maturze, rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1966 r. uzyskał tytuł magistra prawa. W roku 1967 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował jako publicysta. Czynnie angażował się również w życie akademickie na Uniwersytecie Warszawskim uczestnicząc w seminariach prof. Gubińskiego. W 1970 r. na Wydziale Prawa i Administracji UJ obronił rozprawę doktorską Przestępstwa urzędnicze w polskim prawie karnym, której promotorem był prof. Stanisław Stomma. W 1976 r. habilitował się w Instytucie Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk na podstawie pracy Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw. Zarówno praca doktorska, jak i praca habilitacyjna zostały nagrodzone w konkursie redakcji „Państwa i Prawa". Wielokrotnie przebywał w Max-Planck-Institut für ausländisches und internationales Strafrecht we Fryburgu Bryzgowijskim, jako stypendysta Alexander von Humboldt-Stiftung (w 1973 r., w latach 1975–1977 i w 1980 r.) oraz Fundacji Max-Planck-Gesellschaft (1983–84). Prowadził wykłady na temat prawa polskiego na uniwersytetach we Fryburgu Bryzgowijskim, Giessen, Augsburgu, Erlangen, Ratyzbonie i Getyndze. W latach 1988–1990 był pracownikiem naukowym w Katedrze Prawa Karnego UJ. W 1989 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego (AIDP), oraz członkiem założycielem Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego. Angażował się również w organizację osób niepełnosprawnych będąc członkiem Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem. Zmarł 2 maja 1990 r. w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.

Bibliografia:
Monografie:

  1. Przestępstwa służbowe – nadużycie służbowe i łapownictwo w nowym kodeksie karnym, Warszawa 1972, ss. 168;
  2. Pomijalny (pozorny) zbieg przepisów ustawy i przestępstw, Warszawa 1976, Wydawnictwo Prawnicze, ss. 219;
  3. Erscheinungsformen der Straftat im deutschen und polnischen Recht, Baden–Baden 1979, ss. 174;
  4. Funkcja niebezpieczeństwa w prawie karnym, Warszawa 1990, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ss. 352.

Artykuły:

