21 września 2020

Nowy przedmiot proponowany przez Katedrę Prawa Rzymskiego – po raz pierwszy w roku akademickim 2020/2021. To przedmiot specjalizacyjny – konwersatorium w języku angielskim. Dotyczy zagadnienia commons: ograniczonych zasobów (dóbr wspólnie użytkowanych) w perspektywie prawnoporównawczej i historycznej.

Łączy w sobie zagadnienia z pogranicza polityki, ekonomii i prawa. Otwiera studentów prawa na pytania o praktyczne skutki rozwiązań prawnych, o zarządzanie dobrami ważnymi dla społeczeństwa: zarówno dobrami naturalnymi (zasoby wodne), jak i stworzonymi przez człowieka (smart city). Pytanie o korzystanie z dóbr i usług będzie postawione w perspektywie historii prawa – rzymskiej myśli prawnej oraz prawa współczesnego i porównawczego w szczególności prawa amerykańskiego i hiszpańskiego. Wszystko w oparciu o badania prowadzone przez Vincenta i Elinor Ostrom w zakresie commons. W ten sposób uda się połączyć wiedzę z historii prawa, prawa prywatnego oraz administracyjnego z doświadczeniem płynącym z ekonomii oraz zarządzania.

Konwersatorium prowadzone jest przez dra Grzegorza Blicharza, a podstawę dla wykładu stanowią zagadnienia opracowane m.in. w ramach książki jego autorstwa: Commons – dobra wspólnie użytkowane. Prawnoporównawcze aspekty korzystania z zasobów wodnych [Commons – jointly-used goods : comparative aspects of the use of water resources], Wydawnictwo Od.Nowa, Bielsko-Biała 2017 – https://www.academia.edu/44065809/Commons_dobra_wspólnie_użytkowane_Prawnoporównawcze_aspekty_korzystania_z_zasobów_wodnych_Commons_jointly_used_goods_comparative_aspects_of_the_use_of_water_resources_

Konwersatorium będzie się odbywać w ramach siedmiu spotkań od 07.10.2020 do 25.11.2020 (środa 12:15–13:45). Sześć spotkań będzie miało formę zdalną w czasie rzeczywistym za pośrednictwem MS Teams, natomiast na siódmym spotkaniu, które odbędzie się stacjonarnie będzie możliwość zaliczenia przedmiotu jeszcze przed sesją egzaminacyjną. Kurs przeznaczony jest dla studentów od II do V roku studiów.

Tematy spotkań:

Topics covered in each of the classes:

1. Commons, Common-pool Resources a prawa rzeczowe

1. Commons, Common-pool Resources and Property Rights

2. Modele praw do wód podziemnych – wyrok w sprawie Pasadena i prawa wodne w common law

2. Models of Groundwater Rights – the Pasadena Case and Water Rights at Common Law

3. Public Trust Doctrine: prawo amerykańskie, prawo międzynarodowe, prawo rzymskie

3. Public Trust Doctrine – US law, International law, Roman law

4. Hiszpańskie trybunały wodne a zarządzanie kanałami irygacyjnymi – prawo zwyczajowe i oddolne rozwiązania

4. Spanish Local Tribunals and Management of Irrigation Systems – Customary Law and Bottom-Up Solutions

5. Locatio-Conductio: Ewolucja w prawie rzymskim i w historii prawa

5. LocatioConductio: its Evolution in Roman law and in Legal History

6. Ekonomia współdzielenia: Prawo umów a nowoczesne sposoby udostępniania towarów i usług w perspektywie prawa porównawczego

6. Sharing Economy: Modern Contracts on Sharing Goods and Services in Comparative Law Perspective

7. Nowe commons: smart city i sieci energetyczne

7. New Commons: Smart City and Power Systems

8. Policentryczność: prawo i zarządzanie

8. Policentricity: Governance and Law

The results of Elinor Ostrom’s and Vincent Ostrom’s study, which granted Elinor Ostrom the 2009 Nobel Prize in Economy, brought the issue of commons to the international audience. This course offers an innovative take on the issue, which bears a lot of social and scientific importance, and was yet to see an in-depth, legal analysis. It fills a gap in legal studies, by providing creative input to the complex issue of jointly-used goods and a comparative legal perspective on commons in various legal orders and in the legal history. References to the Roman law, US law, Spanish law and the search for analogies to these legal orders in reference to commons, both lead to recognize and evaluate the volatility of legal norms and to expand knowledge of model solutions.

The course is available to 2nd, 3rd, 4th & 5th year students.

After attending the course, you should be able to:

1: Recognize and use dogmatic and historical analysis, as well as comparative law in the field of private law (specifically property and contract law),

2: Recognize and identify basic legal solutions for the use of the commons in civil law and common law traditions,

3: Be aware of the methods and aims of contemporary Roman law scholarship, and evaluate Roman law in a contemporary context and contemporary law through the framework of Roman law,

4: Analyze and be aware of the basic economic issues in the field of the commons,

5: Apply legal methods and legal argumentation,

6: Analyse the commons in the perspective of the history of law, comparative law and economics,

7: Recognize and evaluate the volatility of legal norms and to expand knowledge of model solutions.