Warto przystąpić do nauki łaciny, choć wyszła dziś z powszechnego użytku. Pomoże nasz prawniczy lektorat z łaciny. Chyba pierwszym podręcznikiem do prawa napisanym w Europie w innym języku niż łacina był podręcznik Christiana Wolffa z roku 1774. Jeśli więc kształtowanie się europejskiej tradycji prawnej rozpoczęło się wraz z założeniem Miasta w 753 r. przed Chr., to przez 2526 lat, w mówieniu i pisaniu o prawie niepodzielnie panowała łacina. Od 250 lat kształtują się narodowe języki prawnicze, które jednak swą terminologię i myślenie o prawie opierają na łacińskich źródłach.


 

Lektorat prowadzi

dr Jakub Kuciak
jakub.kuciak@uj.edu.pl

rok akademicki 2023/2024

Student zapoznaje się w trakcie lektoratu z podstawowym materiałem gramatycznym, który obejmuje: deklinacje, koniugacje, funkcje przypadków w zdaniu i konstrukcje składniowe. Do ugruntowania wiadomości gramatycznych i leksykalnych w zakresie łaciny prawnej służą:
a) analizowanie i tłumaczenie tekstów,
b) tłumaczenie i pamięciowe opanowanie podstawowych paremii z prawa cywilnego i karnego.

Brak ćwiczeń gramatycznych w podręczniku uzupełniają opracowanie przez lektora teksty, których celem jest:
a) rozpoznanie i utrwalanie struktur gramatyczno-leksykalnych,
b) doskonalenie sprawności językowej i logicznego myślenia,
c) przygotowanie studenta do tłumaczenia fragmentów tekstów oryginalnych zamieszczonych w drugiej części podręcznika (Digesta Iustiniani, Institutiones, Institutiones Gai).

Lektorat trwa przez II semestry

  • I semestr – zaliczenie na ocenę.
  • II semestr – zaliczenie na ocenę i egzamin.

Liczba godzin: 60.

 

Grupy:

Na studiach stacjonarnych trzy w sali 132  przy ul. Ingardena 3:

czwartek  16:45 do 18:15

czwartek  18:30 do 20:00

Na studiach niestacjonarnych :

 

 

 

Literatura:

Podręcznik: J. Rezler, Język łaciński dla prawników.

Dla studentów interesujących się szczególnie łaciną prawną poleca się następujące publikacje:
1. W. Osuchowski, Fontes iuris Romani antiqui privati, Cracoviae 1947.
2. W. Osuchowski, Wybór źródeł rzymskiego prawa prywatnego, Kraków 1982.
3. J. Sondel, Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.
4. W. Litewski, Słownik encyklopedyczny prawa rzymskiego, Kraków 1998.
5. W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, wyd. 3, Warszawa 2018.

 


 

Julian Tuwim, Łacina

 

Uczysz się, wkuwasz: terra, terrae,

A potem: amo, amas, amat,

I fero, tuli, latum, ferre…

Jaka to męka! Co za dramat!

 

A ile ut’ów, jakie cum’y

Supina, groźne gerundivy!

I dręczą cię wyjątków tłumy,

I strasznie jesteś nieszczęśliwy!

 

Aż nagle – nagle wszystko umiesz,

Już krąży w twojej krwi łacina

I dumny jesteś, że rozumiesz:

„Quousque tandem, Catilina?…”

 

I już ci nie żal szkolnej pracy,

Gdy żyje, kwitnie każde słowo,

A ty z Wergilim i Horacym

Przeżywasz stary Rzym na nowo!

 

I myślisz: wieczny pomnik wznieśli,

Choć nad nim czas burzami leciał!

Jakiż to „martwy język”, jeśli

Nie więdnąc przetrwał tysiąclecia!

 

I potem ci się terra … terram …

I amo … amas … przypomina:

I kochasz ziemie, amas terram,

Z która złączyła cię łacina.

 

I ona kocha cię (amaris),

I jużeście się zrozumieli

Z italskim morzem (mare, maris),

Z italskim niebem (caelum, caeli).

 

 

Prof. Leszek Kołakowski w rozmowie z Jackiem Bocheńskim – uwaga!!! dość przekonująco o łacinie:

https://www.youtube.com/watch?v=A58puACxUpw