  1. Pojęcie funkcjonariusza publicznego w projekcie kodeksu karnego a pojęcie urzędnika w obowiązujących przepisach, Państwo i Prawo 1968, z. 8–9, s. 303–311;
  2. Ogólne dyrektywy wymiaru kary w projekcie k.k., Gazeta Sądowa i Penitencjarna 1969, nr 6, s. 8;
  3. O subsydiarności przepisów art. 246 § 1–3 k.k. z 1969 r., Państwo i Prawo 1969, z. 10, s. 628–632;
  4. Jeszcze o klauzuli subsydiarności zawartej w przepisach art. 246 § 4 k.k., Państwo i Prawo 1971, z. 2, s. 312–321;
  5. Kilka uwag o definicji legalnej inwalidztwa, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1971, nr 8–9, s. 26;
  6. Z problematyki odpowiedzialności za łapownictwo, Nowe Prawo 1971, nr 10, s. 1424–1434;
  7. Kumulacja a subsydiarność przepisu art. 246 k.k. (uwagi do artykułu A. Ferenca), Nowe Prawo 1971, nr 11, s. 1669–1671;
  8. O zaliczeniu do III grupy inwalidów, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1972, nr 2, s. 25;
  9. Próba rozgraniczenia form zjawiskowych przestępstwa w nowym k.k., Palestra 1972, nr 2, s. 43–51;
  10. Zezwolenie uprawnionego i zgoda pokrzywdzonego a odpowiedzialność karna, Państwo i Prawo 1972, z. 3, s. 81–87;
  11. Reguły wyłączające wielość ocen a zbieg przepisów ustawy określających przestępstwo nieumyślne i umyślne, Państwo i Prawo 1973, z. 6, s. 112–120;
  12. Das Zusammentraffen mehrerer Strafgesetze im polnischen Strafrecht, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft 1974, vol. 86, nr 1, s. 163–174;
  13. O redukcji ocen przy zbiegu przestępstw, Państwo i Prawo 1975, z. 7, s. 74–84;
  14. Das neue polnische Strafgesetzbuch, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtwissenschaft 1975, vol. 87, nr 3, s. 742–754;
  15. Literaturbericht – Polen – Materialles Strafrecht, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtwissenschaft 1975, vol. 87, nr 3;
  16. Pojęcie „funkcji związanej ze szczególną odpowiedzialnością" w kodeksie karnym, Państwo i Prawo 1975, z. 11, s. 71–79;
  17. O nowym austriackim prawie karnym (współautor: J. Driendl), Państwo i Prawo 1977, z. 4, s. 103–114;
  18. Der Rückfall im polnischen Strafrecht, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtwissenschaft 1978, vol. 90, nr 2, s. 580–597;
  19. La revue de la litterature en materie de droit pénal materiel (1970-1977), Revue International de Droit Penal 1978, nr 4;
  20. W sprawie konstrukcji przestępstwa ciągłego, Państwo i Prawo 1979, z. 1, s. 116–118;
  21. Warunkowe zawieszenie wykonania kary a kara łączna, Nowe Prawo 1979, nr 5, s. 14–26;
  22. Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego za II półrocze 1977 r. i 1978 r (współautorzy: G. Rejman, J. Kochanowski), Nowe Prawo 1979, nr 6, s. 98–126;
  23. Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego za II półrocze 1977 i za rok 1978 (współautorzy: G. Rejman, J. Kochanowski), Nowe Prawo 1979, nr 10, s. 101–120;
  24. O artykule 10 kodeksu karnego po dziesięciu latach obowiązywania – krytycznie, Państwo i Prawo 1979, nr 10, s. 116–120;
  25. Przegląd orzecznictwa SN w zakresie prawa karnego materialnego za II półrocze 1977 r. i za rok 1978 (współautor: J. Kochanowski), Nowe Prawo 1980, nr 1, s. 97;
  26. O recydywie w świetle wytycznych Sądu Najwyższego, Nowe Prawo 1980, nr 2, s. 25;
  27. O odstąpieniu od usiłowania, Państwo i Prawo 1980, z. 6, s. 87–94;
  28. Przestępstwo ciągłe czy ciąg przestępstw, Państwo i Prawo 1980, z. 10, s. 69;
  29. Przegląd orzecznictwa SN w zakresie prawa karnego materialnego za rok 1979 (współautor: J. Kochanowski), Nowe Prawo 1980, nr 11–12, s. 104–151;
  30. Ściganie zbrodni hitlerowskich w świetle prawa karnego RFN (w:) red. J. Barcz, P. Maćkowiak, Przedawnienie i ściganie zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości w systemie prawa RFN, Warszawa 1981;
