Referat mgr. Mariusza Ratajczaka– 11.1.2018 r.

zebranie

11 stycznia 2018 r. odbyło się seminarium naukowe Katedry, na którym mgr Mariusz Ratajczak wygłosił referat „List żelazny w postępowaniach karnych państw niemieckojęzycznych”. Referent na wstępie, w rysie historycznym, przedstawił ewolucję tej instytucji, która jest trwale zakorzeniona w ustawodawstwach państw niemieckojęzycznych i pomimo wielu nowelizacji, austriackiego i niemieckiego kodeksu postępowania karnego z końca XIX wieku, nie zmieniła w zasadzie swojej istoty i tożsamości rozumienia tej instytucji (gwarancja nietykalności osobistej w postępowaniu karnym), świadcząc o uniwersalności czasowej przyjętych rozwiązań. Następnie przedstawił szczegółowo specyfikę aktualnych unormowań tej instytucji w kodeksach: niemieckim, austriackim i szwajcarskich, skupiając się na zakresie podmiotowym i przedmiotowym przyznanej ochrony. Podkreślił nowatorskie rozwiązania przyjęte przez szwajcarski k.p.k. który wszedł w życie 1 stycznia 2011 roku (zastępując m.in. 26 kantonalnych procedur karnych) zrywając z tzw. koncepcją powiązania listu żelaznego z czynem karalnym w zakresie gwarancji wynikających z wydania listu żelaznego, a wprowadził koncepcję związania listu żelaznego z osobą i wszystkimi czynami karalnymi popełnionymi przed wyjazdem z kraju. Ma to istotne znaczenie dla osoby ubiegającej się o wydanie listu żelaznego w zakresie udzielenia jednoznacznej gwarancji pozostawania na wolności. Ożywiona i interesująca dyskusja dotyczyła właśnie zakresu gwarancji, jakiej udziela list żelazny. Referent przedstawił wiele casusów z praktyki wskazujących na potrzebę pilnej nowelizacji rodzimych uregulowań i zaproponował de lege ferenda przyjęcie rozwiązania szwajcarskiego w zakresie jednoznacznego wskazania, iż gwarancje wynikające z listu żelaznego dotyczą osoby i wszystkich czynów popełnionych przed wydaniem listu żelaznego, aby najbardziej efektywnie zrealizować istotę listu żelaznego i wyeliminować wiele wątpliwości w jej praktycznym stosowaniu.