IV. Katedra w latach 2003-2021

6.     Profesor Piotr Hofmański i jego współpracownicy  

W 2003 r. następcą prof. Stanisława Waltosia na stanowisku Kierownika Katedry po prawie trzydziestu latach pełnienia przezeń tej funkcji został prof. Piotr Hofmański, dotychczasowy kierownik Zakładu Prawa Karnego na Uniwersytecie w Białymstoku, prodziekan Wydziału Prawa tego Uniwersytetu, sędzia Sądu Najwyższego i jego rzecznik prasowy. W tym czasie w Katedrze pracował już dr Andrzej Światłowski, a także dr hab. Marianna Korcyl-Wolska, której uczniowie dr Michał Rusinek i dr Marcin Żak dołączyli do grona pracowników naukowych Katedry. Po objęciu Katedry przez prof. Hofmańskiego do grona pracowników dołączyła także dr Dobrosława Szumiło-Kulczycka. Pracownikami Katedry zostali również: wypromowany przez prof. Hofmańskiego dr Adam Górski, który przeszedł z Uniwersytetu w Białymstoku, a w ostatnich latach także dr Paweł Czarnecki. W 2007 r. z Katedry odeszła dr hab. Korcyl-Wolska, przenosząc się do Krakowskiej Akademii Andrzeja Frycza Modrzewskiego.


Wraz ze zmianą kierownictwa, Katedra zmieniła również swoją siedzibę, przenosząc się z Colegium Wróblewskiego (ul. Olszewskiego 2), do nowo pozyskanego wówczas przez Wydział budynku Pałacu Larischa, przy ul. Brackiej 12 (sekretariat pozostał jednak w poprzednim miejscu i nadal tam się znajduje). Na przestrzeni kilku lat doszło do pomyślnego przeprowadzenia na Wydziale aż siedmiu karnoprocesowych kolokwiów habilitacyjnych, w tym trzech – pracowników Katedry, kolejno: w 2009 r. – dr. hab. Andrzeja Światłowskiego (Jedna czy wiele procedur karnych. Z zagadnień wewnętrznego zróżnicowania form postępowania karnego rozpoznawczego), w 2011 r. dr. hab. Adama Górskiego (Europejskie ściganie karne. Zagadnienia ustrojowe), a w 2013 r. dr hab. Dobrosławy Szumiło-Kulczyckiej (Czynności operacyjno-rozpoznawcze i ich relacje do procesu karnego). Katedra prowadziła również różnorodne badania, w tym trzy duże projekty badawcze, z czego dwa pierwsze zrealizowane były w latach 2005-2008, a sfinansowane przez Komitet Badań Naukowych: „Europejski nakaz aresztowania i jego funkcjonowanie  w Unii Europejskiej”, którego pokłosiem była publikacja pod red. P. Hofmańskiego: Europejski nakaz aresztowania w teorii i praktyce państw członkowskich Unii Europejskiej (2008) oraz drugi projekt „Przewlekłość procesu karnego i środki służące jego przyśpieszeniu”, zakończony monografiami pod red. S. Waltosia, J. Czapskiej: Zagubiona szybkość procesu karnego. Jak ją przywrócić? (2005) oraz Zagubiona szybkość procesu karnego. Światło w tunelu (2007). W latach 2013-2015 realizowany był grant badawczy o międzynarodowym charakterze, przyznany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu „Harmonia” pt. Pozaprocesowe pozyskiwanie dowodów i ich wykorzystywanie w procesie karnym. Obecnie pracownicy Katedry z powodzeniem ubiegają się o finansowanie i prowadza kolejne programy badawcze. Organizowane są też liczne konferencje i seminaria naukowe, między innym w 2008 Katedra była organizatorem Zjazdu Katedr Prawa Karnego Procesowego, uznanego przez uczestników za spory sukces naukowy i organizacyjny.


7.     Katedra w latach 2015-2021

W związku z wyborem prof. Piotra Hofmańskiego na stanowisko sędziego Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze, w lutym 2015 r. pełnienie obowiązków kierownika Katedry powierzono dr hab. Andrzejowi Światłowskiemu. Z dniem 1 listopada 2015 został on profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.


Trwająca przez trzy semestry nieobecność prof. Hofmańskiego oraz równoczesny roczny urlop naukowy dra Michała Rusinka spowodowały też odmłodzenie zespołu katedry. Począwszy od pierwszego semestru roku akademickiego 2015/16 dołączyli do niego zatrudnieni na zastępstwo, w niepełnym wymiarze czasu pracy, wyróżniający się doktoranci: mgr Paweł Dębowski i mgr Magdalena Tokarska. Wywiązali się znakomicie ze swoich obowiązków naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych; na kolejny rok planowane było podobne czasowe zatrudnienie kolejnych doktorantów, nie okazało się to jednak niestety możliwe – z powodów formalnych.