  31. Grzywna dzienna, Gazeta Prawnicza 1981, nr 15–16;
  32. O reformie prawa karnego materialnego, Nowe Prawo 1981, nr 4, s. 92;
  33. Jakie ma być prawo karne?, Solidarność 1981, nr 4;
  34. Prawo karne RFN (w:) M. Filar, S. Frankowski, K. Poklewski-Koziełł, A. Spotowski, A. Wąsek, Prawo karneniektórych państw Europy Zachodniej, Warszawa 1982, s. 123–179;
  35. O nowe ujęcie odpowiedzialności przestępców powrotnych, Państwo i Prawo 1982, z. 1–2, s. 130;
  36. Kara grzywny według systemu stawek dziennych w prawie karnym RFN (współautor: G. Grebing), Nowe Prawo 1982, nr 3–4, s. 166;
  37. Die Vorbereitung der Strafrechtsreform in Polen, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtwissenschaft 1982, vol. 94, nr 3, s. 747–763;
  38. Das Rückwirkungsverbot im polnischen Recht (w:) Festschrift für H. H. Jescheck zum 70. Geburtstag, t. I, Berlin 1985;
  39. Zasada lex retro non agit (geneza, uzasadnienie, zasięg), Palestra 1985, nr 9, s. 8–17;
  40. Oddalenie niebezpieczeństwa jako okoliczność łagodząca, Państwo i Prawo 1985, z. 10, s. 63–69;
  41. Morderstwo a zabójstwo w prawie karnym RFN, Studia Prawnicze 1986, nr 1–2, s. 339–366;
  42. Ober die Rechtfertigungsgründe im polnischen Strafrecht (w:) Zweites deutsch-polnisches Kolloąuium über Strafrecht und Kriminologie, Baden–Baden 1986;
  43. Granice bezkarności uczestnika koniecznego, Państwo i Prawo 1986, z 9, s. 103–109;
  44. Die Vorverlegung des Strafrechtsschutzes durch Gefährdungs- und Unternehmensdelikte im polnischen Strafrecht (w:) Die Vorverlegung des Strafrechtsschutzes durch Gefährdungs- und Unternehmensdelikte. Referate und Diskussionsbericht der Arbeitssitzung der Fachgruppe für Strafrechtsvergleichung anlässlich der Tagung der Gesellschaft für Rechtsvergleichung am 20. September 1985 in Göttingen, Berlin 1987;
  45. Die Rechtfertigungsgründe im polnischen Strafrecht (w:) Rechtgertigung und Entschuldigung, t. I, Freiburg im Breisgau 1987;
  46. Zgoda uczestnika eksperymentu leczniczego podejmowanego w ramach dozwolonego ryzyka, Nowe Prawo 1987, nr 11–12, s. 46–54;
  47. Kilka uwag o obowiązku gwaranta w prawie karnym, Państwo i Prawo 1987, z. 11, s. 58–65;
  48. Karalność w razie braku zagrożenia dobra prawnego, Państwo i Prawo 1988, z. 7, s. 75–81;
  49. Zasada humanizmu jako dyrektywa reformy prawa karnego, Państwo i Prawo 1988, z. 9, s. 115–120;
  50. Sprawstwo kierownicze, Studia Prawnicze 1988, nr 1–2, s. 185–199;
  51. Die leitende Täterschaft (w:) Drittes deutsch-polnisches Kolloquium über Strafrecht und Kriminologie, Baden-Baden 1988;
  52. Zbieg form zjawiskowych przestępstwa, Nowe Prawo 1989, nr 1, s. 53–61;
  53. Groźba karalna (§ 49), Zmuszanie (§ 50), Łapownictwo (§ 105), Płatna protekcja (§ 106) (w:) red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, System prawa karnego, t. IV, cz. 2, Warszawa 1989, s. 23–51 oraz s. 583–620;
  54. Konfiskata mienia i przepadek rzeczy (uwagi de lege ferenda), Państwo i Prawo 1989, z. 3, s. 101–107;
  55. O nowe ujęcie przestępstw przeciwko działalności państwowej, Gazeta Prawnicza 1989, nr 14;
  56. O nowe ujęcie zbiegu przepisów ustawy i przestępstw, Państwo i Prawo 1989, z. 9, s. 115–122;
  57. Zmiany muszą sięgać głębiej. (Dot. reformy prawa karnego), Gazeta Prawna 1989, nr 12;
  58. Stan wyższej konieczności a kontratyp dozwolonego ryzyka, Państwo i Prawo 1990, z. 1, s. 67–73;
  59. Der Gefahrbegriff im polnischen Strafrecht, Zeitschrift für gesamte Strafrechtswissenschaft 1990, vol. 102, nr 2, s. 476–492;
  60. O obowiązku udzielenia pomocy, Studia Iuridica 1991, t. XIX, s. 185.

