W dniach 26-29 kwietnia 2023 r. w Villa del Grumello w Como odbyło się seminarium naukowe poświęcone tematowi „Natura w rzymskich źródłach prawnych”. W obradach z referatami opartymi na lekturze i egzegezie źródeł, wpisującymi się w jeden z wątków tematycznych związanych z naturą, wzięło udział około 25 romanistów, w tym 17 młodych romanistów z Włoch, Francji, Hiszpanii, Portugalii, Meksyku i Polski.
Seminarium było okazją do otwartej wymiany myśli, opartej nie tylko na przedstawieniu gotowego referatu, lecz także na lekturze źródeł. Celem było porównanie odpowiednich metod analizy źródeł w odniesieniu do konkretnego tematu, w tym przypadku „natury”, który jest obecny zarówno w literaturze romanistycznej, jak i otwiera refleksję nad prawem rzymskim na aktualne zagadnienia. Jak podkreślił prof. Dario Mantovani zagadnienie natury powróciło do nauki prawa rzymskiego po okresie interpolacjonizmu oraz czysto pozytywistycznego ujmowania prawa. Prowadzone badania podkreślają nie tylko znaczenie relacji między prawem a naturą rzeczy czy środowiskiem naturalnym, lecz także podnoszą kwestię natury człowieka i samego prawa.
W seminarium wziął udział dr Grzegorz Blicharz, który w referacie pt. Unità della risorsa e divisibilità dell’uso: locatio conductio e azione collettiva zaproponował dyskusję nad tekstem jurysty Africanusa D. 19, 2, 35, 1 Africanus libro octavo quaestionum. Stał się on punktem wyjścia do analizy roli locatio conductio w podejmowaniu zbiorowych działań odnośnie do zasobów wspólnych w prawie rzymskim oraz w kontekście współczesnych wyzwań zarządzania zasobami wspólnymi (the commons).