Z dniem 1 lipca 2016 r. profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego został dr hab. Adam Górski i podjął budowę zespołu badawczego specjalizującego się m.in. w zagadnieniach prawa medycznego a także międzynarodowego i europejskiego prawa karnego – link.


W rok akademicki 2016/17 Katedra weszła w składzie siedmiu pracowników etatowych, w tym aż czworga z habilitacją. Zakończyli swoje urlopy bezpłatne i podjęli dydaktykę: prof. Piotr Hofmański i dr Michał Rusinek.


Prowadziliśmy  w roku 2016-2017 wykład obligatoryjny z procesu karnego (dla studentów stacjonarnych we wtorki, z 22 grupami ćwiczeniowymi „w tygodniu” oraz dla studentów niestacjonarnych, w soboty „zjazdowe”, z 4 grupami ćwiczeniowymi w weekendy), zaplanowaliśmy trzy wykłady specjalizacyjne na kierunku prawo w pierwszym semestrze i jeden w drugim, dwa przedmioty w języku angielskim (jeden – w pierwszym semestrze – przeznaczony dla studentów zagranicznych, drugi – w drugim semestrze – dla wszystkich zainteresowanych), trzy cykle zajęć określanych jako warsztaty, a także proseminarium, seminaria magisterskie (dwie grupy na V roku i trzy grupy na IV roku) oraz seminaria doktorskie (także dla doktorantów niestacjonarnych) i wykłady dla doktorantów. Nadto gościnnie prowadziliśmy – jak co roku – procesową część jednego z wykładów oferowanych w Katedrze Prawa Karnego. Na kolejny rok zgłosiliśmy podobną ofertę dydaktyczną.

Zakończenie roku 2016/17


W rok akademicki 2018-19 Katedra weszła w składzie pięciu stałych pracowników etatowych, oraz dwojga korzystających z urlopów naukowych. Ponadto na podstawie zleceń członkami naszego zespołu byli – przez kolejny rok –  prowadzący ćwiczenia, od lat blisko związani z naszą Katedrą doktorzy UJ i sędziowie – dr Maciej Czajka oraz dr Dariusz Stachurski, a także dr Krzysztof Michalak, który prowadził również warsztaty „procedowanie przed MTK” oraz częściowo zastępował prof. Górskiego podczas jego dłuższej nieobecności.

W roku 2018-19 tradycyjnie prowadziliśmy przedmiot obligatoryjny PROCES KARNY (dla studentów stacjonarnych w czwartki, o 11.30, z aż 18 grupami ćwiczeniowymi „w tygodniu” oraz dla studentów niestacjonarnych, w soboty „zjazdowe” o 10.45, z 3 grupami ćwiczeniowymi w weekendy), dwa wykłady specjalizacyjne na kierunku prawo w pierwszym semestrze, przedmiot w języku angielskim (w pierwszym semestrze – przeznaczony dla studentów zagranicznych), dwa cykle zajęć określanych jako warsztaty, a także proseminarium katedralne, seminaria magisterskie (dwie grupy na IV roku i trzy grupy na V roku) a także seminaria doktorskie i wykłady dla doktorantów. Po raz ostatni gościnnie prowadziliśmy – jak co roku w ostatniej dekadzie – procesową część jednego z wykładów oferowanych w Katedrze Prawa Karnego (Prawo wykroczeń).

W Katedrze były realizowane dwa granty z Narodowego Centrum Nauki, jeden trwający od sierpnia 2016 r. natomiast drugi – od lipca 2017 r. Były także realizowane i planowane programy badawcze finansowane z innych źródeł (m.in. przez zespół prof. Adama Górskiego, zajmujący się tematyką międzynarodowego prawa karnego oraz prawa medycznego).

Cykliczny charakter przybrały odbywające się trzy razy w roku z udziałem praktyków Otwarte Zebrania Naukowe Katedry (między innymi: o radcy prawnym w procesie karnym oraz o węzłowych problemach współczesnego procesu karnego w perspektywie porównawczej). Kontynuowane są także Polsko-Niemieckie Seminaria Prawa i Procesu Karnego (w maju 2016 – w Krakowie, w roku 2017 w Bochum, jesienią roki 2018 – w Krakowie, jesienią roku 2019 – planowane we Wrocławiu – dr Dagmara Gruszecka) oraz Studenckie Konferencje Karnoprocesowe, odbywające się od roku 2012 zawsze w marcu (w roku 2017 – 9-11.03. w Krakowie-Przegorzałach, w takim samym terminie roku 2018 – w Krakowie-Nowej Hucie) oraz 9 i 10 marca 2019 r. w Krakowie. Kolejna  konferencja, poświęcona aksjologicznym fundamentom procesu karnego, planowana jest na marzec 2020 r. (miejsce będzie ustalone – zapewne poza Krakowem). Nadto Katedra obejmuje patronatem coroczne studencko-doktoranckie konferencje organizowane przez Koło Naukowe Postępowania Karnego TBSP UJ.

Sześcioro pracowników Katedry zasiada w Radzie Wydziału bieżącej kadencji. Nadto pracownicy Katedry sprawują różne funkcje na Uniwersytecie i poza nim, m.in. rzeczników dyscyplinarnych oraz członka Komisji Dyscyplinarnej przy RGNiSW, wykonują też różne zawody prawnicze. Doktoranci w większości odbywają lub odbyli aplikacje, zarówno w KSSiP, jak i korporacyjne.  Troje spośród pracowników Katedry pełniło w ostatnich latach funkcje egzaminatorów końcowych egzaminów zawodowych (radcowskiego i adwokackiego) z ramienia samorządów zawodowych.

Zainteresowania naukowe naszego zespołu w tamtym czasie to (między innymi):
– model polskiego procesu karnego, konstytucyjne zagadnienia procesu karnego (wszyscy)
– zastosowanie ekonomicznej analizy prawa do oceny kosztów procesu karnego (Szumiło-Kulczycka, Czarnecki, Światłowski, Dębowski)
– pozycja pokrzywdzonego w procesie karnym (Tokarska, Światłowski, Czarnecki)
– zagadnienia dowodów w procesie karnym oraz problematyka czynności operacyjnych (Szumiło-Kulczycka, Rusinek, Żak), problematyka ochrony informacji oraz dozór elektroniczny (Rusinek)
– mediacja i alternatywne rozwiązywanie sporów, a także instytucje konsensualne w procesie karnym (Szumiło-Kulczycka, Czarnecki, Tokarska, Światłowski)
– postępowania szczególne (Światłowski, Czarnecki) oraz procesowe prawo karne skarbowe i gospodarcze (Światłowski, Dębowski)
– prawo wykroczeń oraz zagadnienia prawa administracyjno-karnego i innych form odpowiedzialności represyjnej (Szumiło-Kulczycka, Czarnecki, ŚwiatłowskiStachurski)
– prawo nieletnich oraz prawo dyscyplinarne (Szumiło-Kulczycka, Czarnecki, Żak)
– obszary styczne prawa karnego procesowego i prawa cywilnego (Żak, Tokarska)
– postępowanie przed sądem II instancji i kasacyjne oraz ponowne (Hofmański, Żak, Dębowski)
– międzynarodowe i europejskie prawo karne (Hofmański, Górski, Michalak)
– prawo medyczne (Górski, Michalak)

Liczna grupa doktorantów pracowała nad swoimi pracami doktorskimi. Od każdego z doktorantów ich opiekunowie/promotorzy oczekiwali realizacji wymagań określonych w regulaminie studiów doktoranckich, w szczególności: pracy nad doktoratem według planu uzgodnionego z opiekunem/promotorem, realizacji obowiązków dydaktycznych w zakresie wskazanym w programie studiów (zasadniczo 60 godzin ćwiczeń w roku akademickim), realizacji obowiązków organizacyjnych.


W roku akademickim 2019-2020 powrócili pracownicy przebywający w roku 2018-19 na urlopach naukowych. Nie było już możliwe kontynuowanie zleceń na prowadzenie zajęć dydaktycznych. Stąd też – pomimo znacznego spadku liczby studentów – pojawiły się trudności w zapewnieniu pełnej obsady zajęć, w szczególności ćwiczeń z procesu karnego oraz rozsądnej liczebności grup ćwiczeniowych. Brak młodszych pracowników dawał się też niestety dotkliwie we znaki w naszej działalności o charakterze organizacyjnym.

W roku 2019-20 tradycyjnie prowadziliśmy przedmiot obligatoryjny PROCES KARNY (dla studentów stacjonarnych w czwartki, o 11.30, z 13 grupami ćwiczeniowymi „w tygodniu” oraz dla studentów niestacjonarnych, w soboty „zjazdowe” o 17.15, z aż 5 roku grupami ćwiczeniowymi w czwartki i w weekendy), dwa wykłady specjalizacyjne na kierunku prawo w pierwszym semestrze, dwa przedmioty w języku angielskim (w pierwszym semestrze – przeznaczony dla studentów zagranicznych, w drugim zaś – dla wszystkich zainteresowanych), dwa cykle zajęć określanych jako warsztaty, a także (już niestety po raz ostatni) proseminarium katedralne, seminaria magisterskie (z osobną grupą dla studentów niestacjonarnych, zgodnie z nowymi wymogami) a także seminaria doktorskie i wykłady dla doktorantów.

Konieczność opracowania ogromnej ilości pozyskanych danych spowodowała przedłużenie prowadzonych w Katedrze grantów: o kosztach procesu oraz o pokrzywdzonym.

Od połowy marca zajęcia prowadzone były zdalnie. Także w tej formie odbyły się ustne egzaminy z procesu karnego w czerwcu i w lipcu. W sesji wrześniowej studenci i studentki mogli natomiast wybrać dogodną dla siebie formę (większość wybrała formę ustną online).

W czerwcu stopień naukowy doktora habilitowanego uzyskał dr Michał Rusinek.

Nasza dydaktyka w roku akademickim 2019-2020 


W pierwszym semestrze roku akademickiego 2020-2021 wszystkie wykłady były prowadzone wyłącznie zdalnie (zgodnie z regułą przyjętą na wydziale), natomiast pozostałe zajęcia miały być prowadzone głównie zdalnie. Część grup ćwiczeniowych miała być prowadzona zdalnie, część – hybrydowo. Ostatecznie jednak wszystkie zajęcia przez cały rok muszą być prowadzone wyłącznie zdalnie.

W roku 2020-2021 tradycyjnie prowadziliśmy przedmiot obligatoryjny PROCES KARNY (dla studentów stacjonarnych w czwartki, o 11.30, z 12 grupami ćwiczeniowymi „w tygodniu” oraz dla studentów niestacjonarnych, w niedziele „zjazdowe” o 17.45, z 4 grupami ćwiczeniowymi w czwartki i w weekendy). Ponadto otwarte były zapisy na trzy wykłady specjalizacyjne na kierunku prawo w pierwszym semestrze, dwa przedmioty w języku angielskim (w pierwszym semestrze – przeznaczony dla studentów zagranicznych, w drugim zaś – dla wszystkich zainteresowanych), dwa cykle zajęć określanych jako warsztaty (jeden tylko na studiach stacjonarnych, drugi na obu formach), a także seminaria magisterskie (dwie grupy na studiach dziennych, jedna na niestacjonarnych) a także zajęcia dla doktorantów.

Kierując się zapotrzebowaniem zgłaszanym przez studentów (między innymi w obszernych badaniach ankietowych które prowadziliśmy w roku 2019) w ofercie dydaktycznej na rok 2020-21 zaproponowaliśmy dwa nowe przedmioty – wykład połączony z konwersatorium poświęcony kompleksowej analizie pozycji pokrzywdzonego w prawie i procesie karnym (tylko na studiach stacjonarnych, poniedziałki, 11.30) oraz konwersatorium dotyczące problematyki czynności operacyjnych (na studiach stacjonarnych – czwartki o 13.15, na niestacjonarnych – piątki zjazdowe o 15.00). Do oferty na studiach niestacjonarnych powrócił przedmiot o szeroko rozumianych postępowaniach szczególnych (soboty zjazdowe – 8.15). Niestety, wysoko ustawione minima liczby zapisanych sprawiły, że zainteresowanie nowymi przedmiotami okazało się niewystarczające.

Wciąż liczna grupa doktorantów pracowała nad swoimi pracami doktorskimi.

W ostatnich pięciu latach odbyło się w Katedrze trzynaście obron doktoratów. Pięciu kolejnych można się spodziewać w niedalekiej przyszłości a kilku kolejnych po roku 2022.


Ogromną przyjemność sprawiła nam informacja, że z kolei uczestniczący w przeprowadzonym w 2020 roku badaniu studenci i studentki najwyżej ocenili reakcję naszej Katedry na wprowadzenie w marcu 2020 zdalnego trybu prowadzenia zajęć. Jakość dydaktyki zawsze miała dla nas wielkie znaczenie i staramy się dokładać wszelkich starań, by utrzymać pozycję lidera.

Nasza dydaktyka w roku akademickim 2020-2021 


(opracował: dr Maciej Andrzejewski, bieżąca aktualizacja: tenże oraz inni pracownicy i doktoranci Katedry)