Glosy:

  1. Glosa do wyroku SN z 1 lipca 1968 r. II KR 2/68 (dot. naruszenia obowiązków służbowych przez pracownika), Państwo i Prawo 1969, z 11, s. 937–939;
  2. Glosa do wyroku Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z 21 stycznia 1970, II TR 1950/69, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1971, nr 5, s. 65;
  3. Glosa do wyroku SN z 19 sierpnia 1970 III KR 118/70 (dot. art. 246 k.k. z 1969 r.), OSPiKA1971, z. 11, poz. 210;
  4. Glosa do uchwały SN z 30 marca 1971 r. VI KZP 76/70 (dot. art. 206 i 218 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1972, z. 7, s. 149–153;
  5. Glosa do uchwały SN z 2 marca 1972 r. VI KZP 5/71 (dot. art. 246 § 4 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1972, z. 8–9, s. 259–260;
  6. Glosa do wyroku SN z 21 czerwca 1971 r. III KR 51/71 (dot. pozornego zbiegu przepisów), Nowe Prawo 1973, nr 1, s. 159–162;
  7. Glosa do wyroku SN z 13 grudnia 1972 r. I KR 311/72 (dot. przestępstw służbowych), Nowe Prawo 1973, nr 12, s. 1880–1882;
  8. Glosa do uchwały SN z 18 października 1974 r. VI KZP 17/74 (dot. odpowiedzialności za łapownictwo kwalifikowane), Państwo i Prawo 1975, z. 6, s. 174–177;
  9. Glosa do wyroku SN z 8 listopada 1974 r. Rw 522/74 (dot. odpowiedzialności za łapownictwo), Nowe Prawo 1975, nr 6, s. 914–917;
  10. Glosa do wyroku SN z 25 października 1974 r. Rw 496/74 (dot. zbiegu art. 159 i 158 § 1 k.k. z 1969 r.), Państwo i Prawo 1975, z. 8–9, s. 224–227;
  11. Glosa do wyroku SN z 15 września 1975 r. VI KR 182/75 (dot. kumulatywnej kwalifikacji prawnej czynu, podobieństwa przestępstw), Nowe Prawo 1976, nr 4, s. 679–683;
  12. Glosa do wyroku SN z 22 listopada 1975 IV KR 215/75 (dot. kwalifikowanej postaci przestępstwa łapownictwa czynnego), Nowe Prawo 1977, nr 2, s. 276–280;
  13. Glosa do wyroku SN z 23 kwietnia 1977 r. VI KRN 70/77 (dot. art. 246 k.k. z 1969 r.), Nowe Prawo 1978, nr 3, s. 523–525;
  14. Glosa do uchwały SN z 29 grudnia 1977 r. VII KZP 45/77 (dot. art. 120 § 2, 168 § 2 i 234 § 1 k.k. z 1969 r.), OSPiKA 1978, z. 10, s. 437–439;
  15. Glosa do wyroku SN z 24 sierpnia 1977 r. V KR 111/77 (dot. pomocnictwa i poplecznictwa), Państwo i Prawo 1979, z. 2, s. 182–185;
  16. Glosa do wyroku SN z 19 czerwca 1978, Rw 211/78 (dot. przestępstwa ciągłego i przestępstwa trwałego), Wojskowy Przegląd Prawniczy 1979, z. 1, s. 101–103;
  17. Glosa do wyroku SN z 20 kwietnia 1978 r. VII KZP 1/78 (dot. jedność a wielość przestępstw), Nowe Prawo 1979, z. 2, s. 164–167;
  18. Glosa do uchwały SN z 16 kwietnia 1978 r. VII KZP 16/78 (dot. art. 246 § 4 k.k. z 1969 r.), OSPiKA 1979, nr 2, s. 78–79;
  19. Glosa do wyroku SN z 15 marca 1978 r. V KR 25/78 (dot. funkcji związanej ze szczególną odpowiedzialnością), Państwo i Prawo 1979, z. 7, s. 175–178;
  20. Glosa do wyroku SN z 17 lipca 1978 r. Rw 258/78 (dot. zbiegu przestępstw i przepisów), Nowe Prawo 1979, nr 7–8, s. 210–214;
  21. Glosa do wyroku SN z 22 lutego 1983 r. IV KR 5/83 (dot. przestępstwa wieloczynowego), Państwo i Prawo 1984, z. 10, s. 145;
  22. Glosa do wyroku SN z 31 maja 1984 I KR 105/84 (dot. niebezpiecznego narzędzia), Państwo i Prawo 1985, z. 7–8, s. 192–195;
  23. Glosa do wyroku SN z 5 grudnia 1985, Rw 1090/85 (dot. pomijalnego zbiegu), Informacja Prawnicza 1986, nr 4–6;
  24. Glosa do wyroku SN z 19 grudnia 1983, II KR 262/83 (dot. paserstwa), Nowe Prawo 1987, nr 3, s. 118–121;
  25. Glosa do wyroku SN z 14 marca 1986, IV KR 84/86 (dot. klauzuli subsydiarności), Nowe Prawo 1987, nr 10, s. 140;
  26. Glosa do wyroku SN z 17 kwietnia 1986 I KR 104/86 (dot. jedności czynu przy rozboju), Państwo i Prawo 1988, z. 2, s. 147–149;
  27. Glosa do wyroku SN z 11 czerwca 1987, II KR 135/87 (dot. dobrowolności oraz przestępstwa współukaranego), OSPiKA 1988, z. 7–8, poz. 179;
  28. Glosa do wyroku SN z 11 marca 1988, VI KZP 49/87 (dot. przestępstwa ciągłego), Państwo i Prawo 1989, z. 1, s. 150–152;
  29. Glosa do wyroku SN z 28 marca 1988, VI KZP 34/87 (dot. łapownictwa), Nowe Prawo 1989, nr 2–3, s. 233–236;
  30. Glosa do wyroku SN z 24 sierpnia 1987,1 KR 225/87 (dot. groźby karalnej i usiłowania), Nowe Prawo 1989, nr 7–8, s. 179–183;
  31. Glosa do uchwały SN z 31 marca 1988 I KR 60/88 (dot. granic obrony koniecznej), Palestra 1990, nr 2–3, s. 82–86;
  32. Glosa do wyroku SN z 25 marca 1988 IV KR 112/88 (dot. niebezpiecznego narzędzia), Nowe Prawo 1990, nr 1–3, s. 133–136;

Recenzje:

  1. G. Simson, F. Geerds: Straftaten gegen die Person und Sittlichkeitsdelikte in rechtsvergleichender Sicht (München 1969, s. 544), Państwo i Prawo 1971, z 8–9, s. 433–435;
  2. E. Popek: Przestępstwo płatnej protekcji w ustawodawstwie karnym PRL, Państwo i Prawo 1971, z. 10, s. 654–656;
  3. F.C. Schroeder: Die Strafgesetzgebung in Deutschland, Tübingen 1972, Państwo i Prawo 1973, z. 3;
  4. H. Achenbach: Historische und dogmatische Grundlagen der strafrechtssystematischen Schuldlehre, Berlin 1974, Państwo i Prawo 1975, z 3, s. 147–148;
  5. T. Hertz: Das Verhalten des Täters nach der Tat, Berlin–New York 1973, Państwo i Prawo 1975, z. 7, s. 154–155;
  6. A. Wąsek: Współsprawstwo w polskim prawie karnym, Państwo i Prawo 1978, z. 6, s. 131–133;
  7. A. Wąsek: Współsprawstwo w polskim prawie karnym (La comparticipation a l'infraction en droit penal polonais), Droit Polonais Contemporain 1978, nr 4, s. 59–61;
  8. A. Wąsek: Współsprawstwo w polskim prawie karnym, Sowriemiennoje Polskoje Prawo 1979, nr 3, s. 67–69;
  9. H. H. Jescheck, G. Grebing: Geldstrafe im deutschen und ausländischen Recht, Baden-Baden 1978, s. 1358, Państwo i Prawo 1979, z. 12, s. 147–151;
  10. A. Ross: Uber den Vorsatz, 1979, Państwo i Prawo 1980, z. 3, s. 153–155;
  11. T. Bojarski: Odmiany podstawowych typów przestępstw w polskim prawie karnym, Państwo i Prawo 1983, z. 4, s. 123;
  12. Z. Kallaus: Przestępne nadużycie władzy, Państwo i Prawo 1983, z. 9, s. 120;
  13. A. El Baradie: Gottes-Recht und Menschen-Recht. Grundlagenprobleme der islamischen Strafrechtslehre, Baden-Baden 1983, Państwo i Prawo 1985, z. 11–12, s. 168–169;
  14. Strafrechtsentwicklung in Europa: Landesberichte 1982/1984 über Gesetzgebung, Rechtsprechung und Literatur. Red. Albin Eser, Barbara Huber. Freiburg 1985, Państwo i Prawo 1986, z. 3, s. 126–128;
  15. B. Kunicka-Michalska: Kara grzywny w prawie karnym Bułgarii, Państwo i Prawo 1986, z. 4, s. 111–112;
  16. O. Triffterer: Osterreichisches Strafrecht, Państwo i Prawo 1987, z. 6, s. 115–117;
  17. M. Forstner: Der Allgemeine Teil des agyptischen Strafrechts, Baden–Baden 1986, Państwo i Prawo 1988, z. 11, s. 119–120;
  18. T. Dukiet-Nagórska: Tak zwane przestępstwa zbiorowe w polskim prawie karnym, Państwo i Prawo 1989, z. 2, s. 110–112.

opracował: Marek Bielski

 

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności.